La regle du jeu (1939)

La regle du jeu (1939)

Ο ΚΑΝΟΝΑΣ ΤΟΥ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ

Σκηνοθεσία: Jean Renoir

Σενάριο: Jean Renoir, Carl Koch

Παίζουν: Marcel Dalio, Nora Gregor and Paulette Dubost

Αν δείτε για πρώτη φορά το: Ο κανόνας του Παιχνιδιού, του μεγάλου Jean Renoir, θα σας έρθουν σίγουρα στο μυαλό δύο ταινίες του Λουίς Μπουνιουέλ:
Ο Εξολοθρευτής Άγγελος και το Η Κρυφή Γοητεία της Μπουρζουαζίας.
Υπάρχει όμως μία σημαντική διαφορά
Ο Renoir ασχολείται αποκλειστικά με τον ρεαλισμό και καθόλου, μα καθόλου με τον σουρεαλισμό.

 

Βάζοντας με τον ανεπανάληπτο τρόπο, αυτόν που πολύ καλά γνωρίζει, τους φακούς του να κινηματογραφούν χωρίς συμβολισμούς και χωρίς αλληγορίες, την πραγματικότητα, καταφέρνει να ξεβρακώσει πολύ πειστικά την μπουρζουαζία.
Αν και ταινία του 1939, για πολλούς είναι μέσα στις 10 καλλίτερες ( εγώ για να αποφύγω τις υπερβολές θα έλεγα στις 100 καλλίτερες ) ταινίες στην ιστορία του κινηματογράφου.

Η ταινία μας περιγράφει τη φιλοξενία που παρέχει ένας κόμης σε καλεσμένους του, που περιλαμβάνει από κυνήγι μέχρι γεύματα και πάρτι. Ατό που απασχολεί τους αργόσχολους θαμώνες είναι οι ίντριγκες και ερωτικές μηχανογραφίες.
Χαρακτηριστικό της επιφανειακής ευγένειας είναι ότι μιλάνε μεταξύ τους στον πληθυντικό ακόμα και όταν φιλονικούν και βρίζονται. Αξιόλογο είναι ακόμα το ότι δεν αρκούνται να μιλάνε στον πληθυντικό μεταξύ τους μόνο οι σύζυγοι με τις συζύγους, αλλά και οι εραστές με τις ερωμένες! Κρίμα που οι ηθική την εποχή του γυρίσματος της ταινίας δεν επέτρεπε στον φακό να παρακολουθήσει τις ερωτικές συνευρέσεις τους, για να δούμε πως ένας βιτσιόζος εραστής θα απευθυνόταν ευγενικά στην ερωμένη του λέγοντάς της: Θα είχατε την ευγενή καλοσύνη να μου επιτρέψετε να σας... Θα μπορούσατε αν δεν σας κάνει κόπο να μου... κλπ.

Το υπηρετικό προσωπικό, μιμούμενο τα αφεντικά που τα θεωρεί ανώτερους και ανθρώπους υπόδειγμα, τους ανταγωνίζονται δημιουργώντας μεταξύ τους παρόμοιες καταστάσεις.

 

Έτσι δημιουργείται μια κατάσταση που μας μεταφέρει διαρκώς από τον ρεαλισμό στο κωμειδύλλιο, από το μελόδραμα στη φάρσα και από την κωμωδία στην τραγωδία. Ή τραγωδία όμως γίνεται αισθητή μόνο σε μας τους απλούς ανθρώπους. Γι αυτούς της ανώτερης τάξης είναι ένα απλό ατυχές γεγονός, που καθόλου δεν θα τους εμποδίσει από την άλλη κιόλας ημέρα να σχεδιάζουν την επόμενή τους διασκέδαση.

Ο Jean Renoir σκηνοθετώντας αριστοτεχνικά το έργο αυτό, γελοιοποίει διακριτικά τους ήρωες χωρίς να μας προκαλεί ζήλια ή μίσος εναντίον τους, αλλά μόνον οίκτο για την κενότητά τους. Το απέριττο τοπίο, το μεγαλοπρεπές κτίριο και τα πλούσια σκηνικά κάνουν τους ήρωες να φαίνονται ασημαντότεροι μέσα στα φανταχτερά τους ρούχα. Ένα εντυπωσιακό σκηνοθετικό βάθος και ένα καταπληκτικό μοντάζ δίνουν στην ταινία την μεγαλοπρέπεια που της ταιριάζει.

 

Ο μεγάλος αυτός σκηνοθέτης, όπως συμβαίνει συχνά, δεν έτυχε της ανάλογης αναγνώρισης την εποχή που ζούσε. Έπρεπε να βρεθούν αργότερα φωτισμένοι γνώστες για να πουν ότι ο άνθρωπος αυτός πρέπει να ήλθε από άλλο προηγμένο πλανήτη, για να διδάξει στους γήινους την τέχνη του σινεμά.

 

Άλλη μία αριστουργηματική ταινία που δεν έχει κυκλοφορήσει σε DVD στην Ελλάδα