Πέμπτη 19 Απριλίου 2012

South Pacific (1958)


South Pacific (1958)

Νότιος Ειρηνικός




Σκηνοθεσία: Joshua Logan

Σενάριο: Paul Osborn, Richard Rodgers

Παίζουν: Rossano Brazzi, Mitzi Gaynor , John Kerr, κ.α.



Και κάποτε έφθασε η ώρα να αποκτήσουμε και στην Ελλάδα κινηματογράφο με σύστημα TOD-AO! Μπορεί η ταινία «Ο Γύρος του Κόσμου σε 80 Ημέρες» να παίχτηκε σε συμβατικές αίθουσες στην απλή cinemaskop έκδοσή της, αλλά η ώρα της μεγάλης αλλαγής είχε φθάσει και σε μας.


Στις εφημερίδες της εποχής διάβαζα ότι ο κινηματογράφος «ΑΠΌΛΛΟΝ» ανακατασκευάζεται και εξοπλίζεται με τμ νέο σύστημα «TOD-AO»!
Πράγματι, με κάθε ευκαιρία περνούσα απ’ έξω, μήπως και πάρω ιδέα του τι είναι το νέο σύστημα. Στις προθήκες υπήρχε ένα κομμάτι κλασικής ταινίας 35mm και ένα της νέας 70mm. Εξηγούντο δε τα πλεονεκτήματα του νέου συστήματος


Επίσης υπήρχε διάγραμμά που παρίστανε τα έξι ηχεία στον χώρο και εξηγούσε τα του στερεοφωνικού ήχου. Σήμερα όλα αυτά μπορεί να μη φαντάζουνε σπουδαία, αλλά τότε που μας βάζανε μια ψαροκασέλα κάτω από την οθόνη και αυτό το λέγανε «ηχείο» ήταν κάτι το επαναστατικό!


Και η μεγάλη μέρα έφτασε! Η καινοτομία ήταν ότι οι θέσεις ήσαν αριθμημένες όπως στο θέατρο και έπρεπε να παρευρίσκεσαι πριν την ώρα έναρξης. Μέχρι τότε, τα σινεμά δουλεύανε με την μέθοδο «NO STOP». Έβγαλα λοιπόν εισιτήριο και πήγα να δω πρωινή παράσταση. (Κοπάνα γαρ).
Ξεκινούσε με ένα ντοκιμαντέρ που εξηγούσε τα του σύστημα «TOD-AO»

και μετά άρχισε η ταινία: «Νότιος Ειρηνικός».

Επρόκειτο για ένα μιούζικαλ το οποίο τότε δεν με ενθουσίασε. Σήμερα μετά από τόσα χρόνια που το ξανάδα, αποφάνθηκα ότι δεν ήταν και τόσο άσχημο. Ίσως τότε να μην υπήρχε μετάφραση των στοίχων των τραγουδιών και αυτό είναι μεγάλο μειονέκτημα για ένα μιούζικαλ. Πράγματι και σήμερα ψάχνοντας στο internet διαπιστώνω ότι υπότιτλοι κυκλοφορούν σε διάφορες γλώσσες (Γαλλικά, Γερμανικά, Ισπανικά κλπ.) αλλά οι στοίχοι των τραγουδιών δεν είναι μεταφρασμένοι! Έχω την εντύπωση ότι οι μόνοι μεταφρασμένοι στοίχοι είναι αυτοί στους δικούς μου υπότιτλους. Και δεν ήταν καθόλου εύκολο. Ακόμα και Αμερικανοί έβγαιναν στο διαδίκτυο για να ρωτήσου τι θέλει να πει ο «Ποιητής» σε ορισμένους στοίχους. Συγκεκριμένα, σε μια στροφή η πρωταγωνίστρια τραγουδά ότι αισθάνεται «Σαν καλαμπόκι τον Αύγουστο στο Κάνσας»! Αμερικανοί αναρτιόντουσαν τι να εννοείτο. Ένας έδωσε την εξής απάντηση: Τον Αύγουστο στο Κάνσας είναι η περίοδος συγκομιδής του καλαμποκιού και ως εκ τούτου το προϊόν αυτό έχει την τιμητική του. Η πρωταγωνίστρια κατεχόμενη από ευφορία αισθάνεται ότι έχει κι αυτή την τιμητική της όπως το καλαμπόκι.


