The Manxman 1929

The Manxman 1929

Εξιλέωση δικαίου 

Σκηνοθεσία: Alfred Hitchcock

Σενάριο: Hall Caine, Eliot Stannard

Είδος: HITCHCCOCK, Romance, Silent, Thriller

Διάρκεια: 01:30

Γλώσσα: Silent

Παίζουν:

Carl Brisson: Pete Quilliam

Malcolm Keen: Philip Christian

Anny Ondra: Kate Cregeen

Randle Ayrton: Caesar Cregeen

Clare Greet: Mrs. Cregeen

 

Σε αυτό το ρομαντικό μελόδραμα, ο Χίτσκοκ αναλύει την ιστορία ενός ψαρά, του Pete και ενός δικηγόρου, του Philip. Κολλητοί φίλοι από παιδιά, μεγαλώνουν μαζί στο νησί Man. Ερωτεύονται την ίδια γυναίκα, την όμορφη Kate. Όταν ο πατέρας της Kate αρνείται να δώσει στον Pete το χέρι της κόρης του, εκείνος φεύγει για τη θάλασσα ψάχνοντας την τύχη του. Αφήνει την αγαπημένη του στη φροντίδα του καλύτερου του φίλου. Όταν τα ίχνη του χάνονται και αναφέρεται ως αγνοούμενος, ο Philip και η Kate ξεκινούν μια σχέση. Αλλά ο Pete επιστρέφει, παντρεύεται την Kate και αποκτούν ένα παιδί. Όμως η Kate θα πρέπει να αποκαλύψει ποιος είναι ο πατέρας του παιδιού. Η συναρπαστική αυτή ιστορία υπήρξε η τελευταία βουβή ταινία του Χίτσκοκ.

Blackmail 1929

Blackmail 1929

Σκότωσα για την τιμή μου 

Σκηνοθεσία: Alfred Hitchcock

Σενάριο: Charles Bennett, Alfred Hitchcock,

Benn W. Levy, Michael Powell

Είδος: Crime, HITCHCCOCK, Thriller

Διάρκεια: 01:24

Γλώσσα: Αγγλικά

Παίζουν:

Anny Ondra: Alice White

Sara Allgood: Mrs. White

Charles Paton: Mr. White

John Longden: Detective Frank Webber

Donald Calthrop: Tracy

 

Θεματικά πρόκειται για μία ιδιότυπη εκδοχή του χριστιανικού μύθου του «αίροντα τις αμαρτίες του άλλου», μόνο που στη θέση του θρησκευτικού στοιχείου υπάρχει το σεξουαλικό! H κεντρική ηρωίδα Άλις, πηγαίνει να ποζάρει γυμνή στο ατελιέ ενός έκφυλου ζωγράφου, τον οποίο και σκοτώνει όταν αποπειράται να τη βιάσει. Ένας αλήτης, που την είδε να βγαίνει από το ατελιέ, επιχειρεί να την εκβιάσει. Ο αρραβωνιαστικός της Άλις, όμως, αστυνομικός στο επάγγελμα, εξαφανίζει τα ενοχοποιητικά στοιχεία και απειλεί τον εκβιαστή, ο οποίος σε μια στιγμή πανικού καταφεύγει κυνηγημένος στην οροφή του Βρετανικού Μουσείου, γλιστρά και πέφτει στο κενό.

Όπως, βλέπουμε, λοιπόν, το πραγματικό θύμα στον Εκβιασμό δεν είναι ο δολοφονημένος, ούτε η ηρωίδα (η οποία πληρώνει το τίμημα της αδυναμίας της να συνειδητοποιήσει ότι αποτελεί ερωτικό αντικείμενο πόθου), αλλά ο δυστυχής αλήτης, ο οποίος επωμίζεται τις αμαρτίες του ζεύγους και θυσιάζεται, έστω άθελα του, για τη σωτηρία τους.

Όλοι οι ήρωες, εξάλλου, κουβαλούν επάνω τους το σημάδι ενός ηθικού δισυπόστατου: οι ρόλοι τους εναλλάσσονται, το θύμα γίνεται θύτης, ο θύτης θύμα, ο εκβιαστής εκβιαζόμενος κ.λπ. Έχει, επίσης, πολλή πλάκα η σκηνή όπου βλέπουμε μια κουτσομπόλα νοικοκυρά να διηγείται, με απόλυτη ψυχραιμία κι αφέλεια, τι θα έκανε αν ήταν αυτή ο δολοφόνος.

Πέρα από το χιούμορ της κατάστασης, ο Χίτσκοκ υποβάλλει στο θεατή την ιδέα ότι καθένας μας είναι ένας εν δυνάμει φονιάς (σύμφωνα με το χριστιανικό ρητό «είμαστε όλοι παιδιά του Κάιν»), με την ίδια λογική που στα μετέπειτα φιλμ του (κυρίως στο Σιωπηλός Μάρτυς) θα υποβάλει την ιδέα ότι όλοι είμαστε ηδονοβλεψίες!

