Et mourir de plaisir (1960)
Ή
BLOOD AND ROSES
Σκηνοθεσία: Roger
Vadim
Σενάριο: Claude Brulé, , ory)Sheridan Le Fanu(novel
"Carmilla"),
Claude Martin
Είδος: Horror
ΔΕ
60. Drama. Romance
Διάρκεια: 1h 14m
Γλώσσα: Γαλλικά
Παίζουν:
Mel Ferrer: Leopoldo
De Karnstein
Elsa
Martinelli: Georgia Monteverdi
Annette
Stroyberg : Carmilla (as
Annette Vadim)
Alberto Bonucci:
Carlo Ruggieri
René-Jean Chaffard:
Dr. Verari (as R.J. Chauffard)
Gabriella
Farinon: Lisa (as Gaby
Farinon)
Serge
Marquand: Giuseppe
Δεν θα ισχυριστώ ότι πρόκειται για αριστούργημα, αλλά ήταν μία από τις ταινίες που μου έκανε μεγάλη εντύπωση όταν πρωτοπαίχτηκε. Αυτό οφείλεται στο ότι μέχρι τότε είχα συνδυάσει ταινίες ΒΑΜΠΙΡ με Δράκουλες, σουβλερά δόντια, τρόμο, κοκ. Αλλά γυναίκα βαμπίρ τόσο όμορφη και γλυκιά, σε σημείο που να σε κάνει να αγωνιείς όχι για τα τυχόν θύματά της, αλλά για την τύχη της ίδιας… έ, αυτό ήταν κάτι πρωτόγνωρο.
Χρόνια έψαχνα να αποκτήσω την ταινία αυτή. Όχι μόνο εγώ, αλλά και αρκετοί αλλοδαποί σε ξένα φόρουμ. Κάτι κόπιες της κακιάς ώρας κυκλοφορούσαν στο διαδίκτυο, μεταφορά από κασέτα με Αγγλική μεταγλώττιση. Αλλά το πρόβλημα δεν ήταν αυτό. Ήταν ότι μαζί με την μεταγλώττιση οι Αμερικάνοι αλλάξανε τα φώτα της ταινίας με αποτέλεσμα να μην ταιριάζουν με τίποτε οι Αγγλικοί υπότιτλοι που έβρισκα στο διαδίκτυο.
Τελικά ο επιμένον…
Βρήκα στις ΗΠΑ DVD, από κάποιον που ειδικεύεται στις σπάνιες ταινίες, οι οποίες δεν κυκλοφορούν επίσημα και δεν μπορεί κανένας να ισχυριστεί ότι καταπατώνται πνευματικά δικαιώματα. Το DVD αυτό προέρχεται προφανώς από βιντεοκασέτα, άλλα έχει γίνει πολλή καλή δουλειά. Κάδρο 16:9, αυθεντική Γαλλική γλώσσα και εξωτερικοί Αγγλικοί υπότιτλοι!
Ήταν τόση η λαχτάρα μου όταν έλαβα επιτέλους το DVD αυτό, που ξενύχτησα και μετέφρασα τους υπότιτλους την ίδια μέρα!
Για την ταινία μπορούμε να πούμε αρκετά πράγματα, αλλά ας αρκεστούμε για την ώρα σε αυτά που έγραψε ο exetlaios στο φόρουμ retromaniax:
Η πρώτη κινηματογραφική απόπειρα που βασίστηκε στο έργο αυτό, ήταν το 1960, όταν ο γνωστός σκηνοθέτης Roger Vadim ( ʽBarbarellaʼ, Και Ο Θεός δημιούργησε τη γυναίκα ) δημιούργησε το ποιητικό αριστούργημα που άκουγε στο όνομα ʽBlood and Rosesʼ. H έγχρωμη αυτή Γάλλο-Ιταλική παραγωγή είναι εξίσου γνωστή και με τον γαλλικό της τίτλο Et Mourir de plaisir ( και να πεθαίνεις από απόλαυση ). Αποτελεί μάλλον οξύμωρο σχήμα το γεγονός ότι η φιλμική γέννηση της Carmilla, οριοθετεί ταυτόχρονα και το τέλος της, καθώς καμία μεταγενέστερη ταινία δεν κατάφερε να αγγίζει καν, το πνεύμα το μυθιστορήματος του Le Fanu, τόσο, όσο το Blood and Roses. Αξιοσημείωτο είναι επίσης, το ότι ο συγγραφέας αναφέρεται εσφαλμένα ως Le Vanu στους εναρκτήριους τίτλους !
