Midnight Mary (1933)

Midnight Mary (1933)

ΤΟ ΡΟΔΟΝ ΤΟΥ ΜΕΣΟΝΥΚΤΙΟΥ

Σκηνοθέτης: William A. Wellman

Συγγραφείς: Anita Loos, Gene Markey

Είδος: Crime, Drama, Romance

Ηθοποιοί:

Loretta Young: Mary Martin

Ricardo Cortez: Leo Darcy

Franchot Tone: Tom Mannering Jr

Andy Devine: Sam Travers

Una Merke: Bunny

Frank Conroy: District Attorney

Warren Hymer: Angelo

Ελληνικοί υπότιτλοι: ktsioulis

Παρουσίαση και Κριτική:

ZISIS IN MOVIELAND

Έχουμε δει αρκετές ταινίες για άνδρες που για διάφορους λόγους παίρνουν το στραβό δρόμο, ο οποίος φυσικά οδηγεί στη φυλακή. Το 1933 ο William Wellman παρουσίασε την ταινία Midnight Mary με πρωταγωνίστρια την Loretta Young και θέμα μια γυναίκα που βρίσκεται σε δύσκολη κοινωνικο-επαγγελματική θέση. Βρισκόμαστε στην εποχή πριν εφαρμοστεί ο κώδικας Χέιζ στο Χόλιγουντ οπότε ο Wellman παρουσιάζει χωρίς φόβο και πάθος την εποχή εκείνη· εποχή αβεβαιότητας μετά το οικονομικό κραχ, εποχή έντονων κοινωνικών και οικονομικών αντιθέσεων, εποχή στην οποία οι γυναίκες είχαν αρχίσει να ανεξαρτητοποιούνται και οι ατάκες γύρω από το σεξ και την ερωτική επιθυμία δεν ήταν ταμπού.

Η πρωταγωνίστρια βρίσκεται στο δικαστήριο και περιμένει την καταδίκη της. Αυτή αναπολεί το παρελθόν της και μεις μέσα από τα φλας-μπακ μαθαίνουμε την ιστορία της. Η κοπελιά θα βρεθεί από μικρή στα βάσανα, θα μπει σε αναμορφωτήριο και, έχοντας φτάσει σε αδιέξοδο, θα μπλέξει με μια παρέα εγκληματιών. Σε μια «επιχείρηση» θα γνωρίσει έναν πλούσιο πλεϊμπόι, ο οποίος θα τη γλυτώσει απο την αστυνομία. Θα θελήσει να προχωρήσει μπροστά και θα πιάσει δουλειά στην δικηγορική εταιρεία του ζεν-πρεμιέ. Και όταν προκύψει ο έρωτας, θα τη βρει η αστυνομία και θα τη συλλάβει. Στη συνέχεια θα εκτίσει την ποινή της χωρίς να καταδώσει τους πρώην συνεργάτες της, θα προσαφιστεί ότι κορόιδεψε τον νεαρό (ώστε αυτός να μην μπλέξει) και όταν βγει από τη φυλακή θα αναγκαστεί να επιστρέψει στο εγκληματικό παρελθόν. Τα μπλεξίματα συνεχίζονται και η ιστορία έχει ακόμα πολύ δρόμο, αλλά σκεφτείτε ότι όλα τελειώνουν σε 75 λεπτά. Αυτή η θαυμάσια οικονομία και οι ανατροπές σε αυτό το μελόδραμα μάς κράτησαν στη θέση μας. Ίσως βρείτε λίγο κλισέ την υπόθεση, ίσως οι ερμηνείες σάς φανούν υπερβολικές, αξίζει όόμως να γνωρίσετε το Χόλιγουντ προ του κώδικα Χέιζ.

 

Rachel and the Stranger (1948)

Rachel and the Stranger (1948)

Η Ραχήλ και ο Ξένος

Σκηνοθέτης: Norman Foster

Συγγραφείς: Waldo Salt, Howard Fast

Είδος: Adventure, Western – Διάρκεια: 80 λεπτά

Πρωταγωνιστούν:

Loretta Young: Rachel

William Holden: Big Davey

Robert Mitchum: Jim

Gary Gray: Davey

Ελληνικοί υπότιτλοι:

Μετάφραση - απόδοση εξ ακοής:

corto64 / Μάιος 2017

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΑ ΓΟΥΕΣΤΕΡΝ Β' ΜΕΡΟΣ

Ο ίδιος ο μεταφραστής παρουσιάζει και την ταινία:

Αν και με την ευρεία έννοια – λόγω της χρονικής περιόδου στην οποία αναφέρετα, εκπροσωπεί τα γουέστερν, εν τούτοις, είναι μπολιασμένο με τόσο πολλά σινέ – κεντρώματα, γεγονός που το καθιστά ικανό να σταθεί ταυτόχρονα σε τουλάχιστον 5 διαφορετικά είδη ταινιών. Έντονα δραματικά στοιχεία με διάθεση κοινωνικής κριτικής, οικογενειακή υφή, ευχάριστες κωμικές πινελιές, σωστές δόσεις δράσης, αλλά και περιπέτειας. Στον έλεγχο του το φιλμ του Norman Foster έχει να επιδείξει εξαιρετική βαθμολογία, έχοντας πλησιάσει αρκετά το άριστο σε όλες τις επιμέρους κατηγορίες. Επιπλέον, η παρουσία του τροβαδούρου Robert Mitchum με τις ευρηματικές ρίμες της στιγμής, μοιάζουν να τυλίγουν την παραγωγή σε ένα πέπλο κινηματογραφικής ευδαιμονίας και πρωτοτυπίας. Αν μη τι άλλο μια ξεχωριστή πρόταση της RKO, ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα, με την δυνατότητα πολλών διαφορετικών ερμηνειών στον θεατή, όχι μόνον ως προς το φινάλε, αλλά και στο σύνολο του ως σενάριο.