Un Chien Andalou 1929

Un Chien Andalou 1929

Ο Ανδαλουσιανός σκύλος

Σκηνοθεσία: Luis Buñuel

Σενάριο: Salvador Dalí

Είδος: Short, Fantasy, Horror

Διάρκεια: 16min

Μεσότιτλοι: Γιάννης από Ανάβυσσο

Παίζουν:

Simone Mareuil = Το νέο κορίτσι

Pierre Batcheff = Ο Άνδρας

Ένας άνδρας ακονίζει το μαχαίρι του πλάι στο ανοιχτό παράθυρο. Η πανσέληνος χωρίζεται στη μέση από μία λωρίδα σύννεφου. Στην αμέσως επόμενη σκηνή, μία γυναίκα κάθεται παραδομένη, καθώς τα αντρικά χέρια ανοίγουν διάπλατα το ένα της μάτι και το κόβουν στη μέση με την ακονισμένη λεπίδα. Και ενώ η ζελατίνη έχει μόλις χυθεί από το σχισμένο μάτι, η γυναίκα εμφανίζεται ακέραιη στο δωμάτιό της, να παρατηρεί έναν ποδηλάτη, ντυμένο με κοριτσίστικη ποδιά, που διασχίζει το δρόμο κάτω από το σπίτι της και σωριάζεται στο πεζοδρόμιό της. Ένα μαύρο κουτί με λεπτές άσπρες ρίγες εμφανίζεται στο λαιμό του ποδηλάτη και έπειτα στο κρεβάτι της γυναίκας. Ένας απατημένος σύζυγος πυροβολεί μέχρι θανάτου το είδωλό του, αφού πρώτα σέρνει με τα ίδια του τα χέρια, έναν τοίχο, τα έπιπλα ενός δωματίου, ένα πιάνο γεμάτο πτώματα μουλαριών και δύο νεκρούς φοιτητές της θεολογίας. Και η λίστα με τις αναπάντεχες σκηνές συνεχίζεται. Γιατί στον "Ανδαλουσιανό σκύλο" μπορεί κανείς να δει οτιδήποτε δεν θα περίμενε ποτέ από μία ταινία. Δεν θα δει, ωστόσο, κανέναν Ανδαλουσιανό. Ούτε και κανέναν σκύλο.

Το κυριολεκτικό περιεχόμενο της έννοιας avant-garde, είναι η ομάδα εκείνη της φρουράς που πάει μπροστά σε μία μάχη. Που ηγείται της επίθεσης, που πρώτη εισβάλλει στον εχθρικό χώρο. Και που κατά κύριο λόγο πέφτει πρώτη. Σε όρους τέχνης, το περιεχόμενο δεν διαφοροποιείται και τόσο. Avant-garde είναι η ομάδα καλλιτεχνών που πρώτη αμφισβητεί, απορρίπτει και επαναπροσδιορίζει την καλλιτεχνική γλώσσα. Αποποιείται τις νόρμες και τις φόρμες και οδηγεί μπροστά την τέχνη. Με όραμα ατόφια ιδιοτελές αλλά και ειλικρινά αλτρουιστικό, οι καλλιτέχνες της avant-garde "αυτο-ικανοποιούνται" μέσα από την ολοκλήρωση της παρθενικής, προσωπικής τους δημιουργίας, αλλά και από την συνεισφορά τους στην ουσιαστική πρόοδο της ίδιας της τέχνης.

Δεν είναι καθόλου παράξενο που η avant-garde του σινεμά εμφανίστηκε στη Γερμανία και τη Γαλλία του 1920, μόλις δύο δεκαετίες, αφότου ο κινηματογράφος άρχισε να αντιμετωπίζεται λιγότερο σαν ατραξιόν των τσίρκων και των περιφερόμενων πανηγυριών και περισσότερο ως ένα αυτόνομο μέσο διασκέδασης ή και ψυχαγωγίας. Ή ακόμα και καλλιτεχνικής έκφρασης. Η τέχνη με την πιο ραγδαία εξέλιξη από όλες και τον ταχύτερο εναρμονισμό με την ανθρώπινη αντίληψη, μέσα σε λιγότερο από είκοσι χρόνια είχε ήδη εγκλωβιστεί: σε σκηνοθετικές συνήθειες, σεναριακές κοινοτοπίες και μία σχεδόν ψυχαναγκαστική, αφηγηματική συνέπεια, μία άγονη, ρεαλιστική αναπαραστατικότητα. Η avant-garde αποτέλεσε την αναγκαία αυτοκαταστροφή και αποδόμηση του σινεμά. Ο "Ανδαλουσιανός σκύλος" έχει μείνει στην ιστορία του σινεμά ως το πιο θρασύ μπουρλότο.

Βασισμένο σε δύο όνειρα, ένα του Louis Bunuel και ένα του Salvador Dali, ο "Ανδαλουσιανός σκύλος" αποτελεί πρώτα απ' όλα το προσωπικό ημερολόγιο δύο από τις πλέον αναρχικές μορφές της τέχνης του εικοστού αιώνα. Ένθερμοι οπαδοί του Andre Bretton και του κινήματος των σουρεαλιστών, αλλά και υποστηρικτές της φροϋδικής χαρτογράφησης της ανθρώπινης συνείδησης, οι δύο καλλιτέχνες φανερώνουν στο πανί τις προσωπικές τους εμμονές. Ο Bunuel ξεκινά με την πρώτη του κιόλας ταινία, την πολυετή επίθεσή του στον καθωσπρεπισμό της μεγαλοαστικής κοινωνίας, την γραφικότητα της Εκκλησίας και σε κάθε άλλη επιβολή κοινωνικών περιορισμών. Ο Dali εκμεταλλεύεται την ευκαιρία να δώσει ζωή στους πίνακές του. Το ανθρώπινο, γυναικείο κορμί, τα αεικίνητα μυρμήγκια, τα αυτόνομα ανθρώπινα μέλη, βγαίνουν από τις κορνίζες και περιφέρονται ζωντανά στο κάδρο της ταινίας. Κι όλα αυτά, σε μία ιστορία, που διαδραματίζεται "εχθές", "μετά από οκτώ χρόνια", "το ίδιο απόγευμα".

