The Hustler 1961

The Hustler 1961

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΟΣ ΜΟΥ

Σκηνοθεσία: Robert Rossen

Σενάριο: Sidney Carroll, Robert Rossen, Walter Tevis

Είδος: Drama, Romance, Sports

Διάρκεια: 02:14

Γλώσσα: Αγγλικά

Παίζουν:

Paul Newman: Eddie Felson

Jackie Gleason: Minnesota Fats

Piper Laurie: Sarah Packard

George C. Scott: Bert Gordon

Myron McCormick: Charlie Burns

 

Κλείνει σήμερα η τριάδα των ταινιών με θέμα τον τζόγο, με αυτό το φιλμ του 1961. Είχαμε καζίνο, πόκερ και τώρα πάμε στο μπιλιάρδο. Αν αναρωτιέστε πως γίνεται να χωρέσει το μπιλιάρδο στον τζόγο, απλά σας λέω ότι με την κατάλληλη προσπάθεια και εφ` όσων είναι η μόνη τέχνη που κατέχετε και μπορεί να σας δώσει λύσεις στο οικονομικό πρόβλημα, ε τότε μετατρέπεται και σε πηγή εσόδων! Υπάρχουν πολλοί φίλοι του αθλήματος και στη χώρα μας και νομίζω ότι αν δεν το έχετε δει, σίγουρα δεν συμβαίνει το ίδιο και με το sequel του. Απέσπασε βραβεία, έγινε μεγάλη επιτυχία και έδωσε το Όσκαρ αναδρομικά (το άξιζε στην πρώτη του εκδοχή), στον Πώλ Νιούμαν. Η μεγάλη αυτή προσωπικότητα της υποκριτικής, είναι γεγονός ότι αδικήθηκε στις απονομές αυτών των βραβείων, όντας μονίμως προτεινόμενος και ποτέ βραβευμένος, παρά τις θαυμάσιες του ερμηνείες. Έτσι, η ακαδημία είπε να του δώσει ένα βραβείο συνολικό θέλω να πιστεύω, περισσότερο, παρά για την ερμηνεία του στο «Χρώμα του χρήματος» (“Color of the Money”). Μια ταινία στην οποία ο συμπρωταγωνιστής Τομ Κρούζ, πήρε δωρεάν μαθήματα ηθοποιίας, τα οποία του χρειάστηκαν στην συνέχεια. Εμείς, θα δούμε όμως τα έργα και ημέρες του “Fast Eddie”, σε άσπρο – μαύρο, όταν ξεκίνησε να χτίζει τον μύθο του.

Θυμάμαι την πρώτη φορά που την είχα δει, σε έναν φίλο που είχε δορυφορική, το 1983 ή `84, σε μια προβολή του Αγγλικού BBC 1. Είχαμε βέβαια ξεκινήσει να ασχολούμαστε με το μπιλιάρδο, αλλά αυτά που είδαμε ήταν πρωτόγνωρα και μας καθήλωσαν. Φοβερή ταχύτητα, καταπληκτικές μπαλιές! Ήμασταν 3-4 φίλοι μαζεμένοι και μόλις τελείωσε η προβολή, φύγαμε τρέχοντας για το κοντινότερο μπιλιαρδάδικο, όσο είχαμε ακόμη φρέσκιες τις εικόνες, για να μη τις ξεχάσουμε! Φυσικά τις επιχειρήσαμε, όχι μόνο εκείνο το απόγευμα, αλλά και για καμιά 100αριά ακόμη, αλλά τις περισσότερες δεν τις μάθαμε! Όχι τότε, τουλάχιστον.

