Variété (1925)

Variété (1925)

ΒΑΡΙΕΤΕ

Σε σκηνοθεσία του Ewald André Dupont 
Μετάφραση μασοτίτλων: Γιάννης από Ανάβυσσο

Το 1956 η ταινία Βαριετέ (Trapeze) με τους Burt Lancaster, Tony Curtis και Gina Lollobrigida  μας είχε ξετρελάνει σαν πιτσιρικάδες. Ψάχναμε στης αυλές μας να βρούμε τίποτε σωλήνες και σίδερα που θα παίζαν τον ρόλο μονόζυγου και να μπορέσουμε να επαναλάβουμε τα συγκλονιστικά ακροβατικά νούμερα της ταινίας. Μερικές δεκαετίες αργότερα, και ψάχνοντας τις ταινίες του βωβού κινηματογράφου, διαπιστώνω ότι η ταινία του 1956 δεν ήταν και τόσο πρωτότυπη. Η κύρια ιδέα της ταινίας είναι κλεμμένη από αυτής του 1925: “Variete”. Ένας από τους λόγους που δεν με πολύτραβάνε oι σύγχρονες ταινίες είναι ότι λόγο του ότι έχω παρακολουθήσει πολλές παλιές,  διαπιστώνω πως πολλές από τις νέες περιέχουν κλεμμένες ιδέες από τις παλιές, γεγονός που με ξενερώνει!

Να αναφέρουμε λοιπόν τα σχετικά για την ταινία του 1925 «Variete». Πρόκειται για Γερμανική ταινία που αρχικά είχε μήκος 2.844 μέτρα. Στην Αμερική το θέμα της σκανδάλισε και θεωρήθηκε ανήθικο με αποτέλεσμα να κοπούν κάμποσα μέτρα της ταινίας. Και έτσι πετσοκομμένη όμως σημείωσε μεγάλη επιτυχία και αναγορεύτηκε ως η ταινία της χρονιάς! Οι πόρτες του Χόλυγουντ άνοιξαν για τον σκηνοθέτη Ewald André Dupont, αυτός όμως δεν μπόρεσε να επαναλάβει καμία παρόμοια επιτυχία και κατέληξε να κάνει B-movies ταινίες.

Το σενάριο της ταινίας ξεκινά με τον διευθυντή φυλακών να ανακοινώνει σε έναν κατάδικο ότι έχει υποβληθεί αίτηση χάριτος γι αυτόν και πρέπει μα γνωμοδοτήσει και ο ίδιος περί τούτου. Προκειμένου λοιπόν να λάβει την απόφασή του ρωτά τον κατάδικο μήπως άλλαξε γνώμη και είναι τώρα πρόθυμος να μιλήσει, δεδομένου ότι όπως φαίνεται κατά την δίκη και επί 10 χρόνια δεν έχει αρθρώσει λέξη για τους λόγους που τον έκαναν να εγκληματήσει. Τότε αυτός για πρώτη φορά σπάει την σιωπή του και αφηγείται την ιστορία του.

Ο Μπος λοιπόν (Emil Jannings ) - έτσι λεγόταν ο κατάδικος - ήταν με την γυναίκα του ακροβάτες του τσίρκου. Κάποιο ατύχημα του συνέβη όμως και αναγκάστηκε να αποσυρθεί και να γίνει ιδιοκτήτης ενός φτηνιάρικου θεάματος που εμφανίζεται στα πανηγύρια και παρουσιάσει ένα σόου με υποτίθεται «σέξι» κορίτσια. Μέσα του όμως τον τρώει το σαράκι κάποια στιγμή να επιστρέψει στην παλιά του δουλειά. Κάποτε ένας φίλος του καπετάνιος του παρουσιάζει μια νεαρή χορεύτρια, την Berta-Marie ( Lya De Putti ) την οποία είχε παραλάβει μαζί με την μητέρα της σε κάποιο ταξίδι. Η μητέρα όμως κατά την διάρκεια του ταξιδιού πέθανε και η κοπέλα έμεινε ορφανή και μόνη στον κόσμο. Ζητά δε από τον Μπος να εκμεταλλευτεί τις χορευτικές ικανότητες της κοπέλας και να την βολέψει κάπου στο σόου του. Αυτός εντυπωσιάζεται από την εξωτική ομορφιά της κοπέλας και τον αισθησιακό χορό της, την προσλαμβάνει και αυτή αναδεικνύεται αστέρι πρώτου μεγέθους στον χορό. Τότε αυτός ξελογιάζεται μαζί της, εγκαταλείπει γυναίκα και παιδί και φεύγει μαζί της στο Βερολίνο όπου αφού την εκπαιδεύει σαν ακροβάτησα πραγματοποιεί μαζί της το όνειρό του, επανερχόμενος στον χώρο του θεάματος ως ακροβάτης.