Πέρα από ένα προσωπικό εγχείρημα, ο "Ανδαλουσιανός σκύλος" παραμένει πράγματι μία σπουδαία στιγμή στην ιστορία του σινεμά. Γιατί καταγγέλλει τον ευνουχισμό της κινηματογραφικής τέχνης. Θυμίζει οι κανόνες του ρεαλισμού, της συνέχειας, της ομαλής ροής δεν αποτελούν φύση, αλλά ανωμαλία του σινεμά, έναν ανεπίτρεπτο ακρωτηριασμό της δυνατότητάς του να φέρνει μαζί στοιχεία ασύνδετα, να βασίζεται στα ίδια τα δικά του εκφραστικά μέσα, τις γραμμές, τις φόρμες, τις κινήσεις, και να αναπαριστά στιγμιότυπα πέρα από την πραγματικότητα. Γιατί το σινεμά είναι μία εμπειρία ονειρική. Ο θεατής βρίσκεται σε έναν σκοτεινό θάλαμο, καθηλωμένος, και παρακολουθεί εικόνες να προβάλλονται σε μία φωτεινή οθόνη. Η avant-garde είχε πρώτη το θάρρος να δείξει στο θεατή αυτό που όφειλε να δει, στο δεδομένο περιβάλλον: ένα όνειρο. Αποσπασματικό, ασύνδετο, βασανιστικά δυσερμήνευτο.

The Love Parade 1929

The Love Parade 1929

Ερωτική Παρέλαση

Σκηνοθεσία: Ernst Lubitsch

Σενάριο: Ernest Vajda, Guy Bolton

Είδος: Comedy, Musical, Romance

Διάρκεια: 1h 47mi

Υπότιτλοι: miki-mik7

Παίζουν:

Maurice Chevalier = Κόμης Alfred Renard

Jeanette MacDonald = Βασίλισσα Louise

Lupino Lane = Jacques

Lillian Roth = Lulu

Eugene Pallette = Υπουργός πολέμου

Ο Ερνστ Λούμπιτς (γερμανικά: Ernst Lubitsch), (28 Ιανουαρίου 1892 - 30 Νοεμβρίου 1947)[1] ήταν Γερμανός, μετέπειτα πολιτογραφημένος Αμερικανός, σκηνοθέτης, ηθοποιός, σεναριογράφος και παραγωγός. Οι κωμωδίες του σατίριζαν τα κακώς κείμενα των σύγχρονων κοινωνιών, καθώς και διάφορες εθνικές ομάδες, τον κατέστησαν ως έναν από τους πιο οξυδερκείς σκηνοθέτες του Χόλυγουντ. Αποκαλούνταν Ο Μάγος της Κωμωδίας και τα έργα του χαρακτηρίζονταν από το άγγιγμα του Λούμπιτς. Μερικές από τις σημαντικότερές του ταινίες είναι: Ερωτική Παρέλαση (The Love Parade, 1930), Φασαρία στον Παράδεισο (Trouble in paradise, 1932), Ερωτικές καντρίλιες (Design for loving, 1933), Νινότσκα (Ninotchka, 1939), Να ζει κανείς ή να μη ζει (To Be or Not to Be, 1942) και Ο ουρανός ας περιμένει (Heaven Can Wait, 1943). Ο σκηνοθέτης προτάθηκε τρεις φορές για Όσκαρ Σκηνοθεσίας και το 1947 του απένειμαν Τιμητικό Όσκαρ.

Ο Μωρίς Ωγκύστ Σεβαλιέ (Maurice Auguste Chevalier, 12 Σεπτεμβρίου 1888 – 1η Ιανουαρίου 1972) ήταν Γάλλος ηθοποιός και τραγουδιστής. Ξεκίνησε ως τραγουδιστής σε μικρή ηλικία, έγινε γνωστός στις ΗΠΑ ανεβάζοντας την οπερέτα Dédé στο Μπρόντγουεϊ το 1922 και εξελίχθηκε ως ηθοποιός με την επικράτηση του ομιλούντος κινηματογράφου, από το 1928. Το 1930 ήταν υποψήφιος για βραβείο «Όσκαρ» για τις ταινίες The Love Parade (1929) και The Big Pond (1930).

Μετά από μεγάλο διάλειμμα, επέστρεψε στο Χόλυγουντ το 1957 με την ταινία Αριάν (αγγλ. τίτλος Love in the Afternoon) και το επόμενο έτος με την ταινία Ζιζί. Στις αρχές της δεκαετίας του 1960 πρωταγωνίστησε σε οκτώ ταινίες, με σημαντικότερες τις Can-Can (1960) και Φάννυ (1961). Το 1970 πραγματοποίησε την τελευταία συμμετοχή του στον κινηματογράφο, τραγουδώντας το τραγούδι των τίτλων στην ταινία του Ντίσνεϋ Οι Αριστόγατες.

Η Λουίζ, βασίλισσα της μυθικής Συλβανίας, κινδυνεύει να μείνει παρθένα για μια ζωή. Έτσι το βασίλειο πανηγυρίζει όταν γίνονται οι γάμοι με τον Γάλλο κόμη Ρενάρντ. Όμως, ο γάμος δεν πάει και τόσο τέλεια.

Η πρώτη ομιλούσα ταινία του Ernst Lubitsch θεωρείται το πρώτο μιούζικαλ στην ιστορία όπου οι στοίχοι έχουν άμεση σχέση με τη ροή του σεναρίου.

Die Weisse Holle Vom Piz Palu 1929

Die Weisse Holle Vom Piz Palu 1929

Η Λευκή κόλαση του Πιτς Παλού

Σκηνοθεσία: Arnold Fanck, Georg Wilhelm Pabst

Σενάριο: Arnold Fanck, Ladislaus Vajda

Είδος: Αction, Adventure, Drama

Διάρκεια: 2h 30min

Μεσότιτλοι: Γιάννης από Ανάβυσσο

Παίζουν:

Gustav Diessl = Dr. Johannes Krafft

Leni Riefenstahl = .          Maria Maioni

Ernst Petersen = Hans Brandt

Ernst Udet = Flieger Udet (as Flieger Ernst Udet)

Otto Spring = Christian Klucker (as Bergführer Spring)