Για όσους μεγάλωσαν με κόμικς όπως ο «Μπλεκ» και ο «Λογαχός Μαρκ», με τους ηρωισμούς των αποίκων εν μέσω Άγγλο-Γαλλικών διενέξεων περί κυριότητας της νέας ηπείρου, το φιλμ θα φέρει εικονογραφημένες μνήμες από τις κιτρινισμένες εκείνες σελίδες. Το ύφος του θυμίζει αρκετά εκείνη την περίοδο, όπου οι πρώτοι οικισμοί χτιζόταν μέσα σε οχυρά, για να προφυλαχτούν οι άποικοι από τις επιθέσεις των ινδιάνων, ενώ οι τολμηροί πιονέροι έπαιρναν τα βουνά, προς αναζήτηση μιας πιο ριψοκίνδυνης τύχης. Έχει μια γοητεία διαχρονική, η αφήγηση μύθων και ιστορικών γεγονότων από εκείνα τα χρόνια. Θα είχε ενδιαφέρον αν γυρίζονταν ένα remake του φιλμ κάποια στιγμή, μιας και μας χωρίζουν ήδη 69 χρόνια από την πρεμιέρα του στις αίθουσες. Να πούμε ότι η RKO δικαιώθηκε και με το παραπάνω, για την επιλογή της αυτή, αφού ήταν η πιο επιτυχημένη εμπορικά ταινία της, με κέρδη 2,5 εκατομμύρια δολάρια και προϋπολογισμό μόλις 395.000 χιλιάδες. Στην χώρα μας προβλήθηκε ως «Η Ραχήλ και ο ξένος», μια πιστή 100% μετάφραση του Αγγλικού τίτλου.

Στον πρόλογο ανέφερα τις ευρηματικές ρίμες του περιπλανώμενου τροβαδούρου, που πραγματικά κάνουν την ταινία να ξεχωρίζει κατά πολύ σε σχέση με τις συναφείς παραγωγές της εποχής. Να παραθέσω ένα απόσπασμα, για να μπείτε κάπως στο κλίμα.

Ήξερα κάποτε μια κοπέλα.

Δε την σκέφτομαι συχνά, όταν όμως έρθει η ώρα,

ο νους μου πάει σε κείνη.

Την Κυριακή θα'μαι στο Μέην, στο Τενεσί την Πέμπτη,

στο Φάντι Μπέι τη Δευτέρα, μέχρι τις 3 και μισή.

Ήξερα κάποτε μια κοπέλα.

Δε την σκέφτομαι συχνά, όταν όμως έρθει η ώρα,

ο νους μου πάει σε κείνη.

Μαξιλάρι μου ο Αιγόκερως, σκέπασμα το Βόρειο Σέλας.

Απ'το Κέιπ Χορν θα κόψω δρόμο

Τρίτη βράδυ θα'μαι πίσω.

Οι γλαφυροί στίχοι του Waldo Salt, σε συνδυασμό με την λιτή, άλλοτε εύθυμη, κι άλλοτε πικρόχολη διάθεση που προσδίδουν οι νότες του Roy Webb, (ουσιαστικά είναι μια κιθάρα αυτή που αγκαλιάζει στίχο και εικόνα), θυμίζουν κάτι από παλιά παιδικά αναγνώσματα. Ταυτόχρονα, λειτουργούν και ως συνδετικός κρίκος των όσων καλούνται να ζήσουν οι πρωταγωνιστές. Είναι άρρηκτα δεμένες οι στροφές αυτών των αυτοσχέδιων τραγουδιών με όλα όσα διαδραματίζονται και, τις περισσότερες φορές, εμπνέονται από αυτά, ή καθοδηγούν – εκβιάζουν τα συναισθήματα. Είναι αδύνατον να δει κανείς το φιλμ αγνοώντας την ύπαρξη αυτών των μελωδικών παροτρύνσεων. Μπορώ να πω ότι υπάρχουν στιγμές που ο θεατής περιμένει την επόμενη ρίμα που θα σκαρφιστεί ο δαιμόνιος κυνηγός, στις γεμάτες μυστήριο περιπλανήσεις του, (και οι προθέσεις του δεν πάνε πίσω). Δύο λόγια και για την bond woman, που ακούγεται πολλές φορές στην διάρκεια της ταινίας. Πρόκειται για την γυναίκα που διέθετε τις υπηρεσίες της επί πληρωμή ως υπηρέτρια, προκειμένου να αποπληρώσει χρέη προσωπικά, ή της οικογενείας. Ήταν κάτι σαν λευκή σκλάβα ουσιαστικά, αφού για να αποδεσμευτεί από αυτό το καθεστώς έπρεπε να την αγοράσει κάποιος και να της χαρίσει την ελευθερία της.

Η ταινία προήλθε από μια νουβέλα του Howard Fast, ενός μετανάστη Άγγλο-Ουκρανικής καταγωγής, (η οικογένεια του τροποποίησε το Fastovsky σε ένα πιο Αμερικάνικο επώνυμο), με αξιόλογη παρουσία στον χώρο της συγγραφής, (έγραψε πολλά διηγήματα που δημοσιεύτηκαν σε συνέχειες σε γνωστά Αμερικάνικα περιοδικά). Όλα αυτά βέβαια με το πραγματικό του επώνυμο, γιατί ως E. V. Cunningham ή Walter Ericson, άφησε εποχή με την δική του ματιά στα χρόνια του πολέμου της ανεξαρτησίας. Δεκάδες βιβλία με τεράστια απήχηση. Η πλέον διάσημη του δουλειά, είναι το Spartacus, από το οποίο προήλθε και η ομώνυμη πολυβραβευμένη ταινία. Ένα βιβλίο το οποίο ξέφευγε κατά πολύ από την βάση που ο ίδιος είχε επιλέξει ως συγγραφική ορμητήριο. Δύο χρόνια μετά το Spartacus(1953), έγραψε και το The Passion of Sacco and Vanzetti, a New England legend, που ακολούθησαν δύο από τα πιο επιτυχημένα του εμπορικά βιβλία, Silas Timberman και, April Morning, (στο οποίο εξιστορεί την μάχη του Λέξινγκτον).

Η προσαρμογή του σεναρίου έγινε από τον Waldo Salt, που μεταξύ άλλων μας έδωσε και τα αριστουργηματικά σενάρια των Midnight Cowboy(1969) και, Serpico(1973). Πολύ μεγάλος σεναριογράφος, με δύο Όσκαρ, ένα BAFTA, 4 βραβεύσεις από την Ένωση Αμερικανών Σεναριογράφων και αμέτρητες υποψηφιότητες. Η δουλειά του εδώ είναι θαυμάσια. Το βιβλίο δεν χάνει στο ελάχιστο την αφήγηση και την γοητεία του, με έξυπνους διαλόγους και μπόλικο χιούμορ. Την παραγωγή επιμελήθηκαν οι Richard H. Berger και Jack J. Gross. Κρίμα που το φιλμ γυρίστηκε ασπρόμαυρο, γιατί δεν μπορεί έτσι να απεικονίσει την εξαιρετική δουλειά του Maury Gertsman στην φωτογραφία. Το σκηνοθέτησε ο Norman Foster. Χιούμορ και μυστήριο, ήταν οι δύο κινηματογραφικές πτυχές που του άρεσε να ξεδιπλώνει. Γύρισε τα περισσότερα φιλμ με ήρωα τον κ. Moto, με τον Peter Lorre ως πρωταγωνιστή, (έγραψε και τα σενάρια), και δύο με τον Charlie Chan. Από τα υπόλοιπα ξεχωρίζουν τα Orient Express(1934), Behind the Green Lights(1935), Fatal Lady(1936), Kiss the Blood Off My Hands(1948), Father Is a Bachelor(1950), Woman on the Run(1950), ενώ ήταν βοηθός σκηνοθέτη στο Northwest Passage του ’40. Ο Φόστερ έγραψε και σκηνοθέτησε πολλά θεατρικά. Το The Racket(1928) ακόμη παίζεται στο Μπρόντγουει!

Υπέροχες οι ερμηνείες και των τριών πρωταγωνιστών, Loretta Young, William Holden και, Robert Mitchum. Είναι θαυμάσιοι σε δύσκολους μάλιστα ρόλους, σχεδόν θεατρικούς. Κι εκεί είναι που βλέπει κανείς, σε τέτοιου είδους ταινίες, την δυναμική και το ταλέντο των ηθοποιών. Όσο ελεύθεροι μπορεί να νιώθουν λόγω σεναρίου, άλλο τόσο οι ίδιοι οι ρόλοι λειτουργούν και δεσμευτικά. Γιατί σαφώς και υπάρχει ένα πλαίσιο, μαζί και μια ευθύνη για να αποδοθεί το νόημα όσο πιο πιστά είναι δυνατόν, την ίδια στιγμή που η ίδια η ροή της ιστορίας προκαλεί για αυτοσχεδιασμούς. Η Γιάνκ με τα σαγηνευτικά μάτια που αντικρίσαμε για πρώτη φορά στο αξεπέραστο The Sheik(1921), είναι υπέροχη κι εδώ. Μεγάλη ηθοποιός, με δυνατή προσωπικότητα και με μια τεράστια καριέρα. Κρίμα που οι ταινίες της ως το 29, (οι περισσότερες από αυτές), χάθηκαν, άγνωστο το πώς και το γιατί. Πρωταγωνιστικούς ρόλους άρχισε να παίρνει από το ’33 και μετά. Ενδεικτικά αναφέρω ορισμένες αξέχαστες παρουσίες της. Born to Be Bad(1934), Shanghai(1935), Three Blind Mice(1938), A Night to Remember(1942), Along Came Jones(1945, με τον Γκάρι Κούπερ), The Bishop's Wife(1937 – Κάρι Γκράντ – Ντέηβιντ Νίβεν), και The Accused(1949). Το Rachel and the Stranger προσωπικά το συγκαταλέγω στις 4-5 πιο ποιοτικές της ερμηνείες. Για τον Χόλντεν έχουμε μιλήσει πολλές φορές σε παλιότερες παρουσιάσεις ταινιών. Είναι εξαιρετικός ως αμήχανος και καθώς πρέπει άποικος, Χριστιανικών αντιλήψεων, με ένα σωρό ταμπού και άκρως παλιομοδίτικων αρχών. Όσο για τον Μίτσαμ, μόνο αυτός θα μπορούσε να παίξει τον ρόλο του μυστηριώδους τροβαδούρου, κυνηγού και φανατικού εργένη, που μπλέκει σε αυτό το ερωτικό γαϊτανάκι. Απλά μοναδικός. Φοβερή ερμηνεία.

Η απώλεια της συζύγου, οδηγεί τον Ντέηβ Χάρβει προς αναζήτηση γυναίκας για να μεγαλώσει τον γιό του και να βοηθήσει στις δουλειές του σπιτιού. Τα βήματα του κατηφορίζουν προς το φρούριο που προστατεύει τον οικισμό των αποίκων, αλλά τα 14 δολάρια του κόστους της λευκής σκλάβας που αποκτά ως υπηρέτρια, θα αποδειχτούν πολύ λίγα μπροστά σε αυτά που ρισκάρει με αυτή του την κίνηση. Ο έρωτας παραμονεύει στις πιο ανύποπτες στιγμές και, η εμφάνιση του συνοδεύεται συνήθως από απρόβλεπτες καταστάσεις. Αυτό ακριβώς θα συμβεί και στον κ. Χάρβει, όταν ο περιπλανώμενος φίλος, κυνηγός, φιλόσοφος του βουνού και τροβαδούρος, Τζίμ Φέργουεις, διεκδικώντας την όμορφη νέα, θα ξυπνήσει μέσα του καλά κοιμισμένα συναισθήματα…

Frau im Mond (1929)

Frau im Mond (1929)

Γυναίκα στη Σελήνη

Σκηνοθέτης: Fritz Lang

Συγγραφέας! Thea von Harbou

Είδος: Drama, Romance, Sci-fi, silent

Διάρκεια: 2h:49m: 55s

Μετέχουν:

Klaus Pohl: Καθηγητής Georg Manfeldt

Willy Fritsch: Wolf Helius

Gerda Maurus: Friede Velten

Gustav von Wangenheim: Μηχανικός Hans Windegger

Gustl Gstettenbaur Ο μικρός Gustav

Fritz Rasp: Walt Turner

Το 1929 ο βωβός κινηματογράφος έπνεε τα λοίσθια. Το κοινό σνομπάριζε τις βωβές ταινίες και έτρεχε να δει ταινίες "ομιλούσες", έστω και αν δεν ήσαν αξιόλογες. Τα στούντιο πίεζαν τους δημιουργούς πρόσφατων ταινιών να προσθέσουν εκ των υστέρων ήχο σε αυτές! Την ίδια πίεση άσκησαν και στον Fritz Lang, αυτός όμως δεν υπέκυψε, χαρίζοντάς σε μας τους μεταγενέστερους ένα από τα τελευταία αριστουργήματα του βωβού κινηματογράφου.

