Persona 1966

Persona 1966

Περσόνα

Σκηνοθεσία: Ingmar Bergman

Σενάριο: Ingmar Bergman

Είδος: Drama, INGMAR BERGMAN, Mystery

Διάρκεια: 01:25

Γλώσσα: Swedish

Παίζουν:

Bibi Andersson: Alma

Liv Ullmann: Elisabet Vogler

Margaretha Krook: The Doctor

Gunnar Bjornstrand: Mr. Vogler

Jörgen Lindström: Elisabet's Son

 

Η πιο πειραματική ταινία του Bergman, ένα αινιγματικό φιλμ που κάνει ακόμη πιο λεπτή τη διαχωριστική γραμμή μεταξύ λογικής και τρέλας. Η διάσημη ηθοποιός του θεάτρου Elizabeth Volger μένει άφωνη κατά τη διάρκεια μιας παράστασης της «Ηλέκτρας» κι από τότε αρνείται να μιλήσει. Ο γιατρός την στέλνει ν' αναρρώσει στο εξοχικό παραθαλάσσιο κτήμα της, συντροφιά με τη νοσοκόμα Άλμα, που αναλαμβάνει να τη βοηθήσει να ξεπεράσει το νευρικό κλονισμό της. Για να την κάνει να αντιδράσει, η Άλμα μιλάει ασταμάτητα, φτάνοντας τελικά σε σημείο να της εξομολογείται τα δικά της μυστικά - μαζί κι ένα ερωτικό δεσμό της. Μια αριστουργηματική μινιμαλιστική σπουδή πάνω στη γυναικεία φύση, την ψυχολογία της χαμένης ταυτότητας και την ουσία της ανθρώπινης ύπαρξης, από τις πιο προχωρημένες και μοντέρνες δημιουργίες του παγκόσμιου κινηματογράφου. Η ταινία ξεκινάει με μια σειρά «δυσαρμονικές» εικόνες: Ο γιος της Ελίζαμπεθ ξεφυλλίζει τον «Ήρωα της Εποχής μας» του Λερμόντοβ. Εικόνες από ταινία μέσα στην ταινία προβάλλονται, όπως και «αναμνήσεις» από παλιότερες ταινίες του Μπέργκμαν (Φυλακή, Σιωπή κ.τ.λ), ενώ η μηχανή προβολής κάνει φασαρία και τρεμοσβήνει. Οι δύο γυναίκες, με τον καιρό, πλησιάζουν η μία την άλλη σε διάφορες καταστάσεις και αντιπαραθέσεις. Η αλληλεξάρτηση τους εξελίσσεται περίεργα. Οι προσωπικότητες τους αρχίζουν να μπερδεύονται. Η σχέση γίνεται ένα παιχνίδι ταυτοτήτων μεταξύ τους. Αυτό το αντιστικτικό παιχνίδι συνθέτει μια σονάτα που, με τη σειρά της, διαλύεται και εξαφανίζεται ανεπαίσθητα στον αέρα. Ο Bergman χρησιμοποιεί όλα τα μέσα που του διαθέτει η τέχνη του για να συνθέσει αυτό το μουσικό «ψυχόδραμα», μια πανέμορφη μουσική δωματίου, με σκηνές ονείρου, με φλας-μπακ, με επίκαιρα στην τηλεόραση που αναφέρονται στον πόνο (ο βουδιστής μοναχός που αυτοπυρπολείται, φωτογραφίες από το γκέτο της Βαρσοβίας), με τρεις μονολόγους, ο καθένας καλύτερος από τον άλλο (το σεξ της Άλμα στην πλαζ σε αντίστιξη με εκείνο γύρω από το μωρό της Ελίζαμπεθ που γεννήθηκε παραμορφωμένο). Μια ψυχική «εμπειρία» που πλάθεται σταδιακά μέσα από εικόνες, μνήμες, αναφορές, κι όπου κύριο στοιχείο παραμένει η ποίηση. Ο Σουηδός υπαρξιστής στην πιο ακραία, από άποψη φόρμας, στιγμή του ανατέμνει την γυναικεία ψυχοσύνθεση αλλά και την αλληλεπίδραση του ερμηνευτή με τους ρόλους του, βασανίζεται για άλλη μια φορά από τη σιωπή του Θεού και χτίζει ένα τεράστιο ερωτηματικό ντυμένο στο λευκό, που σφηνώνεται στο μυαλό του θεατή. Δύο άνθρωποι στη συσκευασία ενός; Ή μήπως, δύο άνθρωποι που έχουν γίνει ένα; Η "Περσόνα" είναι ένα φιλμ με νοημοσύνη, ένα ψυχολογικό παιχνίδι που στο τέλος αντιστρέφει τους ρόλους, μια αλληγορική σπουδή για την ουσία της τέχνης. Ο μεγάλος δημιουργός μεγαλουργεί ως ανατόμος της ανθρώπινης ψυχής και σε τρομάζει με τις αλήθειες του υποσυνειδήτου που αναδύει, τόσο άμεσα και ωμά, στην επιφάνεια. Παρά, τα όσα είχε πει κατά καιρούς ο ίδιος ο Bergman η nouvelle vague είναι παντού μέσα στο φιλμ...