Mizzi Götzel = Maria Krafft

Η σύζυγος του αλπινιστή γιατρού Johannes Krafft (Gustav Diessl) σκοτώνεται έπειτα από πτώση σε χαράδρα παγετώνων. Υπονοείται ότι  το δυστύχημα οφείλεται σε αμέλεια του γιατρού. Ο θάνατος της γυναίκας του στοιχειώνει τον Δρα Johannes Krafft, που περιπλανιέται μόνος αναζητώντας την γυναίκα του στις Άλπεις Bernina (σ.σ. κοντά στο St. Moritz), ενώ του βγαίνει το όνομα το «Πνεύμα του Βουνού». Δέκα χρόνια αργότερα ένα νιόπαντρο ζευγάρι, ο Karl Stern (Ernst Petersen) και η Maria Majoni (Leni Riefenstahl) φτάνουν στην καλύβα-καταφύγιο του Δρα Krafft. Ο  Δρ Krafft και η Maria νιώθουν αμοιβαία έλξη. Την άλλη μέρα ο Krafft και παρά τις προειδοποιήσεις ενός «οδηγού» για επερχόμενη θύελλα, φεύγει μόνος του για το Piz Palu, τον ακολουθεί όμως ο ζηλιάρης Karl. Η Maria τρέχει πίσω από τον Karl, που στην προσπάθειά του να ακολουθήσει τον Δρα  Krafft γκρεμοτσακίζεται (σ.σ. χρησιμοποιώ τον γενικό αυτό όρο, γιατί σε άλλες κόπιες έσπασε πόδι, σε άλλες κεφάλι). Παγιδεύονται στους πάγους, ενώ ο τραυματισμός του Karl τους υποχρεώνει να περάσουν την νύχτα στο βουνό, σ’ ένα μικρό απάγκιο. Η Maria και ο γιατρός μένουν δίπλα του, ενώ η ισχυρή χιονοθύελλα απειλεί τις ζωές τους. Κάποια στιγμή, περνώντας τυχαία από εκείνα τα μέρη, βλέπει το ζευγάρι, τον γιατρό και τον «οδηγό» ο αεροπόρος (σ.σ. της Βέρμαχτ)  Ernst Udet (παίζει ο ίδιος τον εαυτό του-video 16), που είναι και φίλος του Karl και της Maria. Ειδοποιεί τους διάσωσες. Εν τω μεταξύ,  ο Δρ Krafft βγάζει το σακάκι του και το προσφέρει στον Karl. Κατόπιν κουκούλωσε πιο ζεστά και την Maria. Εν συνεχεία σκαρφάλωσε σε ένα ρήγμα του πάγου, όπου κατά την διάρκεια της νύχτας πέθανε από το κρύο. Το ζευγάρι των επιζώντων και τον «οδηγό»   —με τις  χιονοστιβάδες να μαίνονται—    βρήκαν τελικά οι διασώστες, οι οποίοι μετά τις πρώτες βοήθειες, συνόδεψαν με ασφάλεια τον Karl και την Maria κάτω στην κοιλάδα.

Η αρχική κόπια της ταινίας των 150 λεπτών, ήταν χαμένη ως το 1996. Η μουσική του Willy Schmidt-Gentner που συνόδευε την αρχική κόπια, ήταν και παραμένει μέχρι σήμερα χαμένη. Ωστόσο, πριν την επίσημη πρεμιέρα στο Βερολίνο, «η Λευκή Κόλαση του Piz Palü» έκανε avant πρεμιέρες στην Στουτγάρδη την 1η Νοεμβρίου 1929 και στην Βιέννη στις 11 Νοεμβρίου του ιδίου έτους. Τις τέσσερις πρώτες βδομάδες προβολής της στο UFA Palast του Βερολίνου, το μεγαλύτερο την εποχή εκείνη κινηματοθέατρο του Βερολίνου, την ταινία είδαν περισσότεροι από 100.000 άνθρωποι.

Το 1930 βγήκε μια αγγλική κόπια με ενσωματωμένη μουσική.

Το 1935 βγήκε άλλη μια κόπια με μουσική του Giuseppe Becce, ενώ η ταινία συντμήθηκε στα 92 λεπτά, αφού από το 1933 κυβερνούσαν οι Ναζί. Γιατί συντόμευσε η ταινία; Εξηγούμαι: Το «Karl Stern» ως εβραϊκό όνομα εξαφανίστηκε και έγινε «Hans Brandt». Κόπηκαν όλες οι σκηνές με τον Εβραίο ηθοποιό Kurt Gerron, ο οποίος δολοφονήθηκε στο  Auschwitz το 1944, σε ηλικία 47 ετών. Το 1950 ο Rolf Hansen έκανε ένα remake με τίτλο Föhn και πρωταγωνιστές τους Hans Albers και την Liselotte Pulver.

Η ταινία αποκαταστάθηκε πρόσφατα (1997) από την Ταινιοθήκη του Μονάχου και έχει διάρκεια 135 λεπτά, ενώ η προβολή συνοδεύεται από νέα μουσική που συνέθεσε ο Ashley Irwin το 1997 για την αποκατεστημένη βωβή κόπια της ταινίας. Κυκλοφορεί και σε DVD από το ARTE.

Die Büchse Der Pandora 1929

Die Büchse Der Pandora 1929

Το κουτί της Πανδώρας

Σκηνοθεσία: Georg Wilhelm Pabst

Σενάριο: Frank Wedekind, Ladislaus Vajda

Είδος: Crime, Drama, Rom

Διάρκεια: 131 min

Παίζουν:

Louise Brooks = Lulu

ritz Kortner = Dr. Ludwig Schön

Francis Lederer = lwa Schön

Carl Goetz = Schigolch

Krafft-Raschig = Rodrigo Quast

Alice Roberts = Κόμησα Geschwitz

Η υπέροχη γερμανική ταινία του Pabst που αποκάλυψε το θαύμα που λέγεται Louise Brooks. Η πλοκή έχει παρθεί από δύο θεατρικά έργα του Φραντς Βέντεκιντ και αφηγείται τη ζωή της Λούλου, μιας προκλητικής χορεύτριας τσίρκου, που παντρεύεται έναν πλούσιο γιατρό, τον δολοφονεί, γίνεται πόρνη και καταλήγει στο τέλος θύμα του Τζάκ του Αντεροβγάλτη.