Και κάποτε καταφθάνει για εμφανίσεις στο Βερολίνο ένας διάσημος ακροβάτης, ο Αρτινέλι. Αυτός όμως δηλώνει ότι δυστυχώς πρέπει να ακυρωθούν οι εμφανίσεις του διότι στην τελευταία του εμφάνιση στο Λονδίνο τραυματίστηκε ο αδελφός και συνεργάτης του. Τότε κάποιος τον πείθει να προσλάβει ως βοηθό τον Μπος και την σύντροφό του, διότι ο Μπος θα είναι ο ιδανικός συνεργάτης του Αρτινέλι. Πράγματι τον πείθει και οι τρεις τους σχηματίζουν το τρίο Αρτινέλι και θριαμβεύουν στα θεαματικά τους ακροβατικά νούμερα, ιδίως στο εντυπωσιακό σάλτο μορτάλε με τριπλό άλμα του Αρτινέλι.

Ο ερωτύλος όμως Αρτινέλι έχει εντυπωσιαστεί με την ομορφιά της Berta-Marie και της την πέφτει. Αυτή στην αρχή αντιστέκεται αλλά στο τέλος υποκύπτει στην μεγάλη του επιμονή.

Όταν ο Μπος αντιλαμβάνεται ότι η κοπέλα του τον απατά, θολώνει το μυαλό του και γίνεται ότι γίνεται.

Με τα σημερινά κριτήρια η ταινία δεν είναι παρά ένα τετριμμένο μελό. Την εποχή όμως εκείνη το κοινό πάθαινε παροξυσμό για τέτοιου είδους μελό και η ταινία αποθεώθηκε. Η ταινία έκανε πάταγο στην Ευρώπη και στην Αμερική αν και πετσοκομμένη από την λογοκρισία παίχτηκε για πάνω από έξι εβδομάδες στο Ριάλτο στην Νέα Υόρκη. Ανακηρύχτηκε η ταινία της χρονιάς το δε N.Y. Time την συμπεριέλαβε στις δέκα κορυφαίες ταινίες του 1926.

Για τον Emil Jannings να πούμε ότι ξεκίνησε ως ηθοποιός του θεάτρου καιν κατόπιν μετεπήδησε στο σινεμά και μετείχε σε αρκετές επιτυχημένες ταινίες όπως στις «Μανταμ Μποβαρή», «Η Γυναίκα του Φαραώ», κ.α. Αλλά μεγάλη ήταν η επιτυχία της συνεργασίας του με τον Murnau στην ταινία "Ο Τελευταίος Άνδρας" όπου και αναγορεύτηκε ως ο σπουδαιότερος ηθοποιός του κόσμου! Με την φήμη που απέκτησε κατάφερε μια προνομιούχο σύμβαση με την Paramount το 1927. Η τραχιά Γερμανική προφορά του όμως δεν του επέτρεψε να συνεχίσει την καριέρα του όταν ο κινηματογράφος έγινε ομιλών. Επέστρεψε στην Γερμανία όπου μετείχε στην ταινία «Γαλάζιος Άγγελος» και αργότερα συμμετείχε σε ταινίες που προπαγάνδιζαν το Ναζιστικό καθιστός. Όταν οι σύμμαχοι μπήκαν στο Βερολίνο τους υποδέχτηκε κρατώντας τα βραβεία και τις διακρίσεις που απεκόμισε στην Αμερική για να τους δείξει ότι στην πραγματικότητα ήταν συνδεδεμένος με τους δυτικούς συμμάχους. Προτίμησε να αποσυρθεί από την ενεργό δράση του ηθοποιού για να ξεχαστεί το παρελθόν του. Πέθανε το 1950 από κύρωση του ήπατος.