Το βιβλίο είχε γράψει το 1959 ο Sidney Carroll, ο οποίος συνεργάστηκε με τον σκηνοθέτη Robert Rossen (έκανε και την παραγωγή), στην συγγραφή του σεναρίου. Η ταινία μας πάει στο 1960, για να παρακολουθήσουμε τις περιπέτειες (και τα δράματα), του “Fast Eddie” Felson, ενός νεαρού και ταλαντούχου παίκτη του μπιλιάρδου. Ο Felson αναλώνει το ταλέντο του σε μικρά παιγνίδια στοιχημάτων, βγάζοντας τα προς το ζην (μάθε τέχνη κι άστηνε και όταν πεινάσεις πιάστηνε, που λέμε). Από τα καταγώγια της περιοχής του (Καλιφόρνια) και τα κακόφημα στέκια (μη ξεχνάτε ότι δεν ήταν και το πιο κυριλέ άθλημα, εκείνα τα χρόνια…), επιχειρεί να φτάσει στα σαλόνια, νικώντας τον θρύλο “Minnesota Fats”. Αυτή είναι η επιδίωξη και η κεντρική ιδέα, γιατί πάνω της χτίζεται ένα πολύ ενδιαφέρον ταξίδι στον κόσμο των συναισθημάτων. Ο πρωταγωνιστής θα βιώσει τα περισσότερα, από την πλούσια τους γκάμα. Απογοήτευση, ενθουσιασμό, χαρά, θλίψη, ευτυχία, απόγνωση και πολλά ακόμη. Τα στοιχήματα πάνε κι έρχονται, πολλαπλασιάζονται όπως και οι θεατές που περιτριγυρίζουν τους δύο μονομάχους, οι στέκες χτυπάνε δεξιοτεχνικά τις μπάλες και τα χειροκροτήματα διαδέχεται η σιγή… Ένταση και ταχύτητα. Φοβερός ο ρυθμός του φιλμ, που δεν κάνει πουθενά κοιλιά. Ο Rossen παρ` όλα αυτά, δεν το φιλμάρισε με σκοπό την δράση μονάχα, Θέλησε να περάσει κι άλλα, για όλο αυτό τον κόσμο και το κατάφερε.

Ο Paul Newman ήταν ήδη μεγάλος σταρ, με σπουδαίες ερμηνείες στο ενεργητικό του, σε δύσκολους και απαιτητικούς ρόλους (κυρίως σε θεατρικές μεταφορές στον κινηματογράφο). Είναι και εδώ έξοχος και δικαίως απορεί με την Ακαδημία, την βραδιά της απονομής των βραβείων Όσκαρ, εκείνης της χρονιάς. Και δεν ήταν ο μόνος που απόρησε… Η ταινία πήρε 9 υποψηφιότητες, αλλά κανένα βραβείο… Μέσα στις υποψηφιότητες, ήταν για Α` & Β` ανδρικού ρόλου, σεναρίου και σκηνοθεσίας. Είχε πολύ καλό μοντάζ από τον Dede Allen, πανέμορφη φωτογραφία από τον Eugen Schufftan, που επέλεξε με μοναδικό τρόπο τα πλάνα στα χτυπήματα και όχι μόνον, αλλά και ιδανική μουσική επένδυση από τον Kenyon Hopkins. Μαζί με τον Paul Newman, έχουμε ακόμη στο καστ τους Jackie Gleason (ο μεγάλος του αντίπαλος), Piper Laurie (το αίσθημα), και τον George C. Scott, που κάνει μια από τις καλύτερες του ερμηνείες, σε μια γεμάτη καριέρα! Για μένα ο Scott, κλέβει την παράσταση. Είναι απίθανος! 

Η 20th Century Fox φοβήθηκε την διάρκεια της ταινίας, αλλά πόνταρε πάνω της. 134 λεπτά διάρκειας, ήταν ….μακριά από μένα, για τα Αμερικάνικα στούντιο της εποχής! Τα έχουμε ξαναπεί αυτά. Με πάνω από 90 λεπτά, …μμ… έπαιζες κορώνα – γράμματα, γιατί οι θεατές μπορεί να άρχιζαν τα χασμουρητά. Εκτός, κι αν είχες ένα τρόπο να τους κρατήσεις τσιτωμένους στις καρέκλες. Ο Rossen είχε το ρυθμό για σύμμαχο και αποδείχτηκε πολύτιμος. Η αλήθεια είναι, ότι τα 2 εκατομμύρια που κόστισε η ταινία, δεν ήταν και λίγα. Τα έβγαλε βέβαια, αλλά το ρίσκο ήταν μεγάλο, για να λέμε τα πράγματα με το όνομα τους και να είμαστε δίκαιοι και με τα στούντιο. Στα παραλειπόμενα, να αναφερθεί ότι το σενάριο το γυρόφερνε ο Frank Sinatra, αλλά τελικά δεν δοκίμασε την τύχη του να το μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη. Ο Newman τώρα, δεν είπε το ναι με την πρώτη, αφού είχε και τα γυρίσματα του Two for the Seesaw, με παρτενέρ την Elizabeth Taylor. Όμως μια σειρά γεγονότων, έφερε τελικά τον δημοφιλή πρωταγωνιστή στον βασικό ρόλο. Αρχικά η Taylor ακύρωσε τα γυρίσματα του Two for the Seesaw, γιατί επέλεξε την Cleopatra! Έτσι ο Newman έμεινε με αρκετό ελεύθερο χρόνο! Απ` την άλλη, ο τραγουδιστής Bobby Darin, που ήταν η δεύτερη επιλογή του σκηνοθέτη για τον ρόλο, είχε κάποιους ενδοιασμούς. Εκεί λοιπόν, πετάχτηκε η φάτσα του Newman, που με ένα πλατύ χαμόγελο είπε «ναι» και ο “Fast Eddie” πέρασε στην αιωνιότητα!