Η τεχνική διακοπής του γυρίσματος που ακολούθησε ο Pabst, ενώ οι ηθοποιοί εξακολουθούσαν να κινούνται, δημιουργούσε μία ποιητική ατμόσφαιρα στο φιλμ, όπως και η έξυπνη χρήση του απαλού φωτισμού που αναδείκνυε μια ηρωίδα παγιδευμένη στο πεπρωμένο της. Το μοντάζ της ταινίας είναι ρευστό γιατί αυτού του είδους την ατμόσφαιρα ήθελε να περάσει ο Pabst, με τα κοντράστ στο κιαροσκούρο (όπως τη σκηνή με τη φωτισμένη βάρκα μέσα στη νύχτα). Παρά όμως τη στιλιστική αυτή ρευστότητα υπάρχουν αυτοδύναμες σκηνές που ξεχωρίζουν με την ιμπρεσιονιστική τους λάμψη και τον εξπρεσιονιστικό φωτισμό τους.

Κανένας άλλος σκηνοθέτης δεν κατάφερε να δείξει τόσο καλά τον πυρετό των παρασκηνίων τη βραδιά της πρεμιέρας μιας μεγάλης παράστασης. Η απίστευτα ερωτική ερμηνεία όμως της 22χρονης πρωταγωνίστριας, «στοιχειώνει» το φιλμ και δεν αφήνει κανένα περιθώριο σκηνοθετικής προσέγγισης. Η Brooks υπήρξε μια ηθοποιός με ασυνήθιστη ευφυΐα και όχι απλά μια εκτυφλωτικά όμορφη γυναίκα. Η παρουσία της ήταν πάντα αινιγματική. Γι αυτό το λόγο η ταινία έμεινε στην ιστορία, γιατί δημιούργησε ένα αρχέτυπο χαρακτήρα, τη Λούλου, μια γυναίκα - πειρασμό, η οποία με την απροκάλυπτη σεξουαλικότητά της καταστρέφει τις ζωές όσων την περιτριγυρίζουν.

Παρά το καλό μοντάζ, την εμπνευσμένη σκηνοθεσία και την εξπρεσιονιστική φωτογραφία, η Brooks είναι εκείνη που αναδεικνύει και διατρέχει το σώμα του φιλμ, χάρη στο σεξουαλικό μαγνητισμό της και τη μοναδική κίνηση και έκφρασή της. Η Λούλου εμφανίζεται σαν ένα ομοίωμα παγανιστικής θεότητας, είναι ελκυστική, στολισμένη με πούλιες που αστράφτουν, με φτερά και διάφορα μπιχλιμπίδια, τη στιγμή που το φόντο είναι ένα αιωρούμενο και φλου σκηνικό. Πολλές φορές ο Pabst φιλμάρει τα χαρακτηριστικά του προσώπου της Λούλου από ασυνήθιστες γωνίες, ώστε να φαίνεται τόσο αισθησιακό που να δίνει την εντύπωση ότι στερείται ατομικότητας. Ο χαρακτήρας της ταινίας καθορίζεται από τα γκρο – πλάνα. Η φαντασμαγορική και φωσφορίζουσα ατμόσφαιρα, όπως και η φωτεινή ομίχλη του Λονδίνου παραμένουν σ’ όλο το φιλμ, μια απλή υπόκρουση, το ακομπανιαμέντο που εντείνει τη σημασία αυτών των γκρο – πλάνων. Ο Pabst χρησιμοποιεί μια τεχνική με την οποία αναζητεί τις σωστές «ψυχολογικές ή δραματικές γωνίες» που με μια και μόνο ματιά, από τη μεριά του θεατή, αποκαλύπτουν το χαρακτήρα των προσώπων, τις ψυχικές τους σχέσεις, τις καταστάσεις, τις εντάσεις και την τραγικότητα. Έτσι διαφοροποιείται από την μέθοδο του Murnau που ξετύλιγε μια σκηνή επί μακρόν από τη συνεχώς κινούμενη κάμερα, δείχνοντας ότι γι αυτόν το μοντάζ έχει τον τελευταίο λόγο στο δέσιμο της δράσης. Εκπληκτική είναι και η επόμενη ταινία του «το ημερολόγιο μιας έκπτωτης κόρης», και πάλι με την Louise Brooks, όπου χρησιμοποιεί μια σχεδόν ντοκιμαντερίστικη αυστηρότητα ύφους, αλλά από εκεί και μετά δε θα καταφέρει ποτέ να γυρίσει μια ταινία που θα φτάσει το μεγαλείο των δύο αυτών φιλμ.

Man With The Movie Camera 1929

Man With The Movie Camera 1929

Ο Άνθρωπος με την Κινηματογραφική Μηχανή

Σκηνοθεσία: Dziga Vertov

Σενάριο: Dziga Vertov

Είδος: Documentary, Music

Διάρκεια: 1h 8min

Μεσότιτλοι: Γιάννης από Ανάβυσσο

Μια από τις διασημότερες ταινίες ανάμεσα στους θεωρητικούς του κινηματογράφου, ο Άνθρωπος με την κινηματογραφική μηχανή έγινε πεδίο εκτεταμένων αναλύσεων, (όπως και ο Πολίτης Κέιν αργότερα). Πρόκειται για μια σύνθεση εικόνων από τη ζωή των κατοίκων σε μια σοβιετική πόλη που παρουσιάζεται παράλληλα με τον καμεράμαν ο οποίος προσπαθεί να συλλάβει τη ζωή μέσα από την κάμερά του και κάνει και αυτός τη δουλειά του. Μοιάζει με Κογιανισκάτσι της δεκαετίας του 20, (ειδικά με την εξαιρετική χρήση της μουσικής του Νάιμαν στην κόπια που είδαμε) που υμνεί τη ζωή, έχει λίγο υπεροπτική ματιά και απευθύνεται σε πληροφορημένο κοινό, (ως πειραματικό σινεμά που είναι), αλλά είναι καθαρή τέχνη με πολλές στιγμές ποίησης, (το κορίτσι που ξυπνάει, οι αθλητές, οι αντιδράσεις των παιδιών, κλπ.) και σχόλια για τη διαμόρφωση της πραγματικότητας από τον κινηματόγραφο.