Οι καινοτομίες του στην ταινία ήσαν πολλές και προφητικές. Για πρώτη φορά παρουσιάζεται η αντίστροφη μέτρηση πριν την εκτόξευση του πυραύλου! Πρωτοποριακή ήταν και η χρήση υγρών καυσίμων, η πυροδότηση του πυραύλου σε διαδοχικά στάδια μέχρι να φθάσει στον προορισμό του, και οι συνθήκες εντός του διαστημοπλοίου κατά την έλλειψη βαρύτητας.

Λίγο μετά την προβολή της ταινίας, είχε αρχίσει στη Γερμανία η ανάπτυξη του διάσημου πυραύλου V-2, που εποπτεύονταν ο μαθητής του Όμπερτ, Βέρνερ φον Μπράουν. Η ταινία απαγορεύτηκε στη Γερμανία από το 1933 έως το 1945, και τα μοντέλα των πυραύλων της ταινίας καταστράφηκαν επειδή η γερμανική κυβέρνηση πίστευε ότι ο πύραυλος της ταινίας έφερε πολλές ομοιότητες με το άκρως απόρρητο πρόγραμμα πυραύλων V-2.

Ως ήταν φυσικό, η ταινία ήταν παταγώδη αποτυχία στην εποχή της, παρά την εκτενή διαφήμιση στα πρωτοποριακά ειδικά εφέ. Ο λόγος ήταν ότι οι θεατές δεν ήθελαν πια να βλέπουν βωβές ταινίες. Άλλος λόγος ήταν ότι πολλοί πίστευαν ότι με το "Μετρόπολις", ο Fritz Lang έδωσε ότι είχε να δώσε. Μεγάλο λάθος! Γενικά θεωρείται πως ήταν η πρώτη "σοβαρή" ταινία επιστημονικής φαντασίας και ήταν πολύ μπροστά από την εποχή της.

Να σημειωθεί ότι η ταινία αυτή ήταν το απόγειο της συνεργασίας του Fritz Lang με την συγγραφέα σύζυγό του Thea von Harbou. Ωστόσο, παρά το τέλειο ταίριασμά τους ως καλλιτεχνικοί συνεργάτες, η σχέση του ζευγαριού δεν ήταν ειδυλλιακή. Ο Λανγκ ήταν ένας διαβόητος γυναικάς. Μια από τις πιο διάσημες σχέσεις του ήταν η Gerda Maurus, η πρωταγωνίστρια του Γυναίκα στη Σελήνη, ενώ και η Thea von Harbou δεν πήγαινε πίσω. Το ζευγάρι αποξενώθηκε, καθώς την Thea von Harbou την τράβηξε ο γερμανικός εθνικισμός (μετέπειτα θα γινόταν σημαντική προσωπικότητα του ναζιστικού κινηματογράφου) και ο γάμος τους έληξε όταν ο Λανγκ την έπιασε στο κρεβάτι με τον Ayi Tendulkaer, έναν νεαρό Ινδός εθνικιστή και συμπαθή του Ναζισμού.

Παρά τον ταραχώδη γάμο τους, το Γυναίκα στη Σελήνη είναι μια μαρτυρία για την σχεδόν τέλεια ευθυγράμμιση του κινηματογραφικού οράματος των δυο τους. Και οι δύο ενδιαφέρονταν με πάθος για την επιστημονική φαντασία.

Η ταινία στο youtube:

https://www.youtube.com/watch?v=ADqhLjGTUZ4

Geheimnisse einer Seele (1926)

Geheimnisse einer Seele (1926)

Τα Μυστικά Μιας Ψυχής

Σκηνοθέτης: Georg Wilhelm Pabst

Συγγραφείς: Werner Krauss, Ruth Weyher, Ilka

Είδος: Drama, Silent – Διάρκεια: 97 λεπτά

Πρωταγωνιστούν:

Werner Krauss = Martin Fellman

Ruth Weyher = Η γυναίκα του

Ilka Grüning = Η μητέρα

Jack Trevor = Erich

Pavel Pavlov = Dr. Orth

Ελληνικοί μεσότιτλοι από εμένα

Ο Werner Krauß μας παρουσιάζει τον άνθρωπο που υποφέρει από κάποια εικόνα που ενδόμυχα δεν μπορεί να ξεχάσει. Το βάδισμά του, το βλέμμα του, το ουρλιάζον στόμα του, οι απειλητικές του γροθιές, ο διάβολος μέσα του...

