Ben-Hur 1959

 

Ben-Hur 1959

ΜΠΕΝ ΧΟΥΡ

Σκηνοθεσία: William Wyler

Σενάριο: Lew Wallace, Karl Tunberg, Gore Vidal,

Maxwell Anderson, S.N. Behrman

Είδος: Action, Adventure, Drama, History, Romance

Διάρκεια: 03:32

Γλώσσα: Αγγλικά

Παίζουν:

Charlton Heston: Judah Ben-Hur

Jack Hawkins: Quintus Arrius

Haya Hararee: Esther

Stephen Boyd: Messala

Hugh Griffith: Sheik Ilderim 

Ο απόλυτος θρίαμβος των μεγεθών και του larger than life Χόλιγουντ: 202 λεπτά δράσης, τα 11 Όσκαρ, η σεκάνς της αρματοδρομίας που έχει αποκτήσει διαστάσεις θρύλου, κι όλα αυτά για την ιστορία ενός σκλάβου που διάγει βίο παράλληλο με τον Ιησού. Αξίζει τον κόπο, διότι είναι ο ορισμός του έπους-ποταμού και της μεγαλειώδους ανάπλασης εποχής – και ας προκαλεί τουλάχιστον το μειδίαμα ως ιδεολογικό κατασκεύασμα. Θα έδινα ο ίδιος το καλό παράδειγμα, αν άντεχα να ξαναδώ τα μούτρα του κυρίου Heston (κι άσ’ τον).

Ένας Ιουδαίος πρίγκιπας, ο Ιούδας Μπεν-Χουρ, κατηγορείται άδικα για απόπειρα δολοφονίας του κυβερνήτη της Ιερουσαλήμ και οδηγείται στα κάτεργα. Όταν ελευθερωθεί θα έρθει αντιμέτωπος με έναν παλιό του φίλο, τον Ρωμαίο Μεσάλας, ο οποίος φαίνεται να είναι ο υπεύθυνος για τις συμφορές που τον έχουν βρει.

Η ταινία που απογείωσε το σινεμά «χλαμύδας» και που με 11 Όσκαρ κρατάει ακόμα το ρεκόρ, μαζί με τον Τιτανικό και τον τρίτο Άρχοντα των Δαχτυλιδιών. Κόστισε 15 εκατομμύρια δολάρια, βάζοντας την MGM στα πρόθυρα χρεοκοπίας, και έβγαλε άμεσα 70, αλλά, σε στοιχεία του 1989, είχαν ανέλθει στα 90 παγκοσμίως. 300 διαφορετικά σκηνικά κατασκευάστηκαν και μέσα σε αυτά υπήρχαν πάνω από ένα εκατομμύριο αντικείμενα! Σκηνοθέτης επιλέχτηκε ο William Wyler, ο οποίος ήταν βοηθός του Fred Niblo στην εκδοχή του 1925.

Η πιο κλασική, φυσικά, σκηνή είναι αυτή της αρματοδρομίας. Εμφανίζονται 15.000 κομπάρσοι θεατές, οι περισσότεροι στην ιστορία του σινεμά. Οι υπεύθυνοι της MGM έψαχναν, αρχικώς, το πώς θα έμοιαζε το στάδιο. Αφού οι περισσότεροι ιστορικοί, όπου απευθύνθηκαν, τους απογοήτευσαν, στράφηκαν στην ταινία του 1925 και έκαναν μια κόπια εκείνου του σκηνικού. Οι κασκαντέρ έμαθαν τους ηθοποιούς να οδηγούν τα άρματα. Ανάμεσα τους, ο Charlton Heston ήταν ο χειρότερος μαθητής. Την κρίσιμη στιγμή κούνησε τα χαλινάρια και δεν συνέβη τίποτα. Τότε, κάποιος από το κοινό φώναξε «giddy-up» και τα άλογα πετάχτηκαν στην κούρσα και ο σταρ παραλίγο να πέσει πίσω. Την σκηνή την σκηνοθέτησε ο βετεράνος κασκαντέρ Yakima Canutt. Την θέση του Heston την είχε αναλάβει ο ίδιος του ο γιος. Ο Joe Cunutt, στην σκηνή που πετάγεται στο διπλανό άρμα εν μέσω σύγκρουσης, χτύπησε άσχημα στο πηγούνι. Όμως, κατάφερε να επανέλθει και να συνεχίσει το γύρισμα. Φυσικά, η σκηνή έμεινε ως είχε και απλά γυρίστηκε ένα πλάνο με τον Heston να επανέρχεται στο άρμα του. Παραδόξως, δεν υπήρχε κανένα άλλο ατύχημα στα γυρίσματα αυτά. Όταν τελείωσε το έργο, οι παραγωγοί αποφάσισαν να καταστρέψουν το σκηνικό, για να μη χρησιμοποιηθεί από Ιταλούς δημιουργούς ψευδοϊστορικών ταινιών!

Η MGM ήθελε ένα αυθεντικό αντίγραφο ρωμαϊκού πλοίου για τα κοντινά στην ναυμαχία. Τότε ανατέθηκε σε έναν άνθρωπο που είχε περάσει μια ζωή μελετώντας την ρωμαϊκή ναυπηγική να παρουσιάσει σχέδια. Όταν τα σχέδια έφτασαν στα χέρια του ντεκορατέρ Mauro Zambuto, αυτός αναφώνησε «Μα αυτό το πλοίο είναι πολύ βαρύ! Θα βουλιάξει!». Όμως, οι παραγωγοί διέταξαν να κατασκευαστεί και το έριξαν στην θάλασσα. Όλα έμοιαζαν τέλεια, όταν ένα μικρό κυματάκι έκανε το πλοίο να βουλιάξει! Τελικά το πλοίο αναγέρθηκε και τοποθετήθηκε μέσα σε μια λιμνούλα, με ψεύτικο ντεκόρ ουρανού. Μέσω χημικών διεργασιών, τα σκοτεινά νερά της λιμνούλας έδειξαν γαλάζια όπως της Μεσογείου. Ακόμα και έτσι, αργότερα ανακάλυψαν ότι η κάμερα δεν χωρούσε μέσα! Εντέλει το μετέφεραν σε στούντιο της Ρώμης και του έκαναν τις απαραίτητες μετατροπές. Φυσικά μιλάμε για τα στούντιο της Τσινετσιτά.

Ο Burt Lancaster απόρριψε τον ρόλο του Μπεν-Χουρ με μεγάλη ευκολία και με την αιτιολογία ότι δεν ήθελε να προωθήσει χριστιανικά μηνύματα. Ο διάσημος ηθοποιός ήταν δηλωμένος άθεος. Ο, δε, Paul Newman αρνήθηκε κι αυτός, αιτιολογώντας ότι δεν είχε τα κατάλληλα πόδια για να φορέσει χλαμύδα! Τέλος, ο ρόλος πήγε στον Rock Hudson και αυτός τον δέχτηκε. Όμως, ο μάνατζερ του τού πρότεινε να αποσυρθεί, γιατί υπήρχαν ομοφυλοφιλικά υπονοούμενα στο σενάριο…