Η ταινία βασίζεται στις θεωρίες του Βερτόφ περί κινηματογράφου-μάτι που υποστήριζε ότι ο κινηματόγραφος πρέπει να συλλαμβάνει τη ζωή στη φυσική της εκδήλωση, (ή τον αυθορμητισμό της ζωής), την πραγματικότητα χωρίς παραποίηση, (μάλιστα για να το πετύχει αυτό πολλές φορές χρησιμοποιούσε κρυμμένες κάμερες για να αιχμαλωτίσει το απροσδόκητο της ζωής), αλλά έδινε μεγάλη σημασία και στο μοντάζ όπου ο δημιουργός συνθέτει το υλικό του σε ένα έργο τέχνης που μπορεί να διέπεται από ποίηση, (συγκίνηση, δυναμισμό και ρυθμό, κλπ.) αλλά ξεχωρίζει από το θέατρο και τις άλλες τέχνες. Συνεπώς όπως και σε άλλες ταινίες του Βερτόφ, έτσι και στην γνωστότερη δημιουργία του, τον Άνθρωπο με την κινηματογραφική μηχανή, ο σκηνοθέτης αρνείται το σενάριο και τα λοιπά που χαρακτηρίζουν το νορμάλ σινεμά και προσπαθεί σε ένα αισιόδοξο μωσαϊκό εικόνων που θυμίζει ντοκιμαντέρ, (με αριστοτεχνική όμως κίνηση της κάμερας που περιλαμβάνει και ευρήματα όπως τις παγωμένες λήψεις, την αργή κίνηση, τον χωρισμό της οθόνης, κ.α.) να συλλάβει ρυθμικά και ευρηματικά τον αυθορμητισμό της ζωής.

Ο Dziga Vertov (παρατσούκλι, που σημαίνει «σβούρας») αποκαλούσε το αφηγηματικό σινεμά ότι είναι σαν να κινηματογραφεί κάποιος τον... πισινό του! Ο δικός του κινηματογράφος δεν είχε ούτε σενάριο, ούτε δομή, ούτε ηθοποιούς, ούτε, ούτε... Η γνώμη μου είναι πως ο Ρώσος φορμαλιστής έκανε ένα από τα πιο γλυκά λάθη της ιστορίας...

Μια τέχνη δεν ορίζεται από την θεματολογία της, αλλά από τα όρια της τεχνικής της. Εκεί που τελειώνει η ανθρώπινη φαντασία, εκεί μπορεί να τελειώσει και η θεματολογία μιας τέχνης και πάντα εντός αυτών των συνόρων... το χάος. Όμως, ο Vertov, με το να μην πιστεύει λόγια σαν τα δικά μου, δημιούργησε «τερατουργήματα» τέχνης και τεχνικής. Έκανε επανάσταση στην κινηματογραφική φόρμα, πριν η έβδομη τέχνη προλάβει να κάνει τα πρώτη της βήματα. Ίσως είναι αυτός κι ο λόγος που έκτοτε το ντοκιμαντέρ δεν μπορεί να βρει τον καλλιτεχνικό του δρόμο προς της εξύψωση, γιατί απλά... πιο πάνω δεν πάει!

Πώς, όμως, μπορεί κάποιος να αναλύσει το συγκεκριμένο αριστούργημα, χωρίς να παραπέμψει στα κοινότυπα; Το να πούμε, πάλι, για τις πόσες τεχνικές εισήγαγε στον χώρο ο Vertov, φοβάμαι πως θα μας κάνει βαρετούς τόσο στους γνώστες, όσο και στους υπόλοιπους που αν δεν το δουν με τα μάτια τους, δεν θα τους πουν τίποτα. Γι` αυτό σκέφτηκα να σας παραθέσω την ακόλουθη παράγραφο και τα λέμε ύστερα...

Ένα τρένο έρχεται με μεγάλη ταχύτητα κατά πάνω μας. Μια άδεια πλατεία. Ένας αθλητής σε αργή κίνηση. Μία όμορφη γυναίκα ξυπνάει. Άντρες εργάζονται στα έγκατα της γης. Ένα μωρό βγαίνει από την κοιλιά της μητέρας του. Ένα ζευγάρι παντρεύεται. Ένα ζευγάρι χωρίζει. Ένα άλογο καλπάζει. Κοσμοπλημμύρα...

Συνεχείς αλλαγές ρυθμού, συνεχή σοκ, πρωτοποριακή τεχνική, ένας δημιουργός σε παροξυσμό και όμως, όλα είναι ήδη εδώ και τα ζούμε καθημερινά… Η έννοια δεν είναι να μάθετε κάτι καινό, αλλά να γίνετε μάρτυρες αυτού που υπάρχει εμπρός σας. Ο Άνθρωπος με την Κινηματογραφική Μηχανή είναι ένα απαραίτητο μάθημα κινηματογράφου για το κοινό του χθες, του σήμερα, του αύριο. Όσοι αισθανθήκατε έστω και κάτι λίγο από την προηγούμενη παράγραφο, είστε ήδη έτοιμοι για την απόλυτη ντοκιουμαντερίστική εμπειρία. Οι υπόλοιποι, απλά, επιβάλλεται να προσπαθήσετε...

