The Ladykillers 1955

 

The Ladykillers 1955

Η Συμμορία των 5

 

Σκηνοθεσία: Alexander Mackendrick

Σενάριο: William Rose, Jimmy O'Connor

Είδος: Comedy, Crime, Peter Seller

Διάρκεια: 01:31

Γλώσσα: Αγγλικά

Παίζουν:

Alec Guinness: Professor Marcus

Cecil Parke: Claude (a.k.a. 'Major Courtney')

Herbert Lom: Louis (a.k.a. 'Mr. Harvey')

Peter Sellers: Harry (a.k.a. 'Mr. Robinson')

Danny Green: One-Round (a.k.a. 'Mr. Lawson')

 

Ealing Studios- αδελφοί Κοέν: σημειώσατε 1. Εάν οι διάσημοι μηδενιστές του αμερικάνικου σινεμά αποπειράθηκαν να εφεύρουν νέες ισορροπίες για ένα παλιό, πλην όμως αγέραστο, αστείο, η αλήθεια είναι ότι η αυθεντική κουστωδία των Ladykillers απλούστατα δεν επιδέχεται αντιγραφή. Τι συνέβη όμως και τα διαπιστευτήρια από το «Πέρασμα του Μίλερ» και τον «Άνθρωπο που δεν ήταν εκεί» αποδείχτηκαν παντελώς άχρηστα για τους Κοέν; Το κοκτέιλ μαύρης κωμωδίας και νουάρ προέκυψε εντελώς άγευστο, σε αντίθεση με τη συνταγή του Mackendrick.

Η αποτυχία ως τελετουργία. Κι όμως, τα συστατικά που χρησιμοποιεί ο σκηνοθέτης εν έτει 1955 είναι εκ πρώτης όψεως ίδια. Ο μεφιστοφελικός άντρας, που νοικιάζει το δωμάτιο μιας άκακης και ελαφρώς μυθομανούς γριούλας. Οι τέσσερις εντιμότατοι φίλοι του, που συμπληρώνουν το… κουιντέτο εγχόρδων και εντυπωσιάζουν τη φιλόμουση γιαγιά. Και η τελευταία ως υποψήφιο θύμα μιας πεντάδας μαντράχαλων, που θα καταφέρουν να αλληλοεξοντωθούν! Με άλλα λόγια, πέντε πιόνια πολιορκούν μια ανυπεράσπιστη βασίλισσα, αλλά το ένα θέτει το άλλο εκτός συναγωνισμού. Όσο κωμική και να μοιάζει η παραπάνω διαδικασία, είναι μια τελετουργία. Και, ως τέτοια, είναι φύσει σοβαρή. Ο Mackendrick αποδεικνύεται αρκετά σώφρων για να χορογραφήσει αυτή την απίθανη τελετή αποτυχίας σα μια μακρόσυρτη κηδεία. Το εγχείρημά του προκύπτει μετά-εξπρεσιονιστικό νουάρ, με μια χρήση των κλειστών χώρων που θυμίζει αρκετά το The old dark house του Γουέιλ. Ακόμα και τα πιο ακραία κωμικά ευρήματα έχουν απεκδυθεί το μανδύα του μπουρλέσκ, ενταγμένα στη φιλμική ροή με υποτονικό τρόπο. Το ρυθμό δίνει ειρωνικά το λάιτ μοτίφ του τρένου, που θα εισέλθει αργά στο παιχνίδι ως απρόσμενος πρωταγωνιστής.

Ο «ανθρώπινος παράγοντας»: η βασίλισσα της σκακιέρας του Mackendrick στέκεται απαθής και οχυρωμένη σε ένα σύννεφο αφέλειας και «παραδοσιακών αξιών». Παρόλο που ενσαρκώνει ιδανικά τη μη-δράση, το κάνει περισσότερο ως μια αντεστραμμένη εκδοχή του «Αρσενικό και παλιά δαντέλα». Σα να λέμε, είναι η αδράνειά της που εξολοθρεύει τους επίδοξους Ladykillers; Εάν το εκλαμβάναμε κυριολεκτικά, τότε τα Ealing Studios θα πρέπει να απαρτίζονταν από θιασώτες… της κινέζικης παθητικής αυτοάμυνας (άσε τον εχθρό σου να ηττηθεί μόνος του). Σε ένα μεταφορικό επίπεδο: ο άνθρωπος είναι καταδικασμένος να στροβιλίζεται γύρω από το μηδέν, μέχρι να πέσει εντός του από τον ίλιγγο.