  

The Guns of Navarone 1961

 The Guns of Navarone 1961

Τα Κανόνια του Ναβαρόνε

Σκηνοθεσία: J. Lee Thompson

Σενάριο: Alistair MacLean, Carl Foreman

Είδος: Action, Adventure, Drama, War

Διάρκεια: 02:38

Γλώσσα: Αγγλικά

Παίζουν:

Gregory Peck: Capt. Keith Mallory

David Niven: Cpl. John Anthony Miller

Anthony Quinn: Col. Andrea Stavros

Stanley Baker: CPO 'Butcher' Brown

Anthony Quayle: Maj. Roy Franklin

 

Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, μία ομάδα συμμάχων καταδρομέων και Ελλήνων ανταρτών αναλαμβάνει να ανατινάξει τα δύο τεράστια κανόνια των Γερμανών που δεσπόζουν σε ένα μικρό νησί, εμποδίζοντας τις συμμαχικές δυνάμεις να απελευθερώσουν 2.000 εγκλωβισμένους Βρετανούς στρατιώτες.

Εκρηκτική περιπέτεια που, παρά τα χρόνια που κουβαλά στην... πλάτη της και τη σχετικά μεγάλη διάρκεια, καταφέρνει να συναρπάσει το σύγχρονο θεατή με τη δράση και το μυθικό πλέον καστ, το οποίο περιλαμβάνει πρωτοκλασάτους ηθοποιούς της δεκαετίας του ΄60. Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, στο φανταστικό αιγαιοπελαγίτικο νησί Κέρος, έχουν παγιδευτεί δύο χιλιάδες Βρετανοί στρατιώτες. Η επιχείρηση διάσωσης είναι εξαιρετικά δύσκολη, καθώς την πρόσβαση εμποδίζουν δύο τεράστια γερμανικά κανόνια. Έτσι, μια ομάδα Βρετανών, σε συνεργασία με Έλληνες της Αντίστασης, αναλαμβάνει να τα ανατινάξει, ανοίγοντας έτσι το δρόμο για το συμμαχικό στόλο. Η ταινία γυρίστηκε στη Ρόδο, δεν αποφεύγει το φολκλόρ ή κάποιες χολιγουντιανές συμβάσεις (οι Έλληνες μεταξύ τους μιλάνε αγγλικά) και βραβεύτηκε με Όσκαρ για τα όντως εντυπωσιακά για την εποχή ειδικά εφέ.

 

Judgment At Nuremberg 1961

Judgment At Nuremberg 1961

Τα Απόρρητα της Νυρεμβέργης

Σκηνοθεσία: Stanley Kramer

Σενάριο: Abby Mann, Montgomery Clift

Είδος: Drama, History

Διάρκεια: 03:06

Γλώσσα: Αγγλικά

Παίζουν:

Spencer Tracy: Chief Judge Dan Haywood

Burt Lancaster: Dr. Ernst Janning

Richard Widmark: Col. Tad Lawson

Marlene Dietrich: Mrs. Bertholt

Maximilian Schell: Hans Rolfe 

Στη μεταπολεμική Νυρεμβέργη τέσσερις Γερμανοί κρατικοί λειτουργοί δικάζονται επειδή συνεργάστηκαν με τους ναζί. Ενώ η δίκη προχωρεί, η Ευρώπη οδεύει προς διαίρεση σε ανατολικό και δυτικό μπλοκ.