Με αυτές τις λίγες αλλά χαρακτηριστικές λέξεις, ένας κριτικός κινηματογράφου χαρακτήρισε την εξαιρετική απόδοση του κύριου πρωταγωνιστή της ταινίας: "Τα μυστικά της ψυχής". Η ταινία αναφέρεται την ιστορία του Μάρτιν Φέλμαν (Werner Krauss), ενός χημικού που έχει νευρωτικά συμπτώματα και θεραπεύεται με ψυχαναλυτικές μεθόδους. Πρόκειται λοιπόν για μία ψυχολογική ασθένεια

Η αιτία της ασθένειας είναι η ανακοίνωση ότι ο ξάδελφος της συζύγου του (Ruth Weyher) θα επιστρέψει από την Ινδία μετά από πολύ καιρό. Μεταξύ άλλων, ο πρωταγωνιστής ονειρεύεται τη νύχτα ότι σκοτώνει τη σύζυγό του, γεγονός που τον κάνει να αισθάνεται ένοχος. Μόλις ξυπνήσει, ο Martin αναπτύσσει επίσης μια φοβία με τα μαχαίρια. Είναι αδύνατο για αυτόν να χρησιμοποιήσει ένα μαχαίρι, ακόμα και να το αγγίξει. Το βράδυ συναντά τον ψυχαναλυτή Δρ Orth (Pavel Pavlov), ο οποίος του προσφέρει τη βοήθειά του. Ο γιατρός ζητά από τον Fellman να του διηγηθεί τον εφιάλτη του. Στη συνέχεια ο ψυχαναλυτής αναλύει τον αριθμό των ονείρων και προσπαθεί να εξηγήσει τα συμπτώματα μέσω πληροφοριών για το παρελθόν του ασθενούς του και ιδιαίτερα για την παιδική του ηλικία. Τέλος, ο Δρ Orth κατάφερε την θεραπεία του Martin Fellman χάρη στις ψυχαναλυτική μέθοδο.

The New Babylon (1929)

The New Babylon (1929)

Νέα Βαβυλώνα

Σκηνοθέτερς Grigori Kozintsev, Leonid Trauberg

Συγγραφείς: Grigori Kozintsev, Leonid Trauberg

Είδος: Drama, History, Silent – Διάρκεια: 120 λεπτά

Ελληνικοί μεσότιτλοι από τον Τymet

Πρωταγωνιστούν:

David Gutman,Yelena Kuzmina,Andrei Kostrichkin |

Την ταινία παρουσιάζει ο Χάρης Καλογερόπουλος

Παρίσι, 1871, οι Πρώσοι νικούν και εισβάλλουν στην πόλη, οι αστοί συνθηκολογούν ενώ οι εργάτες αντί να παραδώσουν τα όπλα, ιδρύουν σε ένα σημείο της πόλης, και για πρώτη φορά στην Ιστορία, μια κομμούνα, καταργώντας όλες τις σχέσεις παραγωγής του καπιταλιστικού συστήματος. Το φαινόμενο κράτησε μεν 72 μέρες, αλλά η ιδεολογική επίδραση που είχε ήταν μεγάλη, έχοντας απασχολήσει την διανόηση από τον Μαρξ και πέρα. Στο φιλμ παρακολουθούμε την κατάσταση μέσα από κάποιες κεντρικές φιγούρες όπως μια πωλήτρια μέσα σε ένα πολυκατάστημα, έναν στρατιώτη που η πωλήτρια ερωτεύεται, έναν αστό επιχειρηματία διασκέδασης κ.α.

Τα πρώτα χρόνια της ρωσικής επανάστασης υπό τον Λένιν ήταν και χρόνια επανάστασης στην τέχνη. Η «Φάμπρικα του Εκκεντρικού Ηθοποιού» ήταν ένα πειραματικό εργαστήρι που ίδρυσαν οι Γκριγκόρι Κόζιντσεφ, Λεονίντ Τράουμπεργκ και Σεργκέι Γιούτκεβιτς και αποτέλεσε εφαλτήριο για την ρωσική avant-garde. H «Νέα Βαβυλώνα» (των δυο πρώτων), παρόλο που χοντρικά «αφηγείται μέσα από χαρακτήρες» χρησιμοποιώντας πολύ τον σαρκασμό, απέχει πολύ και ηθελημένα από την κλασική μορφή δραματουργίας. Οι χαρακτήρες δεν είναι χαρακτήρες αλλά τύποι που εκφράζουν, με αδρό τρόπο, κοινωνικά στερεότυπα, ενώ η πλοκή δεν είναι ακριβώς πλοκή αλλά παράθεση σκέψεων πάνω στην κοινωνική κατάσταση. Μπορούμε να πούμε ότι αποτελεί ένα από τα πρώτα κινηματογραφικά δοκίμια ή «δραματοποιημένα» ντοκιμαντέρ.

Υπάρχει χρήση του μοντάζ-ατραξιόν του Αϊζενστάιν, περισσότερη του παράλληλου μοντάζ του Γκρίφιθ ενώ, κυρίως, τα πλάνα χρησιμοποιούνται ως προτάσεις με συγκεκριμένους πολιτικοκοινωνικούς όρους. Αυτές, τουλάχιστον, ήταν οι προθέσεις των δημιουργών τότε. Για τον σημερινό θεατή, πλέον, οι διαφορές με το σινεμά του Αϊζενστάιν ή του Γκρίφιθ δεν είναι και τόσο ορατές ή σημαντικές. Ούτως ή άλλως, πέρα από τα νοήματα, εισπράττει την δύναμη της κινηματογραφικής εικόνας όταν αυτή διαμορφώνονταν ως νέα γλώσσα. Μαζί δε με την εξαίρετη, ειρωνικά σχολιαστική μουσική επένδυση του Ντιμίτρι Σοστακόβιτς το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό. Σε τελευταία ανάλυση, οι δυο σκηνοθέτες, ενώ αρνούνται τους όρους του δράματος, το αναπαράγουν με άλλον τρόπο. Ποιος λέει ότι ένα δοκίμιο δεν είναι λογοτεχνία;

Tagebuch einer Verlorenen (1929)

Tagebuch einer Verlorenen (1929)

Το Ημερολόγιο μιας Παραστρατημένης

Σκηνοθεσία: Georg Wilhelm Pabst

Συγγραφείς: Margarete Böhme,, Rudolf Leonhardt

Είδος! Drama, Βωβός – Διάρκεια: 104 λεπτά

Ελληνικοί μεσότιτλοι από άγνωστο

Πρωταγωνιστούν:

Louise Brooks = Thymian

André Roanne = Κόμης Nicolas Osdorff

Josef Rovenský = Robert Henning

Fritz Rasp = Meinert

Vera Pawlowa = Aunt Frieda

Franziska Kinz = Meta

Edith Meinhard = Erika

Είναι μια Γερμανική δραματική ταινία του Georg Wilhelm Pabst, του 1929. Το σενάριο αυτού του βωβού φιλμ βασίζεται στο ομώνυμο μυθιστόρημα της Margarete Böhme από το έτος 1905.