Who looks stupid now? Παίρνοντας αφορμή από μια μνημειώδη ατάκα του φινάλε, οι Κοέν έφεραν το παραπάνω υπαρξιακό παιχνίδι στα δικά τους μέτρα –το περίφημο μοτίβο της ηλιθιότητας. Γι αυτό και (επιεικώς) απέτυχαν. Αντιθέτως, η στρατηγική της ταινίας του Mackendrick θυμίζει αυτή του Ιανού, και αντικατοπτρίζεται στη σαιξπηρικά γκροτέσκα ερμηνεία του Alec Guinness. Εξίσου αμφιλεγόμενη και η υπόλοιπη πινακοθήκη των χαρακτήρων, που κινείται συνεχώς σε ένα πλέγμα υπονοουμένων και παιχνιδιών εξουσίας. Ο σκηνοθετικός σχολιασμός, όπως ήδη υπαινίχθηκα, δεν είναι άμεσος (τα κωμικά γκαγκ δεν αξιοποιούνται πλήρως) αλλά εντελώς υπόγειος, μέσω των φωτισμών και των εναλλαγών του μοντάζ.

Η τράπεζα είτε απαλλοτριώνεται είτε… Μην πανικοβάλλεστε, ο Mackendrick και οι λοιποί των Ealing απέχουν πολύ από τον δεδηλωμένα αντιεξουσιαστικό χώρο, και δύσκολα θα υλοποιούσαν το δεύτερο συνθετικό του προβοκατόρικου συνθήματος. Ωστόσο, η ιδιότυπη δικαίωση των απόψεων του καθηγητή Μάρκους κορυφώνει τη σαρδόνια αμφισημία της «Συμμορίας των 5». Ο θάνατος των ληστών είναι ο απαραίτητος «ηθικός» αντιπερισπασμός (σχεδόν κάθε νουάρ έχει τον δικό του), υπάρχει όμως και εκείνο το τελευταίο τρίλεπτο ως κερασάκι στην τούρτα: η «δικαίωση» των νεκρών και όποιος κατάλαβε, κατάλαβε -τους υπόλοιπους θα τους παραπέμψω στο Μπρεχτ: χειρότερο από το να κλέβεις μια τράπεζα είναι να την ιδρύεις.

 

Mr. Arkadin 1955

 

Mr. Arkadin 1955

Ο Κυριος Αρκαντιν

 

Σκηνοθεσία: Orson Welles

Σενάριο: Louis Dolivet, Orson Welles

Είδος: Crime, Drama, Mystery, Orson Welles, Thriller

Διάρκεια: 01:33

Γλώσσα: Αγγλικά

Παίζουν:

Orson Welles: Gregory Arkadin

Michael Redgrave: Burgomil Trebitsch

Patricia Medina: Mily

Akim Tamiroff: Jakob Zouk

Mischa Auer: The Professor

 

Οτιδήποτε έχει να κάνει με τον Orson Welles δεν μπορεί παρά να μας κεντρίζει το ενδιαφέρον. Η σκηνοθετική του ιδιοφυία, η πάντα καυστική και επίκαιρη θεματολογία των ταινιών του και το βάρος της συνεισφοράς του στην 7η τέχνη, είτε ως δημιουργός είτε ως ηθοποιός, συνέβαλαν στην καταξίωση του Welles.