 

Birth Certificate 1961

 

Birth Certificate 1961

Swiadectwo urodzenia

Πιστοποιητικό Γέννησης

Σκηνοθεσία: Stanislaw Rózewicz

Σενάριο: Stanislaw Rózewicz, Tadeusz Rózewicz

Είδος: Drama, War,

Διάρκεια: 01:39

Γλώσσα: Πολωνικά

Παίζουν:

Henryk Hryniewicz: Janek (segment Na drodze)

Beata Barszczewska: Mirka (segment Kropla krwi)

Andrzej Banaszewski: Heniek (segment List z obozu)

Edward Mincer: Zbyszek (segment List z obozu)

Wojciech Siemion: Józef (segment Na drodze)

 

Πρόκειται για μια ταινία που αποτελείται από τρεις ιστορίες. Και οι τρεις εξελίσσονται στη διάρκεια του Β' Παγκόσμιου πολέμου, επίσης οι ήρωες τους είναι παιδιά. Αν και η κάθε ιστορία της ταινίας, είναι ξεχωριστή χωρίς καμία σύνδεση με την προηγούμενη, ωστόσο και οι τρεις καταγράφουν ένα συγκεκριμένο κρίσιμο σημείο, που πρόκειται να αλλάξει για πάντα τη ζωή των μικρών πρωταγωνιστών. Για τον καθένα ήρωα των τριών ιστοριών, αυτό το σημείο θα καθορίσει το πιστοποιητικό γέννησης τους ή αλλιώς το φύλλο πορείας που θα καθορίσει την υπόλοιπη ζωή τους!!!

 

The Children's Hour 1961

 

The Children's Hour 1961

Ψίθυροι

Σκηνοθεσία: William Wyler

Σενάριο: Lillian Hellman, John Michael Hayes

Είδος: Drama

Διάρκεια: 01:47

Γλώσσα: Αγγλικά

Παίζουν:

Audrey Hepburn: Karen Wright

Shirley MacLaine: Martha Dobie

James Garner: Dr. Joe Cardin

Miriam Hopkins: Mrs. Lily Mortar

Fay Bainter: Mrs. Amelia Tilford

 

Η Μάρθα Ντόμπι (Σίρλεϋ ΜακΛέην) και η Κάρεν Ράιτ (Χέπμπορν), φίλες από την εφηβεία τους, είναι συνιδιοκτήτριες ενός σχολείου θηλέων. Η Κάρεν είναι αρραβωνιασμένη με το Τζο (Γκάρνερ), έναν νεαρό γιατρό. Όταν τα οικονομικά του σχολείου επιτέλους αρχίζουν να ανθίζουν, το ζευγάρι αποφασίζει να ορίσει ημερομηνία γάμου, γεγονός που κάνει τη Μάρθα να νιώσει ένα κέντρισμα ζήλιας.

Κάποιο κακομαθημένο κοριτσάκι του σχολείου, το οποίο θέλει να εκδικηθεί τις δασκάλες γιατί τιμωρήθηκε για κάποια σοβαρή αταξία, διαδίδει ένα βαρύ ψέμα, πως τάχα οι δύο γυναίκες διατηρούν μεταξύ τους κρυφό δεσμό. Οι φήμες μεταδίδονται από στόμα σε στόμα, και σαν αποτέλεσμα το σχολείο χάνει την αξιοπιστία του, τα κορίτσια απομακρύνονται από τους γονείς τους και η επιχείρηση κλείνει. Επιπλέον ο Τζο, αρχίζει να αμφιβάλλει σχετικά με την πίστη της Κάρεν στο πρόσωπό του και την πραγματική σχέση της με τη Μάρθα.