Την ημέρα της θρησκευτικής τελετής για την ένταξή της στην Χριστιανική εκκλησία, ( Η τελετή κονφιρμασιόν, για κάποια Χριστιανικά δόγματα), η Thymian, η  κόρη του φαρμακοποιού Robert Henning, αντιλαμβάνεται πως  η οικονόμος του σπιτιού διώχνεται για άγνωστους λόγους από το σπίτι και τελικά αυτοκτονεί. Την ίδια νύχτα, η Thymian αποπλανείται από τον Meinert, ο οποίος εργάζεται στο φαρμακείο του πατέρα της, και μένει έγκυος. Μετά τη γέννηση του παιδιού της, το εξοργισμένο οικογενειακό συμβούλιο αποφασίζει να αποστέλλει την Thymian σε ένα αναμορφωτήριο. Εκεί πρέπει να μάθει να ζει κάτω από αυστηρές και σκληρές συνθήκες που μοιάζουν με αυτές της φυλακής. Την διοίκηση αυτού του υποτιθέμενου "ευαγούς" ιδρύματος την ασκούν ένας σαδιστής διοικητής με την γυναίκα του. Προηγουμένως το παιδί της έχει δοθεί με μια πονηρή μαία. Εν τω μεταξύ, ο πατέρας της Thymian παντρεύεται τη Meta, την πρώην οικονόμο του, η οποία είναι συμφεροντολόγα και ασκεί επιρροή επάνω του, για να τον απομακρύνει από την κόρη του. Η Thymianμε την συντρόφιμό της, την Erika και υποστηριζόμενη από τον βαρόνο Nikolaus Osdorff, έναν νέο Playboy που μόνο η διασκέδαση τον ενδιαφέρει, καταφέρουν να αποδράσουν από το αναμορφωτήριο.

Αμέσως τρέχει να δει το παιδί της, αλλά πληροφορείται πως αυτό πέθανε! Τότε ακολουθεί την φίλη της Erika σε έναν πολυτελείας οίκο ανοχής, όπου την υποδέχονται φιλικά και την πείθουν να εργαστεί ως πόρνη, αλλά ψάχνει κάθε ευκαιρία να ξεφύγει από αυτή την δουλειά. Μετά το θάνατο του φαρμακοποιού Henning, αποδεικνύεται ότι αυτός άφησε στην θυγατέρα του Thyme όλα του τα υπάρχοντά, αλλά το η Meta που στο μεταξύ γέννησε τα δύο παιδιά του δεν κληρονομεί τίποτα.

Ο Osdorff, τον οποίο ο θείος του τον έχει αποκηρύξει, λόγω του ότι τον θεωρεί ανίκανο και σπάταλο, παντρεύεται την Thyme, με σκοπό να καρπωθεί την μικρή περιουσία που κληρονόμησε. Αλλά το φαρμακείο ήταν υποθηκευμένο. Ο Henning είχε δανειστεί μεγάλα χρηματικά ποσά από τον Provisor Meinert και του άφησε τις μετοχές του φαρμακείου του ως ενέχυρο. Ο Meinert που είναι πια ο νέος ιδιοκτήτης, πληρώνει στην Thyme το μερίδιό της και πετά άκαρδα στο δρόμο την χήρα του φαρμακοποιού με τα δύο παιδιά της.

Η Thymian τους λυπάται και δίνει όλα τα χρήματα στα μικρά αδέλφια της. Όταν ο Osdorff μάθει για αυτό, αυτοκτονεί. Ο θείος του, ο Μαρκήσιος, για να εξιλεωθεί από τις τύψει που έχει για την συμπεριφορά του προς τον ανιψιό του, αναλαμβάνει την υποστήριξη της χήρας του ανιψιού του και την εισάγει στους ευγενείς κύκλους. Ως χήρα κόμισσα Osdorff, γίνεται νέο μέλος μιας φιλανθρωπικής λέσχης που ασχολείται με την αναμόρφωση παραστρατημένων κοριτσιών! Πρόκειται για το ίδρυμα του οποίου υπήρξε και αυτή μέλος, και που κατανοεί περισσότερο από τους άλλους ότι η βοήθεια που οφείλουν να προσφέρουν τα ιδρύματα αυτά είναι η κατανόηση και η αγάπη .Κάνει μια θερμή έκκληση να παύσει η ψευδολογίας και η υποκρισία και να προσφερθεί ανθρωπιά.

Η ταινία περιέχει μόνο μερικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα του μυθιστορήματος του Margarete Böhme και αποκλίνει από αυτό συχνά.

Mat - Mother (1926)

Mat - Mother (1926)

Η Μάνα

Σκηνοθέτης = Vsevolod Pudovkin

Συγγραφείς: Maxim Gorky, Nathan Zarkhi

Είδος: Drama, Silent Διάρκεια: 89 λεπτά

Πρωταγωνιστούν:

Vera Baranovskaya = Η μητέρα

Nikolay Batalov = Ο γιος

Aleksandr Chistyakov = Ο πατέρας

Ελληνικοί μεσότιτλοι, μεταφρασμένοι από άγνωστο

Την ταινία παρουσιάζει η Μαριλένα Ιωάννου

Η «Μάνα» είναι ένα από τα σημαντικότερα πολιτικά δράματα που έδωσε στον κινηματογράφο η σοβιετική πρωτοπορία κι αποτελεί διασκευή του ομώνυμου βιβλίου του 1907, του σπουδαίου Maxim Gorky. Παράλληλα, δε, αποτελεί και την πρώτη ταινία μυθοπλασίας ενός εκ των κυριότερων εκφραστών του κινήματος αυτού, του Vsevolod Pudovkin.