Γενικά ανακάλυψα ότι το μιούζικαλ αυτό έχει φανατικούς θαυμαστές οι οποίοι το πρωί παίρνοντας το ντους τους τραγουδούν άσματα από το μιούζικαλ αυτό!
Για την ταινία να πούμε ειδικότερα τα εξής:
Οι Γκλεν Κλόονζ και Χάρι Κόνικλ Τζούνιορ, βραβευμένοι με τα βραβεία Tony και Grammy αντίστοιχα, πρωταγωνιστούν σε μια συναρπαστική ιστορία αγάπης, που εκτυλίσσεται σε ένα απομονωμένο τροπικό νησί του Νότιου Ειρηνικού καθώς οι Αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις περιμένουν να αρχίσει ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος
(4)
Πρόκειται για τη διασκευή του γνωστού μιούζικαλ των Ρότζερς και Χάμερστεϊν "South Pacific", βασισμένου στο βραβευμένο με Πούλιτζερ βιβλίο του Τζέιμς Μίσενερ - που γυρίστηκε το 1958. Απολαύουμε ένα εκπληκτικό καστ σε μια εξίσου εκπληκτική ταινία, που καταφέρνει να συνδυάσει με μοναδικό τρόπο τον πόλεμο, τον έρωτα και τη μουσική.


Και κάτι πολιτικό. Κάποια στιγμή η πρωταγωνίστρια εκφράζει μια ρατσιστική προκατάληψη και θέλει να δώσει τέλος στο ειδύλλιο με τον πρωταγωνιστή όταν μαθαίνει ότι αυτός ήταν παντρεμένος με ντόπια ιθαγενή η οποία απεβίωσε και με την οποία απέκτησε δύο παιδιά. Τότε αυτός τραγουδά ότι θα πρέπει κανείς να του έχουν πιπιλίσει τα μυαλά από μικρή ηλικία, από τριών, τεσσάρων ετών για να έχει τέτοιες αντιλήψεις. Δεν μπορεί κανίς να γίνει ξαφνικά ρατσιστής σε μεγάλη ηλικία. Τα άσμα αυτό θεωρήθηκε φιλοκομουνιστικό με αποτέλεσμα ορισμένες πολιτείες απαίτησαν να επαλειφθούν οι στοίχοι αυτοί, προκειμένου να παιχθεί το μιούζικαλ σε αυτές. Η ρατσιστική κυβέρνηση της Νοτίου Αφρικής μάλιστα το 1963, απαγορεύει το μιούζικαλ των Ρότζερς και Χάμερστιν, επειδή διακηρύσσει την ειρηνική συνύπαρξη μεταξύ των φυλών.
Γενικά έχω ακούσει και από ανθρώπους που δηλώνουν ότι δεν συμπαθούν τα μιούζικαλ να λένε ότι αυτό το συγκεκριμένο το απόλαυσαν. Έχω κάνει αρκετούς υπότιτλους αλλά μόνο για λίγους από αυτούς αισθάνομαι υπερήφανος. 




1 σχόλιο:

  1. Ο καλός μας φίλος Oldman, το 'βαλε σκοπό με τις τελευταίες μεταφραστικές του δουλειές, να μας κάνει ν' απολαύσουμε αθάνατα musicals, παρακολουθώντας και τους στίχους των τραγουδιών τους!
    Αυτό μπορεί να φαίνεται σαν κάτι φυσικό, μια που τα τραγούδια είναι η ψυχή των musicals!
    Όχι όμως και για τους περισσότερους μεταφραστές μας, που, φαίνεται, θεωρούν πολυτέλεια το να μεταφράσουν τους στίχους!
    Πόσω μάλλον, που η μετάφραση στίχων, είναι μια κοπιαστική δουλειά και απαιτεί ιδιαίτερες ικανότητες, ως προς την ποιητική απόδοση του κειμένου.
    Γι' αυτό κι η πρωτοβουλία, όπως κι η δουλειά του φίλου Oldman είναι πραγματικά αξιέπαινη.

    Ένα μεγάλο ευχαριστώ για τη φροντίδα και την αγάπη που περιβάλλει την κάθε του δραστηριότητα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή