The New Babylon (1929)
Νέα Βαβυλώνα
Σκηνοθέτερς Grigori Kozintsev, Leonid Trauberg
Συγγραφείς: Grigori
Kozintsev, Leonid Trauberg
Είδος: Drama, History, Silent – Διάρκεια: 120 λεπτά
Ελληνικοί μεσότιτλοι από τον Τymet
Πρωταγωνιστούν:
Την ταινία παρουσιάζει ο Χάρης Καλογερόπουλος
Παρίσι, 1871, οι Πρώσοι νικούν και εισβάλλουν στην πόλη, οι
αστοί συνθηκολογούν ενώ οι εργάτες αντί να παραδώσουν τα όπλα, ιδρύουν σε ένα
σημείο της πόλης, και για πρώτη φορά στην Ιστορία, μια κομμούνα, καταργώντας
όλες τις σχέσεις παραγωγής του καπιταλιστικού συστήματος. Το φαινόμενο κράτησε
μεν 72 μέρες, αλλά η ιδεολογική επίδραση που είχε ήταν μεγάλη, έχοντας
απασχολήσει την διανόηση από τον Μαρξ και πέρα. Στο φιλμ παρακολουθούμε την
κατάσταση μέσα από κάποιες κεντρικές φιγούρες όπως μια πωλήτρια μέσα σε ένα
πολυκατάστημα, έναν στρατιώτη που η πωλήτρια ερωτεύεται, έναν αστό
επιχειρηματία διασκέδασης κ.α.
Τα πρώτα χρόνια της ρωσικής επανάστασης υπό τον Λένιν ήταν
και χρόνια επανάστασης στην τέχνη. Η «Φάμπρικα του Εκκεντρικού Ηθοποιού» ήταν
ένα πειραματικό εργαστήρι που ίδρυσαν οι Γκριγκόρι Κόζιντσεφ, Λεονίντ
Τράουμπεργκ και Σεργκέι Γιούτκεβιτς και αποτέλεσε εφαλτήριο για την ρωσική
avant-garde. H «Νέα Βαβυλώνα» (των δυο πρώτων), παρόλο που χοντρικά «αφηγείται
μέσα από χαρακτήρες» χρησιμοποιώντας πολύ τον σαρκασμό, απέχει πολύ και
ηθελημένα από την κλασική μορφή δραματουργίας. Οι χαρακτήρες δεν είναι
χαρακτήρες αλλά τύποι που εκφράζουν, με αδρό τρόπο, κοινωνικά στερεότυπα, ενώ η
πλοκή δεν είναι ακριβώς πλοκή αλλά παράθεση σκέψεων πάνω στην κοινωνική
κατάσταση. Μπορούμε να πούμε ότι αποτελεί ένα από τα πρώτα κινηματογραφικά
δοκίμια ή «δραματοποιημένα» ντοκιμαντέρ.
Υπάρχει χρήση του μοντάζ-ατραξιόν του Αϊζενστάιν, περισσότερη
του παράλληλου μοντάζ του Γκρίφιθ ενώ, κυρίως, τα πλάνα χρησιμοποιούνται ως
προτάσεις με συγκεκριμένους πολιτικοκοινωνικούς όρους. Αυτές, τουλάχιστον, ήταν
οι προθέσεις των δημιουργών τότε. Για τον σημερινό θεατή, πλέον, οι διαφορές με
το σινεμά του Αϊζενστάιν ή του Γκρίφιθ δεν είναι και τόσο ορατές ή σημαντικές.
Ούτως ή άλλως, πέρα από τα νοήματα, εισπράττει την δύναμη της κινηματογραφικής
εικόνας όταν αυτή διαμορφώνονταν ως νέα γλώσσα. Μαζί δε με την εξαίρετη,
ειρωνικά σχολιαστική μουσική επένδυση του Ντιμίτρι Σοστακόβιτς το αποτέλεσμα
είναι εντυπωσιακό. Σε τελευταία ανάλυση, οι δυο σκηνοθέτες, ενώ αρνούνται τους
όρους του δράματος, το αναπαράγουν με άλλον τρόπο. Ποιος λέει ότι ένα δοκίμιο
δεν είναι λογοτεχνία;