Η αλήθεια είναι πως η συγκεκριμένη ταινία δεν συνιστά ακριβώς την μεταφορά του λογοτεχνικού κειμένου του Gorky στην μεγάλη οθόνη, αλλά αντίθετα είναι κατάλληλα προσαρμοσμένη έτσι, ώστε να περνά όσο το δυνατόν καλύτερα τα ίδια νοήματα μ` αυτά της έντυπης έκδοσής της, πράγμα αδύνατον στην περίπτωση της πιστής αναπαράστασης του περιεχομένου της. Το πείραμα αυτό, λοιπόν, τόσο σεναριακά, όσο και σκηνοθετικά, πετυχαίνει, γράφοντας ιστορία στον κινηματογράφο, κυρίως λόγω της εξαίρετης χρήσης του μοντάζ.

Ο Pudovkin ξεκινά την ταινία του παρουσιάζοντας τον χρόνο εξέλιξης του δράματος με την προβολή της χρονολογίας, αλλά και τον τόπο, μέσω διαφόρων φωτογραφιών που απεικονίζουν το τοπίο της περιόδου. Έπειτα, στους τίτλους της και παράλληλα με τα ονόματα των συντελεστών, εμφανίζει και τις φωτογραφίες τους, γεγονός που καταφέρνει να εκπλήξει ακόμα και σήμερα. Κατά την εισαγωγή του θεατή στο δράμα, επίσης, φροντίζει να ενημερώσει, μέσω της χρήσης λεζάντας, για την ιδιότητα των προσώπων, αποφεύγοντας περιττές σπατάλες του κινηματογραφικού χρόνου.

Σε γενικές γραμμές, αξίζει ν` αναφέρουμε ότι χαρακτηριστικό γνώρισμα της συγκεκριμένης ταινίας είναι η λιτή, αλλά και ταυτόχρονα ορθή χρήση του χρόνου της διάρκειάς της, κάτι που δεν οφείλεται μόνο στην απίστευτη σύνδεση των σκηνών της, αλλά και στις εκπληκτικές κι εκφραστικές ερμηνείες των ηθοποιών της.

Το συγκεκριμένο έργο, βέβαια, χωρίς να παρουσιάζει ακραία απομάκρυνση από τους κανόνες της σοβιετικής πρωτοπορίας που ήθελαν το πλήθος να πρωταγωνιστεί και να μην συμμετέχουν επαγγελματίες ηθοποιοί, καταφέρνει με εκπληκτικό τρόπο να περάσει από το προσωπικό δράμα, που προβάλλει στην αρχή, της απώλειας της μάνας, στο συλλογικό δράμα του φτωχού εργάτη, μεταμορφώνοντας παράλληλα τη μάνα σε σύμβολο της πρώτης Ρώσικης Επανάστασης του 1905.

                                  

Αξίζει, τέλος, να σταθούμε περισσότερο και στον διαφορετικό, αλλά εξαίσιο τρόπο, με τον οποίο ο Pudovkin χρησιμοποιεί το μοντάζ. Σε αντίθεση με τον μεγαλύτερο εκφραστή του κινήματος αυτού, του Sergei M. Eisenstein, αντί να ενώνει άκρως αντιθετικές σκηνές που μεταφέρουν την αναταραχή ενός επαναστατημένου λαού στον κινηματογραφικό θεατή, χρησιμοποιεί το μοντάζ συμπληρωματικά, έχοντας ως κύριο μέλημα την πλήρη κατανόηση των νοημάτων της ταινίας του κι έτσι, ανάμεσα σε όλες τις αριστουργηματικές εικόνες που χρησιμοποιεί επεξηγηματικά, βλέπουμε κι αυτήν της θραύσης των πάγων, όταν οι εργάτες ξεσηκώνονται.

Ακόμη κι αν αποτελεί την πρώτη ταινία μεγάλου μήκους του Vsevolod Pudovkin και το πρώτο κινηματογραφικό σενάριο του Nathan Zarkhi, η «Μάνα» είναι ένα από τα ωραιότερα, ίσως όχι από τα πιο χαρακτηριστικά έργα της σοβιετικής πρωτοπορίας και ταυτόχρονα συγκαταλέγεται, από πολλούς κριτικούς, στις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών. Αν ανήκετε, λοιπόν, στο σινεφίλ κοινό και δεν έχει τύχει να την παρακολουθήσετε μέχρι στιγμής, προτείνεται ανεπιφύλακτα. Αν πάλι, δεν έχει τύχει να παρακολουθήσετε πολλές ταινίες της σοβιετικής πρωτοπορίας, πιστεύω ότι είναι μια καλή ευκαιρία ν` ανακαλύψετε την μαγεία του συγκεκριμένου είδους. Τέλος, αν δεν έχετε τριφτεί και πολύ με το βωβό σινεμά, δεν θα σας πρότεινα να επιλέξετε την συγκεκριμένη γι` αρχή, λόγω της ιδιόμορφης πολιτικής θεματικής της.

3 Bad Men (1926)

3 Bad Men (1926)

Τρεις Υπέροχοι Αλήτες

Σκηνοθεσία: John Ford - Συγγραφείς: Herman Whitaker, John Stone

Είδος: Romance, Western, Silent - Διάρκεια: 92 λεπτά

Παίζουν:

George O'Brien = Dan O'Malley - Olive Borden = Lee Carlton

Lou Tellegen = Layne Hunter - Tom Santschi = 'Bull' Stanley

J. Farrell MacDonald = Mike Costigan - Frank Campeau = 'Spade' Allen-Priscilla Bonner = Millie -  = Zach Little

Ελληνικοί μεσότιτλοι από τον Gandalf

Δεν χρειάζονται ιδιαίτερες συστάσεις για τον John Ford. Ο γίγας αυτός της σκηνοθεσίας δεν έγινε γνωστός μόνον από τον ομιλούντα κινηματογράφο, αλλά η καριέρα του ξεκίνησε νωρίτερα, από την εποχή του Βωβού. Πολλές σημαντικές επιτυχίες μας πρόσφερε εκείνη την περίοδο. Μία από αυτές ήταν και η παρούσα ταινία του 1926, "3 Bad Men". Ο Bob Mastrangelo το έχει ονομάσει "Ένα από τα μεγαλύτερα έπη του βωβού σινεμα.  Η ταινία ενέπνευσε τον τίτλο της ταινίας του Akira Kurosawa το 1958: "Three Bad Men in a Hidden Fortress".