Βέβαια η καριέρα του πίσω και μπροστά απο τον φακό δεν συνάδει με τον συνήθη τρόπο που αναδυκνείεται ένα ταλέντο, μια μεγάλη μορφή της τέχνης. Ο Welles βρέθηκε στο ζενίθ της καριέρας του στα πρώτα του κινηματογραφικά βήματα και μετέπειτα ακολούθησε φθίνουσα πορεία. Σταθμός και σημείο αναφοράς είναι ο Citizen Kane - Πολιτης Κεην το 1941, μια ταινία που καθιέρωσε τον Welles στο κινηματογραφικό γίγνεσθαι. Η έμμεση ταυτοποίηση του πρωταγωνιστή Charles Foster Kane με τον William Randolph Hearst, υπαρκτό και πανίσχυρο εκδότη στην Αμερική της δεκαετίας του 40’, οδήγησε τους δύο άνδρες σε μια διαμάχη που είχε ως αποτέλεσμα την σταδιακή καλλιτεχνική απομόνωση του Orson Welles στις Η.Π.Α.

Τα σημάδια αυτής της φιλονικίας είναι εμφανή στην ταινία Mr. Arkadin - Ο Κυριος Αρκαντιν του 1955. Τα γυρίσματά της έγιναν κυρίως στην Ισπανία, με χαμηλό κόστος παραγωγής που προήλθε απο πιστούς ακόμα φίλους του Welles στην Γηραιά Ήπειρο.

Σκηνοθετικά η ταινία φέρει καθαρά την υπογραφή του. Οι διαφορετικές γωνίες λήψης, η σημασία του φωτισμού και η επιτυχής ανάδειξη στοιχείων του σεναρίου που έχουν να κάνουν με τους χαρακτήρες των πρωταγωνιστών, είναι άξια προσοχής.

Απο τα αρνητικά όμως είναι σίγουρα το απρόσεχτο μοντάζ. Αυτό βέβαια δεν οφείλεται στον Welles αφού μετά το πέρας των γυρισμάτων εκδιώχθηκε απο την παραγωγή και τα πλάνα “έδεσε” ο Renzo Lucidi.

Η πλοκή της υπόθεσης ξετυλίγεται μέσω των δύο κύριων πρωταγωνιστών, του Gregory Arkadin (Orson Welles), βαθύπλουτου μεγιστάνα με μυστήριο να καλύπτει το παρελθόν του, και του Guy Van Stratten (Robert Arden), φιλόδοξου νεαρού σε ρόλο ντετέκτιβ που αναλαμβάνει να εξιχνιάσει τα σκοτεινά σημεία της ζωής του Arkadin. Κεντρικό σημείο της ταινίας είναι η σκηνή που ο Arkadin αφηγείται την ιστορία του σκορπιού και του βάτραχου, το ηθικό δίδαγμα της οποίας επιβεβαιώνεται στο φινάλε της ταινίας. Ο επικίνδυνος μεγιστάνας βρίσκεται πάντα πίσω απο τον νεαρό, παίζοντας το παιχνίδι του θύματος και του θύτη.

Το Mr. Arkadin εξερευνά με επιτυχία την ανθρώπινη φύση και στέκεται άνετα ως ένα καλό φίλμ νουάρ, παρά τις όποιες ελλείψεις που οφείλονται σε οικονομικούς λόγους και σίγουρα όχι στον Orson Welles.

 

French Cancan 1955

 

French Cancan 1955

ΚΑΝ-ΚΑΝ

 Σκηνοθεσία: Jean Renoir

Σενάριο: Jean Renoir, André-Paul Antoine

Είδος: Comedy, Drama, Jean Renoir, Musical, Romance

Διάρκεια: 01:45

Γλώσσα: Γαλλικά

Παίζουν:

Jean Gabin: Henri Danglard

Françoise Arnoul: Nini

María Félix: Lola de Castro de la Fuente de Extremadura

Anna Amendol: Esther Georges

Jean-Roger Caussimon: Baron Walter

 

Το French Cancan είναι μία Γαλλική ταινία του 1954, γραμμένη και σκηνοθετημένη από τον Jean Renoir, και πρωταγωνιστές τους Jean Gabin και Maria Felix. Όπως με το προηγούμενο του έργο, Le Carosse d’orο, που ο Jean Renoir τίμησε την Italian commedia dell’arte του 18ου αιώνα, με την παρούσα ταινία αποτίει φόρο τιμής στα Μουσικά Παρισινά Καφέ του 19ου αιώνα με τους δημοφιλείς τραγουδιστές και χορεύτριες καθώς και τους εξπρεσιονιστές ζωγράφους, συμπεριλαμβανομένου και του πατέρα του. Σηματοδοτείται έτσι η επιστροφή του στην Γαλλία και το Γαλλικό σινεμά, μετά την αυτοεξορία του, που άρχισε το 1940.

