Mutter Krausens Fahrt ins Glück (1929)

Mutter Krausens Fahrt ins Glück (1929)

Η ΜΗΤΕΡΑ ΚΡΑΟΥΖΕΝΣ ΤΑΞΙΔΕΎΕΙ

ΣΤΗΝ ΕΥΤΥΧΙΑ

Σκηνοθεσία: Phil Jutzi

Με τους: Alexandra Schmitt, Holmes Zimmermann, Ilse Trautschold | και λοιπούς.

Η βωβή αυτή ταινία του Γερμανικού κινηματογράφου εντάσσεται στην λεγόμενη κατηγορία «Προλεταριακές Ταινίες.» Είναι επηρεασμένη από τον τότε Σοβιετικό κινηματογράφο και δείχνει με ρεαλισμό την εξαθλίωση του λαού την εποχή εκείνη. Ξεκινά σαν ντοκιμαντέρ, περιγράφοντάς μας μια υποβαθμισμένη συνοικία του Βερολίνου και τις άθλιες καταστάσεις που βιώνει ο κόσμος, άνεργος στη πλειοψηφία του. Εκατομμύρια οι άνεργοι! Παράλληλα μας δίνεται μια εικόνα από λαϊκές γιορτές και πανηγύρια όπου η νεολαία ιδίως αισιοδοξεί για ένα καλλίτερο μέλλον.

Αφού κατατοπιζόμαστε επαρκώς για το περιβάλλον που εκτυλίσσεται η ταινία, αρχίζει και η υπόθεσή της. Κεντρικός ήρωας είναι η ηλικιωμένη Χήρα «μητέρα Κράουζες» που ζει με τα δύο ενήλικα παιδιά της, τον Πωλ και την Έρνα σε ένα υποτυπώδες διαμέρισμα στην πιο υποβαθμισμένη γειτονιά του Βερολίνου.

Για να τα φέρει βόλτα η μαμά έχει υπενοικιάσει ένα δωμάτιο σε κάποιον που κάνει μπαμ πως είναι απατεώνας, ο οποίος ζει με την αγαπητικιά του, κάποια εκδιδόμενη, και το μικρό τους κοριτσάκι. Η μαμά, η κόρη της Έρνα και το κοριτσάκι κοιμούνται στην κουζίνα!

Ο Πωλ είναι ένας από τα εξίμισι εκατομμύρια ανέργων και κάνει τον ρακοσυλλέκτη για να βγάλει καμιά δεκάρα. Η μητέρα Κράουζες έχει ένα πενιχρό εισόδημα μοιράζοντας εφημερίδες. Κάποια μέρα ο Πωλ βοηθάει την μητέρα του στην είσπραξη των χρημάτων για τις εφημερίδες, αλλά παρασύρεται από γνωστούς του και τα ξοδεύει πίνοντας και κερνώντας στην μπυραρία. Τελικά από την μητέρα Κράουζες λείπουν 20 μάρκα για να αποπληρώσει το χρέος της προς τους εργοδότες της! Κινδυνεύει να πάει φυλακή αν δεν βρει τα χρήματα αυτά, αλλά το ποσό είναι τεράστιο για την εποχή και τις συνθήκες που επικρατούσαν και δεν μπορούσε κανένας να βοηθήσει. Τότε ο απατεώνας νοικάρης, εκμεταλλευόμενος τον φόβο του Πωλ να μη πάει η μητέρα του φυλακή, τον πείθει να συμμετάσχει σε μία ληστεία. Η ληστεία όμως αποτυγχάνει και ο Πωλ συλλαμβάνεται μπροστά στη μητέρα του! Τότε αυτή απελπισμένη καταφεύγει στην έσχατη λύση. Ανοίγει το φωταέριο και αποφασίζει «να ταξιδεύσει στην ευτυχία!» Ίσως μου πει κανείς ότι είναι αναφαίρετο δικαίωμα κάποιου που αποφασίζει να θέσει τέρμα στη ζωή του, να το κάνει. Αυτό όμως που μου προκαλεί αλγεινή εντύπωση είναι το ότι η μητέρα Κράουζες αποφασίζει ότι το κοριτσάκι δεν αξίζει τον κόπο να ζει σε τέτοιον κόσμο και το αφήνει να πεθάνει μαζί της! Δηλαδή το δολοφονεί!

Σε κάποιο σημείο της ταινίας, η Έρνα ψάχνοντας να βρει τον φίλο της τον Μαξ, τον βρίσκει να συμμετέχει σε παρέλαση των κομουνιστών και εντάσσεται κι αυτή στους παρελαύνοντες υπό τους ήχους της μελωδίας της «Διεθνούς».

Το γεγονός αυτό δεν εμπόδισε τον αστικό τύπο της εποχής να αναφέρει με διθυραμβικά σχόλια για την ταινία! Οι Ναζί όμως όταν ήλθαν στην εξουσία, ένα από τα πρώτα έργα που απαγόρευσαν ήταν το συγκεκριμένο.

Η ταινία αυτή ήταν η πρώτη ταινία μεγάλου μήκους του σκηνοθέτη Phil Jutzi. Είχε και παλαιότερα σκηνοθετήσει ταινίες μικρού μήκους με κοινωνικά θέματα για λογαριασμό του Κομουνιστικού Κόμματος του οποίου υπήρξε μέλος. Το 1929 όμως διαφώνησε μαζί τους και παραιτήθηκε. Το 1933 μάλιστα εντάχτηκε  στο Ναζιστικό κόμμα. Τώρα μη μου ζητάτε να σχολιάσω το γεγονός εδώ πέρα, διότι αυτό είναι... άλλου παππά ευαγγέλιο.

Επιβλητική είναι η παρουσία της Alexandra Schmitt στο ρόλο της μητέρας Κράουζες. Αυτή όμως που μου έκανε εντύπωση είναι η Ilse Trautschold στο ρόλο της κόρης Έρνα. Όμορφο, δροσερό και καλλίγραμμο κορίτσι, γεμίζει το κάδρο με την γεμάτο αυτοπεποίθηση παρουσία της!

Αναρωτιέμαι πως παρέμεινε μια απλή ηθοποιός και δεν εξελίχτηκε σε βεντέτα της εποχής.

Η ταινία παίχτηκε από το δεύτερο πρόγραμμα της Γερμανικής τηλεόρασης, (ZDF), και κυκλοφόρησαν αμέσως μαγνητικές έγγραφες  αυτής. Μια τέτοια εγγραφή βρήκα κι εγώ καθώς και Ισπανικούς υπότιτλους που ήσαν γάντι με την κόπια αυτή. Κράτησα τους χρόνους και μετάφρασα τους Γερμανικούς μεσότιτλους. Να σημειωθεί ότι οι μεσότιτλοι αυτοί ήταν γραμμένοι στην τοπική Βερολινέζικη διάλεκτο για να παρουσιάζει το φιλμ περισσότερη αυθεντικότητα.

Τα κατάφερα όμως.