Tide of Empire 1929

Tide of Empire 1929

Η Επέκταση της Αυτοκρατορίας

Σκηνοθεσία: Allan Dwan

Σενάριο: Allan Dwan

Είδος : Western

Διάρκεια: 1h 13min

Μεσότιτλοι: Γιάννης από Ανάβυσσο

Παίζουν:

Renée Adorée = Josephita Guerrero

Tom Keene = Dermod D'Arcy (as George Duryea)

George Fawcett = Don Jose Guerrero

William Collier Jr. = Romauldo Guerrero

Fred Kohle = Cannon

James Bradbury Sr. = B. Jabez Bejabbers Harmon

Ξεκινώντας να βλέπεις την ταινία νομίζεις ότι θα δεις ένα ρομαντικό Western της εποχής που η Καλιφόρνια ήταν υπό την κατοχή των Ισπανών εποίκων. Γρήγορα όμως αντιλαμβάνεσαι ότι πρόκειται για μία άθλια προπαγάνδα υπέρ της αποικιοκρατίας και της επικρατήσεις των παρανόμων. Συγκεκριμένα στην αρχή μας παρουσιάζει την ήρεμη ζωή των Ισπανών εποίκων με τις αγροτικές και κτηνοτροφικές ασχολίες στα ράντσα τους. Την ήρεμη αυτή ζωή έρχεται να ταράξει το νέο ότι στο υπέδαφος την χώρας υπάρχουν πλούσια κοιτάσματα χρυσού! Τότε πλακώνει και έρχεται το κάθε καρυδιάς καρύδι, τυχοδιώκτες, κλέφτες,  εγκληματίες και λοιποί "κύριοι",  που προσπαθούν να βρουν και να εξορύξουν τον χρυσό.

Η ζωή τότε στην Καλιφόρνια αλλάζει. Όχι μόνο οι τυχοδιώκτες και λοιπές "ευγενείς" ομάδες που κατέφθασαν από τις ΗΠΑ, δημιουργούν πόλεις μπάχαλο, αλλά και πολλοί ντόπιοι παρασύρονται από την τρέλα του κυνηγιού του χρυσού, παρατάνε τις συνήθεις εργασίες τους και μετατρέπονται σε χρυσωρύχους. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα πολλοί ντόπιοι να συμμαχήσουν με τους Αμερικανούς εισβολείς, σε σημείο που επεδίωξαν και κατάφεραν να ενσωματώσουν την Καλιφόρνια στις ΗΠΑ. Τα έργα ΖΟΡΟ που βλέπουμε μας παρουσιάζουν τους καλούς ντόπιους να επιδιώκουν την ενσωμάτωση της χώρας τους στις ΗΠΑ, ενώ οι κακοί να προσπαθούν να σαμποτάρουν την επιδίωξη αυτή.

Η ταινία μας παρουσιάζει την οικογένια του Don Jose Guerrero, ενός γέρου Ισπανού έποικου, ο οποίος ζει με την κόρη του Josephita και τον γιο του Romauldo στο ράντζο τους. Φυσικά έχουν στην υπηρεσία τους πολλούς ντόπιους ιθαγενείς, που μπορεί η συγκεκριμένη οικογένεια να τους φέρετε καλά, μοιράζοντάς τους διάφορα μπιχλιμπίδια, αλλά είναι γνωστό ότι στο σύνολό τους οι Ισπανοί έποικοι δεν ήσαν άγιοι με τους ντόπιους. Το μαστίγιο έπεφτε ανελέητο σε σημείο που με την επελθούσα αλλαγή, απλά οι άνθρωποι άλλαξαν αφεντικά.

Ένας από τους νεαρούς τσαμπουκάδε εισβολείς, ο Dermod D'Arcy, αν και συμπεριφέρεται όπως οι περισσότεροι εισβολείς, ερωτεύεται την κόρη του Don Jose, την Josephita. Αυτή τον περιφρονεί αλλά αυτός επιμένει. Κάποτε σε ιππικούς αγώνες ο Don Jose απερίσκεπτα στοιχηματίζει το ράντζο του. Το άλογο του Don Jose έχασε, και το ράντσο επέρχεται στην κατοχή του Dermod D'Arcy. Αυτό δεν μπόρεσε να το αντέξει ο γέρος, με αποτέλεσμα να πάει από καρδιακό επεισόδιο!

 

Στην προσπάθειά του να μεταπείσει την Josephita ο Dermod D'Arcy, παραχωρεί το ράντζο που κέρδισε στον Don Jose και την κόρη του. Αυτή τον επισκέπτεται, τον ευχαριστεί αλλά τον ενημερώνει ότι πλέον είναι πολύ αργά, καθώς ο πατέρας της πέθανε. Αυτός εκφράζει την λύπη του και προσπαθεί να την παρηγορήσει. Εμβόλιμα μας παρουσιάζουν κόσμο να επευφημεί την νέα κατάσταση που τους φέρνει την ευτυχία. Ένας μάλιστα πατέρας ευγνωμονεί τον χρυσό, διότι χάρη σε αυτόν έχει τώρα την δυνατότητα να στείλει την κορούλα του για θεραπεία. Ευκαιρία βρίσκει ο Dermod D'Arcy και λέει στην Josephita: "Κοίτα λοιπόν που ο χρυσός δεν είναι κατάρα αλλά ευλογία"! Γενικά ο νεαρός μισοκαταφέρνει να πείσει την Josephita ότι οι εισβολείς που αντιπροσωπεύουν την πρόοδο και ευημερία, είναι αναπόφευκτο να επιβληθούν του ξεπερασμένου τρόπου ζωής για χάρη της προόδου.