 

Breakfast At Tiffany's 1961

Breakfast At Tiffany's 1961

Πρόγευμα στο Τίφαννις

Σκηνοθεσία: Blake Edwards

Σενάριο: Truman Capote, George Axelrod

Είδος: Comedy, Drama, Romance

Διάρκεια: 01:55

Γλώσσα: Αγγλικά

Παίζουν:

Audrey Hepburn: Holly Golightly

George Peppard: Paul Varjak

Patricia Nea: 2E Failenson

Buddy Ebsen: Doc Golightly

Martin Balsam: O.J. Berman

 

Η Χόλι Γκολάιτλι, περιφέρεται στη Νέα Υόρκη, και συντηρείται από πλούσιους άντρες, ελπίζοντας ότι το πάρτι δεν θα τελειώσει ποτέ. Γνωρίζει έναν ταλαντούχο συγγραφέα, τον Πολ Βάρτζακ, και μια πλατωνική φιλία θα ξεκινήσει.. Ο τρόπος ζωής της, βοηθά τον Πολ να ξεφύγει από το συγγραφικό του μπλόκο και να δημιουργήσει ξανά.

Ευχάριστη ρομαντική κομεντί, από το ομώνυμο βιβλίο του Truman Capote, με ηρωίδα τη Χόλι Γκολάιτλι, ένα αγρίμι της αμερικανικής επαρχίας που έχει ασπαστεί τους ρυθμούς ζωής του Μανχάταν των ΄60s. Θα γνωριστεί με ένα νεαρό συγγραφέα, θα τον ερωτευτεί και θα έλθει αντιμέτωπη με τον εαυτό της, στον οποίο έχει φορέσει ένα προσωπείο ανεμελιάς και αναλγησίας. Το παλιό δεν είναι απαραιτήτως καλό ή "κλασικό". Εδώ, όμως, έχουμε σε πρώτο πλάνο το έξυπνο μουτράκι της Χέπμπουρν και πίσω από την κάμερα έναν ακμαίο Έντουαρντς, που αφενός εμπλουτίζει την ιστορία με χιουμοριστικές πινελιές (η κωμική ρουτίνα με το Γιαπωνέζο ένοικο) και αφετέρου σκιαγραφεί θαυμάσια την τρέλα και το "δήθεν" που επικρατούσαν στους κοσμικούς κύκλους της Νέας Υόρκης μερικές δεκαετίες πριν. Το "Breakfast At Tiffany's" βραβεύτηκε με Όσκαρ Μουσικής και Τραγουδιού (Χένρι Μαντσίνι).

 

El Cid 1961

El Cid 1961

Με τον harlton Heston

Σκηνοθεσία: Anthony Mann

Σενάριο: Fredric M. Frank, Philip Yordan, Ben Barzman

Είδος: Biography, Drama, History, Romance, War,

Διάρκεια: 03:02

Γλώσσα: Αγγλικά

Παίζουν:

Charlton Heston: Cid Rodrigo de Vivar

Sophia Loren: Jimena

Raf Vallone!: Count Ordóñez

Geneviève Page: Princess Urraca

John Fraser: Prince Alfonso

     Την δεκαετία του `60 το ιστορικό έπος φτάνει στην ακμή του. Οι παραγωγές είναι μεγαλοπρεπέστατες και πανάκριβες. Χρήμα σπαταλείται αφειδώς προκειμένου οι ταινίες να αναπαριστούν το δυνατόν πιστότερα την εποχή με την οποία καταπιάνονται. Τα γυρίσματα πραγματοποιούνται on location, χρησιμοποιούνται χιλιάδες κομπάρσοι, τα σκηνικά είναι άρτια, τα κοστούμια είναι πλούσια (σε μερικές περιπτώσεις είναι και αυθεντικά γι’ αυτό και συχνά οι ταινίες αυτές ονομάζονταν costume dramas) και οι καλλιτεχνικές διευθύνσεις πραγματοποιούν θαύματα. Το εικαστικό αποτέλεσμα είναι φαντασμαγορικό και καθηλώνει τους θεατές. Το ιστορικό περιεχόμενο των ταινιών αυτών είναι μια άλλη ιστορία. Πονεμένη κατά βάση. Αν όμως κανείς ξεκινήσει να την αναλύσει θα αναλωθεί στο να προσάπτει κατηγορίες στους δημιουργούς αυτών των ταινιών καθώς είναι βέβαιο ότι η ιστορική αλήθεια δεν υπήρξε ακριβώς προτεραιότητά τους. Η ιστορική πραγματικότητα τις περισσότερες φορές παραμερίστηκε, ποδοπατήθηκε για την ακρίβεια, μεμονωμένα γεγονότα χρησιμοποιήθηκαν, ιστορικές προσωπικότητες αλλοιωθήκαν προκειμένου να προσαρμοστούν στο προφίλ του απολυτου κινηματογραφικου ηρωα…Any way, μηπως η ποίηση ή η λογοτεχνία ή ακόμη και η ζωγραφική σεβάστηκαν απόλυτα την ιστορία;

