Cabiria (1914)
Σκηνοθεσία: Giovanni Pastrone.
Πρωταγωνιστούν: Italia Almirante-Manzini, Lidia Quaranta, Bartolomeo Pagano.
Για εισαγωγή θα ήθελα να παραθέσω αυτούσιο το κείμενο με το οποίο ξεκινά η ταινία:
Περιτριγυρισμένη από ρωμαϊκές αρχαιότητες, βυθισμένη στις παραδόσεις της Μεγάλης Όπερας και επηρεασμένη από την Ιταλική νίκη στο Λιβυκό πόλεμο (1911-1912), η ιταλική κινηματογραφική βιομηχανία άρχισε να γυρίζει μια σειρά από φαντασμαγορικά ιστορικά έργα στα χρόνια ακριβώς πριν από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η πτώση της Τροίας, οι τελευταίες ημέρες της Πομπηίας, Νέρων και Κβο
Βάντις, υποδηλώνουν ένα επικό περιβάλλον αυτών των ταινιών, από τις οποίες
η «Cabiria » ήταν η πιο καινοτόμα και επιτυχημένη. Στις 18 Απριλίου 1914, η Cabiria
έκανε πρεμιέρα στο Τορίνο, το σπίτι της εταιρείας παραγωγής Φιλμ της Ιταλίας.
Σε ένα μήνα προβλήθηκε ιδιωτικώς στη Νέα Υόρκη και σύντομα έκανε επιτυχημένη πορεία σε ένα κανονικό Θέατρο: Το Knickerbockers. Ο αντίκτυπος της ταινίας επηρέασε την ιστορία του κινηματογράφου. Λέγεται ότι όταν ο Griffith είδε το Cabiria, ήταν τόσο συγκλονισμένος ώστε αποφάσισε να γυρίσει το: «The Mother and the Law» και στη συνέχεια το «Μισαλλοδοξία». Αυτό ήταν αρκετά αξιόλογο νέο για τους «New York Times», όπου σε μία από τις σπάνιες φορές που ασχολείται με κριτικές ταινιών αυτή την περίοδο, να δηλώσει, «Το Φωτόδραμα» είναι ένα από τα πιο εντυπωσιακά θεάματα που έχουν υπάρξει ποτέ.
Σήμερα, το «Cabiria » συνεχίζει να αποσπά αξιόλογους επαίνους. Μια εκθαμβωτική ταινία, γεμάτη με εκπληκτικές αποκαλύψεις. Καταπληκτικά σκηνικά και σχολαστικά κομψά κοστούμια και τα μεγαλειώδη σκηνικά, που θα μπορούσαν να έχουν εμπνευστεί από έργα ζωγραφικής.
Ένα κείμενο που θα μπορούσε να γραφτεί για τον αντίκτυπο των πειραμάτων του Pastrone για τον φωτισμό και την κίνηση της κάμερας, το πρασίνισμα της ταινίας κατά την διαδικασία.
Kelvin Thomas
Los Angeles Times
Παραλλαγές αλληλουχίας στο Fantastic Μολώχ, μπορεί εύκολα να τις δούμε σε μια μεγάλη ποικιλία επικών ταινιών όπως: Metropolis του Fritz Lang(1927), και «Η Κιβωτός του Νώε» του Michael Curtiz(1928). Ο Fellini την έχει στον τίτλο σε ένα από τα αριστουργήματά του. «Νύχτες της Cabiria». Η θεαματική ταινία του Giovanni Pastrone είναι ένα από τα πιο σημαντικά έργα που έγιναν ποτέ. Για δεκαετίες ήταν προσβάσιμη στο κοινό μόνο στην σοβαρά περικομμένη της έκδοση.
Αυτή η βίντεο έκδοση έχει παραχθεί από εκτύπωση υλικού 35 χιλιοστών. Περιέχει όλο το διαθέσιμο υλικό και με τη σωστή ταχύτητα προβολής. Οι αυθεντικοί μεσότιτλοι έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά από τους καθηγητές Charles και Μιρέλλα Jona Affron, των οποίων οι έρευνες και ο ενθουσιασμός είναι υπεύθυνοι για την αποκατάσταση του Cabiria στις ΗΠΑ.
Το Σάουντρακ εκτελέστηκε από τον
Jacqes Gauthier, βασισμένο
στην αυθεντική ταινία.
Η ταινία φιλοδοξεί να μας παρουσιάσει μια μεγάλη και σημαντική περίοδο της Ρωμαϊκής ιστορίας που αφορά τον δεύτερο Καρχηδονιακό πόλεμο.