Το 1876, ένας γέρος βρίσκει χρυσό στα εδάφη των Sioux, προκαλώντας έναν πυρετό αναζήτησης  χρυσού και εδαφών από τους μετανάστες που πήγαιναν  προς τη Ντακότα. Στο δρόμο προς Custer, ο μοναχικός καουμπόι Dan O'Malley βοηθά  τον κο Carlton να στερεώσει τον τροχό της άμαξάς του, και φλερτάρει με την κόρη του Lee Carlton. Αργότερα στη Lee και τον πατέρας της επιτέθηκαν κλέφτες αλόγων και ο κ. Carlton δολοφονήθηκε. Ωστόσο, οι απατεώνες "Bull" Stanley, Mike Costigan και "Spade" Allen, σώζουν την κοπέλα από τους εγκληματίες και κατευθύνονται μαζί της στον καταυλισμό, όπου οι πρωτοπόροι έποικοι περιμένουν την προκήρυξη του Προέδρου Gr ant, για την δοκιμασία που θα υποβληθούν προς απόκτηση εδαφών. Στην περιοχή, ο διεφθαρμένος σερίφης Layne Hunter, κυβερνάει με τα τσιράκια του, με τρόμο και αδικία. Το τρίο των απατεώνων αποφασίζει ότι η Lee πρέπει να παντρευτεί και επέλεξαν ο Dan να είναι ο σύζυγός της.

Όταν η αδελφή του Bull, η Millie Stanley, δολοφονήθηκε από το δεξί χέρι του Hunter, τον Nat Lucas, ο "Bull" οργανώνει τους άντρες να κυνηγήσουν τον Hunter.

Αλλά βρισκόμαστε στο 1877,  και η κούρσα προς απόκτηση χρυσού και γης από τους εποίκους είναι έτοιμη να ξεκινήσει.

Wonder Man (1945)

Wonder Man (1945)

Δύο φορές την ίδια αγάπη

Σκηνοθεσία: H. Bruce Humberstone

Συγγραφείς: Don Hartman , Melville Shavelson

Παίζουν: Danny Kaye, Virginia Mayo, Vera-Ellen

Είδος: Comedy, Fantasy, Musical – Διάρκεια: 1 ώρα και 38 λεπτά.

Ελληνικοί υπότιτλοι μεταφρασμένε από εμένα.

Το «Wonder Man» είναι μία μουσική ταινία του 1945 με πρωταγωνιστή τον Danny Kaye και Virginia Mayo. Βασίζεται σε σύντομη ιστορία του Arthur Sheekman, προσαρμοσμένη για την οθόνη από το τους συγγραφείς Jack Jevne και Eddie Moran, με παραγωγό τον Samuel Goldwyn, και σκηνοθεσία από τον H. Bruce Humberstone. Η Mary Grant σχεδίασε τα κοστούμια της ταινίας.

Πλοκή

Ο Danny Kaye παίζει δύο ρόλους. Παίζει και τα δύο δίδυμα ομοζυγωτικά αδέλφια, που μοιάζουν σαν δύο σταγόνες νερό. Στον χαρακτήρα όμως είναι εντελώς διαφορετικοί. Ο Buster Dingle, που εμφανίζεται με το καλλιτεχνικό ψευδόνημο: «Buzzy Bellew», είναι μια δυνατή ταλαντούχα προσωπικότητα που εμφανίζεται στο καμπαρέ «Πελεκάνος», όπου χορεύει, τραγουδά και με τις κωμικές του ατάκες ξεσηκώνει τους θεατές. Αντίθετα, ο Edwin Dingle είναι ένας φιλομαθής, ήσυχος βιβλιοφάγος και γράφει ένα βιβλίο ιστορίας. Τα δύο αδέλφια δεν έχουν δει ο ένας τον άλλο για χρόνια.

Ο Buster γίνεται μάρτυρας σε ένα φόνο που διέπραξε ο αρχιγκάνγκστερ "Ten Grand Jackson " (Steve Cochran), και δολοφονείται ο ίδιος αμέσως, για να μη καταθέσει ως μάρτυρας στο δικαστήριο. Έρχεται πίσω όμως σαν φάντασμα, καλώντας τον αδελφό του για να βοηθήσει να φέρει τον δολοφόνο στη δικαιοσύνη. Ως αποτέλεσμα, ο ντροπαλός Edwin πρέπει να εμφανιστής σαν να είναι ο αδελφός του ο Buster και να καταθέσει στο δικαστήριο.

Εν τω μεταξύ, για να μην γίνει γνωστός ο θάνατος του Buster, πρέπει να τον αντικαθιστά και στους ρόλους που εμφανίζεται στο κέντρο «Πελεκάνος». Ο Edwin δεν έχει τις καλλιτεχνικές ικανότητες του αδελφού του, γι αυτό το φάντασμα του Buster εισέρχεται στο σώμα του Edwin, και παίζει ο ίδιος τους ρόλους του με αποτέλεσμα να συμβαίνουν διάφορα εξωφρενικά αποτελέσματα.

Η ταινία βραβεύτηκε με το Όσκαρ για τα καλύτερα Ειδικά Εφέ, το 1946. Βέβαια με τα σημερινά τεχνολογικά δεδομένα, τα βραβευμένα «εφέ» δείχνουν πολύ παιδαριώδη, αλλά οι καιροί έχουν αλλάξει.

Στην Ελλάδα κυκλοφόρησε το DVD της ταινίας που πρέπει να είναι μεταφορά της από βιντεοκασέτα, γι αυτό και οι υπότιτλοι είναι καμένοι επάνω της. Υπότιτλοι προβληματικοί, ελλείπεις, με λάθος συγχρονισμό και μεταφράσεις. Έπρεπες λοιπόν να μεταφράσω τους υπότιτλους από την αρχή. Στο διαδίκτυο όμως υπάρχουν μόνο Πορτογαλικοί και Σέρβικου υπότιτλοι. Η δουλειά λοιπόν δεν ήταν καθόλου εύκολη κα με ταλαιπώρησε κάμποσες μέρες. Τελικά πιστεύω κάτι να κατάφερα.