LA GRANDE ILLUSION (1937)

LA GRANDE ILLUSION (1937)
Η μεγάλη Χίμαιρα

Μια αντιπολεμική ταινία διαφορετική από όλες τις άλλες

Σενάριο και σκηνοθεσία του μεγάλου Jean Renoir.

 

 

Πολλοί από αυτούς που παρακολουθούνε τους υπότιτλους που ανεβάζω στο internet και αντιλαμβανόμενοι ότι ασχολούμαι με παλιές κλασικές Γαλλικές ταινίες, με βομβαρδίζανε με e-mail, ζητώντας μου να τους μεταφράσω υπότιτλους για την ταινία La Grande Illusion. Εγώ για την ταινία αυτή δεν ήξερα τίποτα, αλλά όταν ασχολήθηκα κατάλαβα ότι είχαν δίκιο. Πρόκειται για ένα διαμάντι που ξεπερνά τις κλασικές αντιπολεμικές ταινίες και πάει ακόμα παραπέρα.

 

 

Πρόκειται για την ιστορία μιας παρέας Γάλλων αξιωματικών που κρατούνται αιχμάλωτοι σε Γερμανικά στρατόπεδα κατά την διάρκεια του 1ου παγκοσμίου πολέμου. Ο Jean Gabin σε νεαρή ηλικία υποδύεται τον Γάλλο αξιωματικό Maréchal που προέρχεται από λαϊκά στρώματα, σε αντίθεση με τον σύντροφό του de Boeldieu (Pierre Fresnay) που προέρχεται από αριστοκρατική οικογένεια. Υπάρχει ακόμα μαζί τους ένας πλούσιος εβραίος ο Rosenthal (Marcel Dalio) που με τα πλούσια πακέτα που του στέλνουν οι δικοί του ταΐζει όλη την παρέα.

 

 

Αυτό που χαρακτηρίζει την πλοκή είναι η αλληλεγγύη των τάξεων, ανεξαρτήτου εθνικότητος. Ο αριστοκράτης Γερμανός διοικητής του στρατοπέδου von Rauffenstein (μια εξαιρετική ερμηνεία από το μεγάλο σκηνοθέτη του βωβού Erich von Stroheim), αισθάνεται συμπάθεια για τον αριστοκράτη Γάλλο de Boeldieu. τον οποίο και καλεί συχνά στο γραφείο του για συζήτηση. Σε ερώτηση του Γάλλου γιατί αυτή η εξαίρεση, αφού και οι άλλοι δύο σύντροφοί του είναι Γάλλοι αξιωματικοί, αυτός απατάει περιφρονητικά:

 

 

«Γάλλοι αξιωματικοί ένας εβραίος ονόματι Rosenthal και κάποιος που λέγεται Maréchal; Αυτά είναι οι παρενέργειες της Γαλλικής Επαναστάσεως! Δεν ξέρω αγαπητέ ποιος θα κερδίσει αυτόν τον πόλεμο, μα για ένα πράγμα είμαι σίγουρος. Η αριστοκρατική μας τάξη δεν θα παίζει κανένα ρόλο στη νέα εποχή που θα έλθει.»

 

 

Αλλά και η Γερμανίδα νεαρή χήρα αγρότισσα που έχασε σύζυγο και αδέλφια στον πόλεμο και πρέπει να αναθρέψει μόνη το κοριτσάκι της, αισθάνεται περισσότερο συνδεδεμένη με τους Γάλλους δραπέτες τους οποίους και βοηθά, παρά με τους αξιωματούχους της χώρας της. Ερωτεύεται μάλιστα τον Maréchal και του δίνεται.
Αλλά και οι Γερμανοί συνοριοφύλακες που πυροβολούν τους δραπέτες, το κάνουν από υποχρέωση και όχι για ευχαρίστηση. « Σταμάτα να πυροβολείς. Είναι πια μέσα στην Ελβετία.», λέει ο ένας στρατιώτη. «Τόσο το καλλίτερο γι αυτούς!» Απαντά ανακουφισμένος ο σύντροφός του.
Κάτι τέτοια μηνύματα δεν αρέσανε φυσικά καθόλου στο ναζιστικό καθεστώς που μερικά χρόνια αργότερα μπήκε στη Γαλλία. Δόθηκε λοιπόν εντολή να μαζευτούν και να καταστραφούν όλες οι κόπιες αυτής της ταινίας. Ο ίδιος ο Γκέμπελς διέταξε την κατάσχεση και καταστροφή του αρνητικού. Ευτυχώς, το πρωτότυπο αρνητικό διασώθηκε από γερμανό κινηματογραφόφιλο που το έστειλε στο Βερολίνο απ' όπου το κατάσχεσαν οι Ρώσοι με την είσοδό τους εκεί και στάλθηκε στο αρχείο της Μόσχας, απ' όπου και τυπώθηκαν οι κατοπινές κόπιες
Στο έργο εκτός από Γαλλικά και Γερμανικά, ακούγονται και Αγγλικά. Έτσι για την μετάφραση των υποτίτλων συνεργάστηκε ολόκληρη οι οικογένεια την οποία και ευχαριστώ.