Στο Παρίσι του 1890 ο Henri Danglard, ιδιοκτήτης ενός καφέ έχει ερωμένη την χορεύτρια του χορού της κοιλιάς Lola. Έχοντας χάσει χρήματα, βρίσκεται στην Μονμάρτη όπου διαπιστώνει πως το παλιομοδίτικο Can-Can, εξακολουθεί να έχει πέραση

Ο Henri επιστρέφει έχοντας ένα νέο επιχειρηματικό σχήμα, όπου θα ξαναφέρει στην μόδα το Can-Can. Σαν πρωταγωνίστρια χορεύτρια μάλιστα προσβλέπει στην Nini, την πλύστρα του, στην οποία διαβλέπει το ταλέντο της στο χορό.

Παρά τις αντιζηλίες των συναδέλφων της η Νινί θριαμβεύει στα εγκαίνια του Μουλέν Ρουζ – ένας θρίαμβος που εν μέρει οφείλεται στο φυσικό ταλέντο της Φρανσουάζ Αρνούλ, αλλά κυρίως στην ιδιοφυία του σκηνοθέτη, ο οποίος μας χαρίζει μια ταινία – γιορτή, που δονείται από τους φρενήρεις ρυθμούς του french cancan και των ιμπρεσιονιστικών χρωμάτων.

 

To Catch a Thief 1955

 

To Catch a Thief 1955

Το Κυνήγι του Κλέφτη

 

Σκηνοθεσία: Alfred Hitchcock

Σενάριο: John Michael Hayes, David Dodge, Alec Coppel

Είδος: Crime, HITCHCCOCK, Mystery, Romance, Thriller

Διάρκεια: 01:46

Γλώσσα: Αγγλικά

Παίζουν:

Cary Grant: John Robie

Grace Kell: rances Stevens

Jessie Royce Landis: Jessie Stevens

John Williams: H.H. Hughson

Charles Vanel: Bertani

 

Ένας κλέφτης με το παρατσούκλι "Γάτα" έχει βάλει στο μάτι τα τιμαλφή των πλουσίων που ζουν στη γαλλική ριβιέρα. Η αστυνομία προτίθεται να συλλάβει τον Τζον Ρόμπι, πρώην διάσημο κλέφτη κοσμημάτων, αλλά εκείνος διαφεύγει και προσπαθεί να εντοπίσει τον πραγματικό δράστη, προκειμένου να αποδείξει την αθωότητά του.

Du Rififi Chez Les Hommes 1955

 

Du Rififi Chez Les Hommes 1955

ΡΙΦΙΦΙ

Σκηνοθεσία: Jules Dassin

Σενάριο: Auguste Le Breton, Jules Dassin, René Wheeler

Είδος: Crime, Drama, Film Noir, Thriller, Γαλλικα

Διάρκεια: 02:02

Γλώσσα: Γαλλικά

Παίζουν:

Jean Servais: Tony le Stéphanois

Carl Mohne: Mario Ferrati

Janine Darcey: Louise

Pierre Grasset: Louis Grutter aka Louis le Tatouéη

Το φιλμ-νουάρ γνώρισε μεγάλες δόξες και στο γαλλικό κινηματογράφο. Μία από τις καλύτερες ταινίες είναι και η ταινία του 1955 Du Rififi chez les Hommes (κοινώς το Ριφιφί), σε σκηνοθεσία του «δικού μας» Jules Dassin, λίγο μετά τη φυγή του από την Αμερική (λόγω Μακαρθισμού) και λίγο πριν έρθει στην Ελλάδα (λόγω Μελίνας Μερκούρη).