O Vadim ως γνωστόν, εκτός από αξιόλογος σκηνοθέτης ήταν και μεγάλος γόης. Παντρευόταν πάντα πανέμορφες γυναίκες και τις έβαζε να πρωταγωνιστούν στις ταινίες του. Μόνο τα ονόματα δύο εκ των πρώην συζύγων του, είναι αρκετά για να πείσουν τον οποιονδήποτε : Jane Fonda και Brigitte Bardot ! H πρωταγωνίστρια της ταινίας, Annete Stroyberg, δεν παρεκκλίνει του κανόνα, μιας και την εποχή που γυρίστηκε το φιλμ, έχαιρε της τιμής του να είναι η σύζυγός του. H ομορφιά της είναι τουλάχιστον αιθέρια και αναμφισβήτητα απογειώνει τα επίπεδα ερωτισμού της ταινίας. Παρά την ύπαρξη ενός ηχηρού ονόματος στην καρέκλα του σκηνοθέτη, η ταινία δεν κατάφερε να αποφύγει το ψαλίδι της λογοκρισίας καθώς από την αμερικανική εκδοχή απουσιάζουν αρκετές σκηνές διαλόγου που προέβαλαν έντονα το λεσβιακό στοιχείο.
Από την αρχή της ταινίας, η μαυρόασπρη σκηνή των εισαγωγικών τίτλων υπό τη μελαγχολική μελωδία μιας άρπας, τονίζουν στο θεατή ότι δεν πρόκειται για μια συνηθισμένη ταινία με βρικόλακες. Κατά τη διάρκεια του έργου, η μουσική του δικού μας Jean Prodromides ( Ιωάννης Προδρομίδης ), φροντίζει συνεχώς να διατηρεί ένα κλίμα υποτονικότητας και λανθάνοντος ερωτισμού.
Tον πρώτο ανδρικό ρόλο κρατάει ο Mel Ferrer, υποδυόμενος τον Leopoldo Karnstein, απόγονο της γνωστής οικογένειας, ενώ η εντυπωσιακή Elsa Martinelli υποδύεται τη μνηστή του, Georgia. Η Annete Stroyberg υποδύεται την Carmilla Karnstein, εξαδέλφη του Leopoldo.
Στο παλιό αβαείο, πλανάται ακόμα το πνεύμα της Mircalla Karnstein, προγόνου της Carmilla, που κατά το παρελθόν αγαπούσε με πάθος τον ξάδελφό της ( πρόγονο του Leopoldo ) και ορκίστηκε παντοτινή αγάπη σε αυτόν. Μια εορταστική βραδιά με πυροτεχνήματα, που δίνει ο Leopoldo προς τιμήν της μνηστής του, στέκεται αφορμή για να επισκεφτεί η Carmilla το παλιό αβαείο, όπου και κυριεύεται από το πνεύμα της Mircalla.
Ενδεικτικό του όλου κλίματος της ταινίας, είναι ότι η πρωταγωνίστρια, αν και ανήκει στον χώρο των πλασμάτων της νύχτας, δεν δρα ορμώμενη από πρωτόγονα και αιμοδιψή συναισθήματα, αλλά από το αρχέγονο συναίσθημα της αγάπης. Ένας παραλληλισμός της αιμομιξίας ( η αγάπη της Carmilla για τον ξάδελφό της ), με την ασθένεια των βαμπίρ, είναι περισσότερο από προφανής.
Κάθε σκηνή της ταινίας μοιάζει με έναν σχολαστικά φιλοτεχνημένο πίνακα ζωγραφικής. Ενδεικτική η σκηνή όπου η Carmilla περπατάει υπό τις λάμψεις των πυροτεχνημάτων, καθώς η μορφή της αντανακλάται στα νερά της λίμνης. Όταν μάλιστα εμφανίζεται με ένα ολόλευκο φόρεμα, κρατώντας ένα κατακόκκινο ρόδο, παραπέμπει περισσότερο σε πριγκίπισσα παιδικών παραμυθιών παρά σε αιμοσταγή βρικόλακα.
