Europa '51 (1952)
Δεν σε είχα απατήσει
Σκηνοθεσία: Roberto Rossellini - Σενάριο: Roberto Rossellini,
Με τους: Ingrid Bergman, Alexander Knox, Ettore Giannini, κλπ
Είδος: Δράμα – Διάρκεια:
1 ώρα και 53 λεπτά
Ελληνικοί
υπότιτλοι σε από τον zamandy
Θ
Αντιγράφω το
βιβλίο του STEVEN JAY SCHNEIDER
"1001
ΤΑΙΝΙΕΣ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΕΙΤΕ"
Στο Europa '51 (Δεν σε είχα απατήσει, 1952) του Ρομπέρτο Ροσελίνι,
υπάρχει η πιο απρόβλεπτη ανάμειξη στοιχείων που θα μπορούσε να σκεφτεί κανείς :
μια Σκανδιναβή ηθοποιός που έγινε σταρ του Χόλιγουντ, ο πατέρας του ιταλικού
νεορεαλισμού, μια κινηματογραφική "δήλωση" για τις κοινωνικές
συνθήκες στις πόλεις της μεταπολεμικής Ευρώπης, ένας μεταφυσικός στοχασμός πάνω
στη φύση του καλού και του κακού και το αναφαίρετο δικαίωμα του αυτοκαθορισμού,
η αντίθεση μεταξύ της αστικής και της εργατικής τάξης σε κάθε επίπεδο, ο
θάνατος ενός παιδιού, η προδοσία και η μετάνοια μιας μητέρας... Τελικά, κάθεσαι
στο σκοτάδι, η οθόνη φωτίζεται και το φιλμ ξεκινά. Φιλμ απλό, κατανοητό,
καλαίσθητο, βαθιά συγκινητικό και απίστευτα ζωντανό.
Ένα χρόνο νωρίτερα, στο "Στρόμπολι", ο Ροσελίνι
είχε μεταμορφώσει την πρόθυμη Μπέργκμαν σε μια εξωπραγματική μαριονέτα,
υποταγμένη στο Θεό και στα χέρια του σκηνοθέτη (και εραστή της). Εδώ δεν
συμβαίνει κάτι τέτοιο. Έχουμε μόνο την τολμηρή επινόηση - από τον ίδιο
σκηνοθέτη και την ίδια ηθοποιό - ενός μέχρι τότε άγνωστου συνδυασμού : του
μελοδράματος και του κινηματογράφου τέχνης με τους ηθικούς και κοινωνικούς
προβληματισμούς του.
Οι καταστάσεις στο "Δεν σε είχα απατήσει"
συντίθενται από συμβατικά στοιχεία. Και όμως, κάθε σκηνή είναι απρόσμενη,
διαποτισμένη με μια ενοχλητική αίσθηση της πραγματικότητας, γεμάτη μυστικές
διασυνδέσεις με την αληθινή ζωή. Κι ας δίνει την εντύπωση ότι διαθέτει μόνο τις
συνήθεις αναφορές ταινιών ανάλογου ύφους και ότι ασχολείται με τα συνήθη
θέματα. Όλα συμβαίνουν δίχως υπερβολικά δραματικά εφέ, δίχως κομπασμούς, με μια
απίστευτη σεμνότητα (από έναν σκηνοθέτη και μια ηθοποιό κάθε άλλο παρά σεμνούς)
στην αφήγηση, την κινηματογράφηση και την παρουσίαση της ιστορίας. Η ταινία
ξεπερνάει όλα τα πλαίσια στα οποία ίσως και να μπορούσε να περιοριστεί και
φτάνει σε ένα επίπεδο ουσιαστικού ανθρωπισμού που σπάνια επιτυγχάνεται στον
ινηματογράφο - και ποτέ όταν χρησιμοποιούνται ισχυρά μέσα. Όπως η Αϊρίν Ζιράρ
(ο χαρακτήρας που υποδύεται η Μπέργκμαν) ξεπερνά όλα τα εμπόδια και γίνεται μια
... αγία για τους ανθρώπους, έτσι και το ίδιο το φιλμ ανοίγει το δρόμο του και
αποφεύγει όλες τις αμαρτίες που φαίνεται ότι έχει να αντιμετωπίσει. Μια
"άγια" ταινία; Γιατί όχι...
ΣΥΝΟΨΗ
Μια σειρά από τραγικά γεγονότα, αναγκάζουν την Ιρένε
Τζέραρντ(Ίνγκριντ Μπέργκμαν) να εγκαταλείψει τον εύπορο σύζυγό της και να
εισχωρήσει στον κόσμο των φτωχών. Αρχίζει να συναναστρέφεται ανύπαντρες μητέρες, που με δυσκολία βγάζουν
τα προς το ζην, πόρνες, κακοπληρωμένους υπαλλήλους και ξεκινάει να επανεκτιμά
τη ζωή της.
Στις φτωχογειτονιές της Ρώμης, η Ιρένε συνειδητοποιεί ότι
η προηγούμενη ζωή της υπήρξε μία
ψευδαίσθηση γιατί στην πραγματικότητα ποτέ δεν ενδιαφέρθηκε για τους φίλους της
και τα συναισθήματά τους. Κυριευμένη από ενοχές, ξεκινάει να αναλογίζεται την
σημασία της εμπιστοσύνης
Καλοσκηνοθετημένη, μα ξεπερασμένη πλέον ουμανισιτική (και
χριστιανική) κραυγή αγωνίας, με μια παθιασμένη, βραβευμένη στη Βενετία Ίνγκριντ
Μπέργκμαν.