Πέρα από την κλασική πια σκηνή της ληστείας (30 λεπτά με σχεδόν καθόλου διάλογο), η ταινία φέρνει ουσιαστικά στο προσκήνιο τους δεσμούς φιλίας μιας ομάδας κακοποιών και το πώς αυτοί οι δεσμοί μπορούν να έχουν τραγική κατάληξη, ακόμα και μετά από μια πετυχημένη ληστεία. Για την εμπνευσμένη σκηνοθετική γραφή, ο Ντασέν κέρδισε το Βραβείο σκηνοθεσίας στο φεστιβάλ των Καννών. Διαβάστε, επίσης, την άποψη του Martin Scorsese για την ταινία (που τα λέει καλύτερα από μένα): Μέσα στην παράδοση του γαλλικού αστυνομικού μυθιστορήματος, ο Ντασέν δημιουργεί κάτι σαν αρχέτυπο για ένα ολόκληρο κινηματογραφικό είδος. Ο τρόπος που χρησιμοποίησε το μουσικό μοτίβο, για να δημιουργήσει ύφος και ατμόσφαιρα, ήταν επαναστατικός. Η σεκάνς της ληστείας —εντελώς βουβή, εκτός από κάποιους σποραδικούς φυσικούς ήχους— είναι μια από τις κλασικές του σασπένς. Και σκεφτείτε ότι ήταν μια δουλειά που ο Ντασέν ασχολήθηκε για βιοποριστικούς λόγους

Razzia Sur La Chnouf 1955

 

Razzia Sur La Chnouf 1955

Άνθρωποι της νύχτας

Σκηνοθεσία: Henri Decoin

Σενάριο: Auguste Le Breton, Henri Decoin,

Maurice Griffe

Είδος: Crime, Drama, Film Noir, Suspense, Thriller, Γαλλικά

Διάρκεια: 01:41

Γλώσσα: Γαλλικά

Παίζουν:

Jean GabinΑ Henri Ferré dit 'Le Nantais'

Marcel Dalio: Paul Liski

Lino Ventura: Roger le Catalan

Albert Rémy: Bibi

; ila Kedrova: Léa

Ο Ανρί από τη Ναντ (Jean Gabin), επιστρέφει στην Γαλλία, μετά από την επιτυχημένη του παραμονή στις ΗΠΑ. Έχοντας αποκτήσει την φήμη του σκληρού και ικανού στην διακίνηση των ναρκωτικών, θα εργαστεί υπό τις οδηγίες του Λισκί (Marcel Dalio), ώστε να αναβαθμίσει το Γαλλικό δίκτυο που υπολειτουργεί. Το δίκτυο αρχίζει να βελτιώνεται σε μεγάλο βαθμό, αλλά ταυτόχρονα αρχίζουν και οι διαρροές πληροφοριών. Η αστυνομία βρίσκεται συνέχεια ένα βήμα μπροστά. Ποιος μπορεί να είναι ο προδότης; Σχόλια Στην ταινία κάνει την μία και μοναδική του εμφάνιση (στο 17:30, φορώντας ρεπούμπλικα) και ο διάσημος συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων, Auguste Le Breton.

 

Nuit Et Brouillard 1955

 

Nuit Et Brouillard 1955

Νύχτα και Καταχνιά

 

Σκηνοθεσία: Alain Resnais

Σενάριο: Jean Cayrol

Είδος: Documentary, Drama, History, Γαλλικα

Διάρκεια: 00:32

Γλώσσα: Γαλλικά

Παίζουν:

Michel Bouquet:Narrator

Reinhard Heydrich: Ο εαυτός του

Heinrich Himmler: Ο εαυτός του

Adolf Hitler: Ο εαυτός του

Julius Streicher: Ο εαυτός του

Γυρισμένο σε στρατόπεδα συγκέντρωσης στην Πολωνία, η ταινία έχει ασπρόμαυρο κι έγχρωμο υλικό του σήμερα (1955) σε συνδυασμό με ασπρόμαυρα ντοκουμέντα. Σκοπός του σκηνοθέτη η καταγραφή του τρόμου, όχι μονάχα σε αυτά τα στρατόπεδα, αλλά ολόκληρης της ανθρώπινης φυλής.