Η ταινία, ακολουθώντας πιστά την αφηγηματική δομή του αρχικού μυθιστορήματος, στηρίζει την εξέλιξή της σε έναν υποτιθέμενο μονόλογο της Mircalla, απευθυνόμενη προς το θεατή, κάτι που κάνει την αίσθηση της διήγησης παραμυθιού ακόμα πιο έντονη.
Ο σκηνοθέτης αποφεύγει επιτυχώς να ακολουθήσει κάθε κλισέ που οι ταινίες τρόμου προστάζουν. Η παρουσία της Mircalla υπονοείται, ενώ η ίδια δε φανερώνεται μπροστά στην κάμερα. Το δάγκωμα της Carmilla γίνεται εκτός κάδρου, ενώ κατά τη σεκάνς στην οποία η Carmilla σκοτώνει μια υπηρέτρια, αντί για την αναμενόμενη πομπώδη μουσική υπόκρουση, ακούγεται η γνώριμη μελαγχολική άρπα των αρχικών τίτλων!
Παρόλο που η ευρύτερη προσέγγιση του Vadim, θυμίζει παραμύθι για μεγάλους, γρήγορα η ερωτική έλξη της Carmilla έναντι της Georgia, κυριαρχεί θεματικά στην ταινία, με αποτέλεσμα το ταμπού αυτό θέμα να την καθιστά απρόσιτη σε όσους περιμένουν μια καθόλα καθαρή και αθώα ταινία. Αν και η ερωτική προσέγγιση της Carmilla στην Georgia γίνεται ( υποτίθεται ) με σκοπό να την κυριεύσει και να ζήσει το πνεύμα της Carmilla στο σώμα της Georgia, η όλη διαδικασία γίνεται υπερβολικά σχολαστικά ( σχεδόν τελετουργικά ), αφήνοντας σαφείς αιχμές απόλαυσης του όλου παιχνιδιού από τις δύο γυναίκες. Το ερώτημα τίθεται πλέον ανοιχτά : Τι είναι πιο επιθυμητό για τη νεαρή κοπέλα : Ο αιώνιος αγαπητικός της, ή η γοητευτική μνηστή του ; Παρόλο που το γυμνό είναι ανύπαρκτο, το όλο κλίμα δύναται να ταρακουνήσει τους περισσότερο μοραλιστές, εκ των θεατών. Αν και ο γράφων δεν τελεί υπέρμαχος της εν λόγω ερωτικής παρέκκλισης, εντούτοις οφείλει να ομολογήσει ότι αν ποτέ η ποίηση και ο ερωτισμός μπορούσε να αποδοθεί με εικόνα, τότε θα ήταν σίγουρα η σκηνή του φιλιού στο θερμοκήπιο, ανάμεσα στις δύο γυναίκες.
Όσο η ταινία εξελίσσεται, ο Vadim επιδεικνύει τη σκηνοθετική αρτιότητα που τον χαρακτηρίζει. Αποκορύφωμα αυτής της βιρτουόζας επίδειξης, η σκηνή του ονείρου της Georgia : Η ταινία γυρνάει σε ασπρόμαυρο, διάφορες ακατανόητες εικόνες περνούν μπροστά από τα μάτια της, και το μοναδικό χρώμα που φαίνεται στο ασπρόμαυρο πλάνο, είναι το κόκκινο του αίματος, καθώς η Georgia ονειρεύεται τον εαυτό της σε ένα χειρουργείο, με την αιματοβαμμένη Carmilla γιατρό !
Στο τέλος της ταινίας, η Carmilla σκοτώνεται πέφτοντας πάνω σε έναν αιχμηρό φράχτη. Αποτελεί μέγιστη και προμελετημένη ειρωνεία, ότι η μοναδική σκηνή της ταινίας, που το αίμα φαίνεται καθαρά, δεν είναι κατά το θάνατο κάποιου από τα θύματά της, αλλά κατά τον θάνατο της ίδιας ! Όμως το πνεύμα της έχει πλέον κυριεύσει την Georgia και ζώντας στο σώμα της, έχει επιτέλους την ευκαιρία να απολαύσει τον έρωτά της με τον Leopoldo ανενόχλητα, βάζοντας έτσι τέλος στο μικρό αυτό κινηματογραφικό διαμάντι.