Την δεκαετία του `60 όπως προανέφερα το είδος προωθείται και φτάνει στην ακμή του. Αύτη η τάση για μαζική παραγωγή ιστορικών ταινιών δεν είναι ανεξάρτητη από την σταδιακή, αλλά σαρωτική, εξάπλωση του φαινομένου της τηλεόρασης. Ο κινηματογράφος αρχίζει να απειλείται απο την είσοδο της μικρής οθόνης σε κάθε σπίτι και τα μεγάλα στούντιο ρίχνονται στη μάχη του με όσα όπλα διαθέτουν προκειμένου να κρατήσουν αμείωτο το ενδιαφέρον των θεατών για τα κινηματογραφικά προϊόντα. Και αυτές οι μεγάλες παραγωγές ήταν το κυρίως όπλο τους.

Το El Cid είναι ένα κινηματογραφικό έπος που γυρίστηκε στα πλαίσια αυτής της λογικής. Το πάθος του παράγωγου Samuel Bronston για τελειότητα και η γενναιοδωρία του σ’ ότι άφορα το budget είναι οι βασικοί λόγοι που η ταινία πιο εύκολα συνδέεται με τον παράγωγο της παρά με οποιονδήποτε άλλο συντελεστή. Η ταινία κόστισε πανάκριβα, κάπου 14 εκατομμύρια δολάρια (γυρω στα 150 εκ σημερινά) και ενδεικτικά θα έπρεπε να αναφερθεί ότι 150.000 δολάρια ξοδεύτηκαν σε αυθεντικά μεσαιωνικά αντικείμενα τέχνης ενώ 40.000 δολάρια κόστισαν τα κοσμήματα που στόλισαν την Sophia Loren. Φυσικά τα γυρίσματα πραγματοποιήθηκαν στην Ισπανία, σε φυσικούς κυρίως χώρους.

 Η υπόθεση άφορα έναν λαοφιλή Ισπανό ηρώα του μεσαίωνα τον Rodrigo Diaz de Bivar γνωστό και ως El Cid Campeador ο όποιος τα σκοτεινά εκείνα χρόνια φέρεται ότι ένωσε όλη την χριστιανική Ισπανία, που υπέφερε από εμφύλιες διαμάχες, εναντίον των Μαυριτανών. Η ταινία είναι μια ιστορία ηρωισμού και ανδρείας που συνδυάζεται φυσικά με ένα δυνατό ρομάντζο. Αυτό που έζησε ο ήρωας του Burgos με την σύζυγό του Chimene. Το σενάριο βασίστηκε εν πολλοίς σε επικές μπαλάντες του 1200 που εξιστορούσαν τον βίο του ήρωα αλλά και στο έργο του γάλλου δραματουργού Corneille, El Cid. Βέβαια η ταινία είναι πιο ακριβής χρονολογικά σε ότι άφορα τα γεγονότα από το θεατρικό έργο, όμως και αύτη απέχει από το να είναι μια αντικειμενική ιστορικά βιογραφία. Ο πραγματικός El Cid ήταν ένα κράμα ηρωισμού, ανδρείας και τυχοδιωκτισμού και τα κίνητρά του ιστορικού προσώπου παραμένουν ακόμη σκοτεινά.