Το σενάριο μας παρουσιάζει μια μικρούλα, την Cabiria, που κατά μια έκρηξη του ηφαιστείου της Αίτνα, η τροφός της την παίρνει αγκαλιά και μαζί με τους λοιπούς αλλόφρονες υπηρέτες τρέχουν να σωθούν. Τότε τις απαγάγουν πειρατές και τις πωλούν στο σκλαβοπάζαρο της Καρχηδόνας. Εκεί την μικρούλα την αγοράζει ο Αρχιερέας του ναού για να την προσφέρει θυσία στον θεό Μολώχ. Να την κάψει δηλαδή ζωντανή! Η τροφός αναγνωρίζει κάποιον Ρωμαίο ευγενή που βρίσκεται εκεί με σκοπό να κατασκοπεύει την Καρχηδόνα και τον παρακαλάει να κάνει κάτι για να σώσει την μικρή. Τότε αυτός μαζί με τον μυώδη σκλάβο του τον Μασίστα, σώζουν την μικρή
Η παρουσίαση της φανταστικής φιγούρας του Μασίστα για πρώτη φορά είναι πολύ επιτυχημένη με αποτέλεσμα από τότε μέχρι και σήμερα να έχουν παραχθεί αρκετά ψευτοϊστορικά έργα με πρωταγωνιστή τον Μασίστα. Μέχρι και «ο Μασίστα εναντίον του Βρικόλακα» μας παρουσίασαν!
Από κει και πέρα, με φόντο την ιστορία αυτή, η ταινία προσπαθεί να μας παρουσιάσει μια μεγάλη περίοδο της Ρωμαϊκής ιστορίας. Μία συμβουλή. Αν δεν είστε γνώστης της Ρωμαϊκής ιστορίας, μην προσπαθήσετε να την μάθετε μέσω της ταινίας αυτής διότι θα μπερδευτείτε περισσότερο. Αναφέρονται διάφορα σημαντικά ονόματα της εποχής όπως ο Αννίβας, ο Σκιπίων κ.α. καθώς και τοπωνύμια που διεξήχθησαν σημαντικές μάχες οι οποίες ίσως και να καθόρισαν τον κόσμο όπως τον ξέρουμε εμείς σήμερα. Όμως και για πολλά ιστορικά γεγονότα που αναφέρονται υπάρχει διαφωνία μετάξι των ιστορικών. Πολλές πόλεις της Ν. Ιταλίας, άλλοτε ήσαν σύμμαχες με την Ρώμη και άλλοτε σύμμαχες με τους εχθρούς της. Μας παρουσιάζονται π.χ. οι Συρακούσες που ήσαν εναντίον της Ρώμης και ο Ρωμαϊκός στόλος ανέλαβε να τις κυριεύσει. Τότε εμφανίζεται ο Αρχιμήδης ο οποίος χρησιμοποιώντας κοίλα κάτοπτρα βάζει φωτιά και εξοντώνει στην κυριολεξία τον Ρωμαϊκό στόλο!
Ότι και να πούμε όμως, η ταινία αυτή δεν παύει να είναι μνημείο στην ιστορία του κινηματογράφου και να μας προκαλεί τον θαυμασμό και της απορία, πως κατόρθωσαν οι άνθρωποι αυτοί με τα τότε μέσα να στήσουν τέτοια σκηνικά που ακόμα και σήμερα θα ήταν μεγάλο πρόβλημα να παραχθούν. Κτήρια, αγάλματα τεράτων και φανταστικών ζώων που ακόμα και γύψινα να είναι απαιτούν πολλή δουλειά και χρήμα.
Πάντως όπως και στη ταινία του Γκρίφιθ: η Γεννήση Ενός Έθνους, έτσι και για την ταινία αυτή υπήρξε πολιτική αντιπαράθεση. Πράγματι, την παραγωγή της ταινίας είχε ο υπερεθνικηστής Γκαμπριέλε ντ’Ανούντσιο ο οποίος βασίστηκε στο γεγονός ότι η Ιταλία μόλις είχε εξέλθει νικηφόρα του Ιταλοτουρκικού πολέμου που κατόρθωσε να αποσπάσει από τους Τούρκους τις Βορειοαφρικανικές αποικίες. Για να λέμε την αλήθεια, και προοδευτικοί θεωρούμενοι άνθρωποι του πνεύματος εκείνης της εποχής είχαν την άποψη ότι τα «πολιτισμένα» Ευρωπαϊκά κράτη πρέπει να έχουν αποικίες έθνη με «υποδεέστερους υπηκόους! Έτσι ο παραλληλισμός της κατάληψης της Καρχηδόνας συνδέθηκε με την κατάληψη της Β. Αφρικής και έριχνε λάδι στις ιμπεριαλιστικές βλέψεις της Ιταλίας και του Ιταλικού μεγαλοϊδεατισμού.
Όσο για τον Giovanni Pastrone, μία λέξη μόνο του ταιριάζει:
ΠΡΟΣΚΥΘΝΟΥΜΕ