Κάποτε ο αδελφός της Josephita, ο Romauldo, εντάσσεται σε μία ομάδα ανταρτών που επιδιώκουν να πολεμήσουν το νέο κατεχτημένο. Στη μάχη που ακολουθεί ηττώνται κατά κράτος, και σε μία παρωδία δίκης που ακολουθεί, καταδικάζονται εις θάνατο δια απαγχονισμού. Ο Romauldo τραυματίζεται και η αδελφή του με τον Dermod D'Arcy, προσπαθούν να τον περιθάλψουν. Τότε επεμβαίνουν οι υπόλοιποι και απαιτούν να πάει και ο Romauldo στη κρεμάλα. Χάρη σε παρέμβαση του Dermod D'Arcy, ο Romauldo καταφέρνει να αποδράσει, και παρά το κυνηγητό που ακολουθεί, σαν ικανός ιππέας καταφέρνει να σωθεί προς τέρψη της αδελφής του η οποία εκφράζει την χαρά της σφιγμένη στην αγκαλιά του Dermod D'Arcy.

Βλέπουμε λοιπόν πως το παραδοσιακό κατεστημένο συμβιβάζεται και ασπάζεται τον νέο τρόπο ζωής, χάρη της προόδου.

Frau im Mond (1929)

Frau im Mond (1929)

Γυναίκα στη Σελήνη

Σκηνοθέτης: Fritz Lang

Συγγραφέας! Thea von Harbou

Είδος: Drama, Romance, Sci-fi, silent

Διάρκεια: 2h:49m: 55s

Μετέχουν:

Klaus Pohl: Καθηγητής Georg Manfeldt

Willy Fritsch: Wolf Helius

Gerda Maurus: Friede Velten

Gustav von Wangenheim: Μηχανικός Hans Windegger

Gustl Gstettenbaur Ο μικρός Gustav

Fritz Rasp: Walt Turner

Το 1929 ο βωβός κινηματογράφος έπνεε τα λοίσθια. Το κοινό σνομπάριζε τις βωβές ταινίες και έτρεχε να δει ταινίες "ομιλούσες", έστω και αν δεν ήσαν αξιόλογες. Τα στούντιο πίεζαν τους δημιουργούς πρόσφατων ταινιών να προσθέσουν εκ των υστέρων ήχο σε αυτές! Την ίδια πίεση άσκησαν και στον Fritz Lang, αυτός όμως δεν υπέκυψε, χαρίζοντάς σε μας τους μεταγενέστερους ένα από τα τελευταία αριστουργήματα του βωβού κινηματογράφου.

Οι καινοτομίες του στην ταινία ήσαν πολλές και προφητικές. Για πρώτη φορά παρουσιάζεται η αντίστροφη μέτρηση πριν την εκτόξευση του πυραύλου! Πρωτοποριακή ήταν και η χρήση υγρών καυσίμων, η πυροδότηση του πυραύλου σε διαδοχικά στάδια μέχρι να φθάσει στον προορισμό του, και οι συνθήκες εντός του διαστημοπλοίου κατά την έλλειψη βαρύτητας.

Λίγο μετά την προβολή της ταινίας, είχε αρχίσει στη Γερμανία η ανάπτυξη του διάσημου πυραύλου V-2, που εποπτεύονταν ο μαθητής του Όμπερτ, Βέρνερ φον Μπράουν. Η ταινία απαγορεύτηκε στη Γερμανία από το 1933 έως το 1945, και τα μοντέλα των πυραύλων της ταινίας καταστράφηκαν επειδή η γερμανική κυβέρνηση πίστευε ότι ο πύραυλος της ταινίας έφερε πολλές ομοιότητες με το άκρως απόρρητο πρόγραμμα πυραύλων V-2.

Ως ήταν φυσικό, η ταινία ήταν παταγώδη αποτυχία στην εποχή της, παρά την εκτενή διαφήμιση στα πρωτοποριακά ειδικά εφέ. Ο λόγος ήταν ότι οι θεατές δεν ήθελαν πια να βλέπουν βωβές ταινίες. Άλλος λόγος ήταν ότι πολλοί πίστευαν ότι με το "Μετρόπολις", ο Fritz Lang έδωσε ότι είχε να δώσε. Μεγάλο λάθος! Γενικά θεωρείται πως ήταν η πρώτη "σοβαρή" ταινία επιστημονικής φαντασίας και ήταν πολύ μπροστά από την εποχή της.

Να σημειωθεί ότι η ταινία αυτή ήταν το απόγειο της συνεργασίας του Fritz Lang με την συγγραφέα σύζυγό του Thea von Harbou. Ωστόσο, παρά το τέλειο ταίριασμά τους ως καλλιτεχνικοί συνεργάτες, η σχέση του ζευγαριού δεν ήταν ειδυλλιακή. Ο Λανγκ ήταν ένας διαβόητος γυναικάς. Μια από τις πιο διάσημες σχέσεις του ήταν η Gerda Maurus, η πρωταγωνίστρια του Γυναίκα στη Σελήνη, ενώ και η Thea von Harbou δεν πήγαινε πίσω. Το ζευγάρι αποξενώθηκε, καθώς την Thea von Harbou την τράβηξε ο γερμανικός εθνικισμός (μετέπειτα θα γινόταν σημαντική προσωπικότητα του ναζιστικού κινηματογράφου) και ο γάμος τους έληξε όταν ο Λανγκ την έπιασε στο κρεβάτι με τον Ayi Tendulkaer, έναν νεαρό Ινδός εθνικιστή και συμπαθή του Ναζισμού.

Παρά τον ταραχώδη γάμο τους, το Γυναίκα στη Σελήνη είναι μια μαρτυρία για την σχεδόν τέλεια ευθυγράμμιση του κινηματογραφικού οράματος των δυο τους. Και οι δύο ενδιαφέρονταν με πάθος για την επιστημονική φαντασία.

Η ταινία στο youtube:

https://www.youtube.com/watch?v=ADqhLjGTUZ4