Ο Anthony Mann με αυτό του το φιλμ εγκαινιάζει την τρίτη περίοδο της καριέρας του που περιλαμβάνει κυρίως δυο μεγάλα ιστορικά έπη (El Cid και The Fall of the Roman Empire). Έχει ήδη ολοκληρώσει με επιτυχία την θητεία του στο νουάρ και έχει γίνει πασίγνωστος για τα western του τα οποία θεωρούνται ορόσημο στην ιστορία του καθαρόαιμου αμερικανικού κινηματογραφικού είδους. Τον σκηνοθέτη χαρακτηρίζει μια εκπληκτική αίσθηση της σύνθεσης και μια μοναδική ικανότητα χρήσης του χώρου. Η κάμερά του κινείται γεμάτη χάρη και η φροντισμένη εξισορρόπηση των στοιχείων που συνθέτουν το εξωτερικό τοπίο με τα στοιχεία που αποτελούν την ψυχοσύνθεση των ηρώων του σχεδόν οδήγησε στο παρελθόν στη δημιουργία ενός καινούριου κινηματογραφικού είδους (western noir). Απέναντι στα λαμπρά και άρτια κινηματογραφημένα τόπια βρίσκονται χαρακτήρες απόκληροι με σκοτεινές διαθέσεις που η πάλη που συντελείται μέσα τους αποτελεί τον καθοριστικό παράγοντας εξέλιξης της υπόθεσης. Όπως αντιλαμβάνεστε, ο Anthony Mann είναι ο ιδανικός σκηνοθέτης για να αποδώσει κινηματογραφικά τον El Cid αλλά και το πανόραμα της Ισπανίας. Η αλήθεια είναι ότι ενώ στο δεύτερο σκέλος και με την βοήθεια του Bob Krasker έχει κάνει εκπληκτική δουλειά, στο πρώτο σκέλος δεν τα κατάφερε εξίσου καλά. Το εσωτερικό μαρτύριο του ήρωα δεν αποδόθηκε σε καμιά περίπτωση ούτε με τον τρόπο ούτε με την ποιότητα που παρατηρούμε στο Winchester 73. Ίσως βέβαια και ο Charlton Heston να μην είναι James Stewart.

Ο El Cid είναι ένας ρόλος που σχεδόν δικαιωματικά ανήκει στον Charlton Heston. Είναι φανερό ότι ο ηθοποιός έχει μια ιδιαίτερη ικανότητα να δίνει υπόσταση σε ιστορικά πρόσωπα μεγάλου ιστορικού βεληνεκούς (Ben Hur, Moses) και αμφιλεγόμενου ηθικού περιεχομένου.

H ερμηνεία του είναι πραγματικά πολύ καλή χωρίς όμως να εξελίσσεται πέρα από τα αναμενόμενα. Δυστυχώς παραμένει λίγο ξύλινη. Παρ’ όλο που δεν μπορούμε να φανταστούμε έναν άλλον ηθοποιό που να δείχνει τόσο ανδροπρεπής μέσα στις γούνες και τα στολίδια που επέβαλλαν τα κοστούμια της εποχής, ο Charlton Heston δεν μπόρεσε τελικά να εξωτερικεύει και να επικοινωνήσει στους θεατές τον εσωτερικό κόσμο του ηγέτη και τα αντικρουόμενα συναισθήματα του πολεμιστή που διαρκώς παλεύει ανάμεσα στο καθήκον του προς την πατρίδα και στις υποχρεώσεις του απέναντι στην οικογένειΆ του και στην ίδια του την ζωή.

Ο ηθοποιός ξόδεψε όλη του την ενέργεια στην προσπάθεια να αναπαραστήσει το μεγαλείο του λαοπρόβλητου ήρωα παραμελώντας την ανθρωπινή πλευρά του, αυτήν που προκύπτει μέσα από το γεγονός ότι ήταν σύζυγος και πατέρας.

Η Sophia Loren ερμηνεύει την Chimene, άξια σύζυγο του El Cid. Πανέμορφη, λαμπερή μέσα στα κοστούμια που αναδείκνυαν την ομορφιά της, μια μεσογειακή οπτασία, καταφέρνει να προσδώσει προσωπικότητα στο δευτερεύον πρόσωπο της συζύγου του ήρωα που όμως αποτελεί ταυτόχρονα και τον γνώμονα της ηθικής του και –περιέργως σε μια εποχή μισογυνισμού- διαθέτει και μια μη αναμενόμενη εξουσία πάνω του. Γενναία και αγέρωχη όπως και ο άντρας της, είναι άξια αναφοράς, όπως άλλωστε και η ηθοποιός που την ενσάρκωσε καθώς κατάφερε να πραγματοποίηση αυτό που φαίνονταν προαιρετικό. Έδωσε στην ερμηνεία της βάθος κι έκταση. Είμαι σίγουρος ότι όλοι (συντελεστές και θεατές) θα ήταν απολύτως ικανοποιημένοι απλώς και μόνο με την φυσική, διακοσμητική της παρουσία. Έχετε ξαναδεί τέτοια ομορφιά;

«Σενάριο, ηθοποιία, εικόνες και μουσική όλα σε μια τέλεια αρμονία» γράφει ενας Βρετανός κριτικός κινηματογράφου για την επική ταινία που αγνοήθηκε από την Ακαδημία.

Ο Robert Krasker, γνωστός από το ατμοσφαιρικό και γεμάτο εξπρεσιονιστικά στοιχεία φωτογραφικό αποτέλεσμα του Τρίτου Ανθρώπου (που του χάρισε και το αντίστοιχο academy award) φέρει και εδώ την ευθύνη της εικαστικής πανδαισίας. Το ταλέντο του τον έχει ήδη καθιερώσει ως το κατεξοχήν ειδικό στα επικά έργα και το καταπληκτικά φωτογραφημένο El Cid μας απέδειξε για άλλη μια φορά ότι η θητεία του διευθυντού φωτογραφίας με το χαρισματικό μάτι, στον Perinal τον είχε εφοδιάσει με την απαραίτητη ευαισθησία και ικανότητα να μην αρκείται στις λιγοστές απαιτήσεις του απλού θεάματος. Πολλές από τις εικόνες του φιλμ δίνουν την εντύπωση πίνακα ζωγραφικής και διαθέτουν την αντίστοιχη εξαιρετικά υψηλή ποιότητα.

Η μουσική του Miklos Rozsa βρίσκεται σε απόλυτη αρμονία με τις πανοραμικές εικόνες. Ο Rozsa που είχε κερδίσει ενα academy award για τον Ben Hur, με οδηγό τον Νομπελίστα ιστορικό Ramon Menendez Pidal, μυήθηκε στις μπαλάντες του 12 και 13 αι. που αποτέλεσαν και το βασικό σημείο εκκίνησης και αναφοράς της μουσικής του. Η μουσική «τυλίγει» γλυκά την ιστορία, συγκλονίζει με την απλότητά της και αγγίζει το ζενίθ της στη σκηνή που ο El Cid γνωρίζει για πρώτη φορά τα παιδιά του.

Η ταινία του Anthony Mann είναι μια από τις πιο λαμπρές του είδους που σεβόμενη τους θεατές της τους τα πρόσφερε όλα: μεγαλειώδεις σκηνές μάχης, δυνατές σκηνές αγάπης και πάθους, στιγμές προδοσίας και αφοσίωσης, καταπληκτικά τοπία, εξαιρετικό μακιγιάζ, πλούσια κοσμήματα, ένα συγκλονιστικό φινάλε και πανέμορφους πρωταγωνιστές.

Ο El Cid, όπως μας παραδίδεται από τις πήγες, ήταν ένας ήρωας που ανέκαθεν συγκινούσε τα πλήθη με την ανδρεία του, τις επιλογές του και κυρίως με τις ηγετικές του ικανότητες. Κάθε εποχή τιμά αυτές τις προσωπικότητες όπως μπορεί και με τα μέσα που διαθέτει. Η δική μας έχει το προνόμιο να μπορεί να δώσει ζωή σ’ αυτούς τους ήρωες έστω και για μόνο 2-3 ώρες, όσο διαρκεί μια ταινία. Δείτε την λοιπόν για όλους τους παραπάνω λογούς αλλα και για να εμπνευστείτε από έναν άνθρωπο που οι σύγχρονοί του αποκαλούσαν El Cid.

Α! Και για να συμπληρώσετε το παζλ της προσωπικότητας του ήρωα μπορείτε, αν θέλετε, να διαβάσετε το El Cid του Corneille η να ρίξετε μια ματιά στον πίνακα του Fragonard που εικονίζει τον El Cid με τον πατέρα του Don Diego.